آیا در یمن سلاحها به زمین گذاشته میشود؟
با فرود اولین پرواز مسافربری در فرودگاه صنعا که از سال 2014 در اختیار نظامیان حوثی قرار دارد، یک بار دیگر ارتباط مستقیم این کشور با جهان خارج برقرار شد. هواپیمایی ایرباس، متعلق به شرکت هواپیمایی یمن، با 137 مسافر دوباره به مقصد امان، پایتخت اردن، پرواز کرد. سرنشینان هواپیما عمدتا بیمار و مجروح بودند.
با فرود اولین پرواز مسافربری در فرودگاه صنعا که از سال 2014 در اختیار نظامیان حوثی قرار دارد، یک بار دیگر ارتباط مستقیم این کشور با جهان خارج برقرار شد. هواپیمایی ایرباس، متعلق به شرکت هواپیمایی یمن، با 137 مسافر دوباره به مقصد امان، پایتخت اردن، پرواز کرد. سرنشینان هواپیما عمدتا بیمار و مجروح بودند. در سالهای اخیر، آنها مجبور بودند از جادههای زمینی به دشواری و با پشت سر گذاشتن پستهای بازرسی خطرناک، به فرودگاه شهر بندری عدن بروند تا از شمال یمن جنگزده خارج شوند. این پرواز به لطف آتشبسی انجام شد که در اوایل آوریل با میانجیگری سازمان ملل متحد برقرار شد. از آن زمان و پس از سالها جنگ ویرانگر بین شبهنظامیان حوثی، سلاحها برای اولین بار در یمن زمین گذاشته شدند. حتی در روزهای اخیر نشانههای مثبتی در مذاکرات نمایندگان دولت مستعفی یمن و نیروهای انصارالله در اردن درخصوص گشایش مسیرها در تعز و گشایش مرزهای منتهی به آن و اجازه ورود سوخت و مشتقات نفتی از بندر الحدیده و بازگشایی فرودگاه بینالمللی صنعا در مقابل پروازهای هوایی و تجاری دیده میشود. در نتیجه آتشبس در دوم آوریل که شامل توقف تمامی عملیات نظامی زمینی، دریایی و هوایی در داخل یمن و فراتر از مرزهای آن میشود، برخی از تحریمها کاهش یافت. این یک مرهم برای جمعیت کشوری است که از بحران گرسنگی رنج میبرد. اکنون برای مثال، تانکرهای حامل بنزین میتوانند بهطور مرتب در بندر حدیده پهلو بگیرند. در آینده هم تعداد پروازها به صنعا گسترش خواهد یافت. کمبود شدید سوخت تا حدودی کاهش یافته، اما وضعیت اقتصادی همچنان بسیار دشوار است. البته این پرسش مطرح است که آیا این آرامش ادامه خواهد داشت و منجر به روند صلح خواهد شد؟ طرفهای درگیر جنگ یمن هنوز هم دشمنان سرسختی هستند و آتشبس فقط به این دلیل اتفاق افتاد که هر دو طرف پس از سالها نبرد خونین، کاملا خسته شدهاند؛ بهویژه سعودیها از جنگ در کشور همسایه خود به ستوه آمده و میخواهند از باتلاق یمن خارج شوند؛ به همین دلیل، ریاض در ماه آوریل، حامی دیرینه خود (رئیسجمهور منصور هادی را که مورد نفرت بسیاری از یمنیهاست) کنار گذاشت و شورای موقت را جایگزین او کرد. سخنگوی حوثیها تغییرات اخیر در دولت را تنها «تغییر چند مزدور» میداند. حوثیها همچنین دعوت به مذاکرات صلح در ریاض را رد کرده و تأکید دارند در پایتخت دشمن، مذاکره نمیکنند. مبارزانی که غرب آنها را طرد کرده است، میخواهند به عنوان حاکمان قانونی بخشهایی از یمن به رسمیت شناخته شوند. آنها ثابت کردهاند مذاکرهکنندگان سرسختی هستند. شرایط در شهر تعز نیز همینطور است. این مرکز مهم اقتصادی جنوب صنعا در اختیار نیروهای دولتی است، اما ارتباط آن با جهان خارج توسط جنگجویان حوثی تقریبا بهطور کامل قطع شده است. رزمندگان کوهستان با وجود وعدههایی که داده بودند، محاصره را برنداشته و به مسدودکردن راههای دسترسی به شهر ادامه داده تا شاید امتیازات بیشتری به دست آورند. آمارهای موجود در یمن باید موجب عذاب وجدان غرب شود؛ در درجه اول برای آمریکا و بعد انگلیس که هفت سال است از تجاوزات عربستان به یمن که حتی قبل از جنگ فقیرترین کشور جهان عرب بود، حمایت کرده و تسلیحات لازم آنها را تأمین میکنند. آمارهای مرکز حقوق بشر و رشد و توسعه «EHCRD» نشان میدهد در دوهزارو 600 حملات عربستان و امارات به یمن، 46هزارو 374 یمنی جان خود را از دست داده یا مجروح شدهاند. این حملات منجر به کشتهشدن 17هزارو 775 نفر و زخمیشدن 28هزارو 599 نفر شده است. در همین مدت، حدود چهارهزارو 28 نفر کشته و چهارهزارو 595 نفر از آنها نیز زخمی شدند. همچنین دوهزارو 440 زن جان خود را از دست داده و دوهزارو 913 زن نیز زخمی شدهاند. در مدت جنگ در یمن، 590هزارو 770 خانه، 182 ساختمان دانشگاه، هزارو 622 مسجد، 376 مرکز گردشگری، 413 بیمارستان، 1216 مرکز آموزشی، 139 مرکز ورزشی، 254 مرکز رسانهای و 9هزارو 799 زمین کشاورزی منهدم شده و از بین رفته است. ائتلاف سعودی تحت حمایت آمریکا از زمان آغاز تجاوز خود بسیاری از زیرساختهای یمن را ویران کرده و به 15 فرودگاه، 16 بندر، 342 نیروگاه، ششهزارو 827 پل و جاده، 614 مرکز اینترنت، دوهزارو 815 منبع ذخیره آب و دوهزارو 95 ساختمان دولتی حمله کرده است. طبق اعلام سازمان بشردوستانه بینالمللی «Humanity & Inclusion» بالاترین میزان حملات مرگبار به غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی یمن در بیش از سه سال گذشته در ژاویه 2022 رخ داد که نشاندهنده عدم پیشرفت در حفاظت از غیرنظامیان یمنی در برابر حملات است. بمبارانهای صورتگرفته از سوی ائتلاف، سیستم بهداشتی یمن را نابود کرده و 50 درصد از امکانات بهداشتی آن را از بین برده است.