گروه ذینفع کالاهای فرهنگی برای تخلفات این حوزه اقدام قانونی کند
با افزایش سایتهای آنلاین، فروش کتابهای کپی یا همان افست سادهتر از گذشته است. کتابهایی که بدون پرداخت حق مؤلف، مترجم، طراح و گرافیست اجازه انتشار و چاپ میگیرند. به گفته کامبیز نوروزی، فعال رسانه و حقوقدان، این روش از خرید و فروش آثار، از مصادیق سرقت ادبی است که مطابق حقوق مؤلفان جرم تلقی میشود.
با افزایش سایتهای آنلاین، فروش کتابهای کپی یا همان افست سادهتر از گذشته است. کتابهایی که بدون پرداخت حق مؤلف، مترجم، طراح و گرافیست اجازه انتشار و چاپ میگیرند. به گفته کامبیز نوروزی، فعال رسانه و حقوقدان، این روش از خرید و فروش آثار، از مصادیق سرقت ادبی است که مطابق حقوق مؤلفان جرم تلقی میشود.
همچنین در کنار کتاب، سالهای سال است که شاهد توزیع غیرمجاز دیگر آثار فرهنگی، از موسیقی، فیلم تا عکس در فضای اینترنت هستیم. به گفته نوروزی برای رسیدگی به این موضوع قانون وجود دارد و از طریق دستگاه قضائی باید پیگیری صورت گیرد، سایتهایی را که بهطور غیر قانونی کتاب افست منتشر کرده و میفروشند، میتوانند تحت تعقیب قضائی قرار داد.
استفاده از طرح جلد کتاب، جرم محسوب میشود
کامبیز نوروزی، حقوقدان و وکیل پایهیک دادگستری، درباره موضوع حق چاپ کالای فرهنگی در داخل کشور، به «شرق» میگوید: در این زمینه خلأ قانونی وجود ندارد و مقررات حق مؤلف و حق چاپ و نشر کاملا در ایران مشخص است، اما یک مشکل جدی وجود دارد و آن هم این است که اقتصاد نشر در ایران بهشدت در بحران است و به دلایل مختلف تیراژ کتابها پایین آمده است، اگر کتاب ۵۰۰ نسخهای به فروش برسد، نویسنده، مترجم، ناشر و کتابفروش خوشحال میشوند، وقتی اقتصاد این حوزه دچار مشکلاتی باشد، طبیعتا انگیزههای تخلف از قراردادها و تخلف از قوانین افزایش پیدا میکند، عملا این شرایط زمینهساز صورتگرفتن تخلفات شده، از جمله همین که گاهی ناشران با وجود اینکه قرارداد یک نوبت چاپ با نویسنده دارند، اثر را چند نوبت چاپ میکنند بدون اینکه نویسنده اثر متوجه شود تا حقوقی بر او مترتب است، در کنار این برخی قراردادهای نویسنده و مترجم با ناشر از نظر اصول حرفهای و حقوقی خوب نیست. توجه کنید که همه اینها باعث میشود تولید کتاب، فروش و نشر آن با اختلافاتی روبهرو شود.
این وکیل و حقوقدان اضافه میکند: توزیع غیرمجاز آثار فرهنگی، مثل فیلم، موسیقی و کتاب در محیط اینترنت زیاد اتفاق میافتد، برای رسیدگی به این موضوع قانون وجود دارد اما گروه ذینفع یعنی ناشر و نویسنده باید اقدام قانونی انجام دهند و برای جلوگیری از این تخلفات، از طریق دستگاه قضائی پیگیری صورت گیرد، سایتهایی را که به طور غیرقانونی کتاب افست میکنند و میفروشند، میتوانند تحت تعقیب قضائی قرار دهند.
نوروزی در رابطه با سوءاستفاده از طرح جلد کتابهای معروف توسط ناشران ناآشنا میگوید: این از مصادیق سرقت ادبی است که طبق حقوق مؤلفان جرم تلقی میشود، در این زمینه قوانینی داریم ولی ذینفعان باید به دنبال اجرای آن قانون بروند.
این حقوقدان درباره این پرسش که در مورد کالاهای تقلبی فرهنگی که در بیشتر موارد مردم و خریدار دچار سردرگمی میشوند، آیا امکان پیگیری موضوع برای آنها وجود دارد؟ میگوید: این موضوع به مصرفکننده ربطی ندارد چون او فقط یک کتاب خریده و از نظر حقوقی ذینفع تلقی نمیشود که بخواهد موضوع را پیگیری کند.