نقل و انتقال خودرو در دنیا چگونه است؟

چند سالی است در ایران ماجرای نقل‌و‌انتقال خودرو محل بحث و جدال است. موضوعی که به نظر می‌رسد به دلیل گردش مالی و منافع اقتصادی‌اش، قرار نیست همچنان از بین برود و احتمالا داستانی ادامه‌دار است. برای اینکه بفهمیم داستان نقل‌و‌انتقال خودرو در ایران و گره آن چقدر مسئله‌ای رایج است، نگاهی انداخته‌ایم به قوانین سایر کشورهای دنیا؛ اینکه در جاهای دیگر خودرو چگونه منتقل می‌شود؟ اداره امور به دست پلیس سپرده شده یا دفاتر اسناد رسمی؟

در ایالات متحده آمریکا، مسئله مالیاتی که در زمان نقل‌و‌انتقال خودرو پرداخت می‌شود، در نقل‌و‌انتقال آن تأثیر‌گذار است. این مهم‌ترین مسئله‌ای است که در زمان نقل‌و‌انتقال باید به آن توجه کرد؛ وگرنه انتقال خودرو کار چندان سختی نیست و در اداره راهنمایی و رانندگی با پر‌کردن چند برگه انجام‌ و سند جدید خودرو صادر می‌شود. اما نکته مهم این است که در هر نقل‌و‌انتقال باید مالیات بر ارزش‌افزوده پرداخت شود که نرخ آن بسته به هر ایالت متفاوت است. عوارض سالانه خودرو در آمریکا بسته به هر ایالت رقمی ثابت است که با انتقال خودرو به نفر بعدی منتقل نمی‌شود؛ به همین دلیل سالانه چند روز قبل از تولد هر فرد به او یادآوری می‌شود که در صورت داشتن خودرو باید عوارض آن را بپردازد و در صورت تغییر مکان زندگی و آدرس، عوارض خودروی ایالت بعدی را باید پرداخت کند. مالک هر خودرو می‌تواند تا 30 روز بدون پرداخت مالیات در ایالت دیگر سفر کند. 

در ترکیه دولت از هر خرید و فروش خودرو (بسته به قیمتی که خود اعلام می‌کند)، 10 تا 25 درصد از قیمت را برای مالیات، عوارض سالانه و بیمه اخذ می‌کند. خودرو‌های قدیمی‌تر عوارض بیشتری باید بپردازند. این بخش هر سال تکرار می‌شود، ولی برای نقل‌و‌انتقال خودرو پنج درصد از ارزش خودرو از خریدار اخذ می‌شود. خریدار و فروشنده در صورتی که یک طرف ماجرا بنگاه معاملات خودرو نباشد، به دفاتر ثبت مراجعه می‌‌کنند و در همان‌جا نقل‌وانتقال پول انجام می‌شود. مالیات سالانه تا زمان فروش خودرو بر عهده فروشنده است، ولی اگر بدهکار یا بستانکار باشد از مبلغ فروش کسر یا اضافه می‌شود. پلاک معمولا با خودرو جابه‌جا می‌شود؛ مگر اینکه خریداری که خودروی صفر خریده است، بخواهد با پرداخت پول بیشتر، پلاکی به نام خود یا رند خریداری کند. مالیات خودرو که سالانه پرداخت می‌شود، برای یک خودروی متوسط، دو هزار لیره است. بیمه بدنه و شخص ثالث با توجه به مدل خودرو و سن راننده تعیین ‌شده که مانند ایران با تغییر مالک به نفر بعدی منتقل می‌شود. 

در مالزی نقل‌و‌انتقال خودرو چندان پیچیده و پر‌هزینه‌ نیست؛ در این کشور ابتدا خریدار و فروشنده معامله خویش را انجام می‌دهند و فروشنده بیمه خودرو را به خریدار منتقل می‌کند. خریدار با در دست داشتن تک‌برگ سند خودرو و بیمه‌ای که حالا به نام خودش است، به اداره راهنمایی و رانندگی مراجعه می‌کند. این اداره برای انتقال سند مالکیت صد رینگیت که حدود صد هزار تومان است و 30 رینگیت برای مالیات سالانه خودروی سواری از خریدار اخذ می‌کند. اگر مالیات از مالک قبل بیش از شش ماه اعتبار داشته باشد، به مالک جدید منتقل می‌شود؛ اما اگر کمتر از شش ماه اعتبار داشته باشد، مالک جدید باید دوباره مالیات سالانه را پرداخت کند. پس از طی‌کردن این مراحل، اداره راهنمایی و رانندگی سند جدید را با اثر انگشت مالک جدید صادر کرده و در اختیار وی قرار می‌دهد. 

در انگلیس‌، خرید و فروش و انتقال سند مالکیت خودرو به آسانی انجام می‌شود. اگر از نمایشگاه خودرو بخرید، خودشان سند را می‌فرستند اداره راهنمایی و رانندگی و چند روز بعد سند با پست برای خریدار ارسال می‌شود. اگر خودرو دست‌دوم باشد، خریدار پشت برگه سند را امضا کرده و نشانی خود را ثبت و به اداره راهنمایی و رانندگی ارسال می‌کند؛ چند روز بعد سند جدید با نام مالک جدید صادر می‌شود. در خرید خودرو‌های نو، خریدار باید 20 درصد مالیات بر ارزش‌افزوده بپردازد که نمایشگاه خودرو این مبلغ را به قیمت خودرو اضافه می‌کند. در این بین، مالک باید عوارض سالانه خودرو را که بسته به حجم موتور خودرو و میزان تولید آلاینده‌های مخرب محیط‌ زیست تعیین می‌شود، بپردازد. در این کشور پرداخت عوارض به‌صورت آنلاین، تلفنی و حضوری امکان‌پذیر است.