رهبر جدید حزب محافظهکار بریتانیا امروز رسما نخستوزیر می شود
«لیز تراس» زیر سایه «تاچر»
لیز تراس، رهبر جدید حزب محافظهکار بریتانیا که امروز بهطوررسمی جانشین بوریس جانسون، در مقام نخستوزیری این کشور خواهد شد، سابقه فعالیت در رأس چند وزارتخانه را در یک دهه گذشته دارد.
تراس که تا قبل از انتخاب بهعنوان رهبر حزب محافظهکار بریتانیا وزیر خارجه این کشور بود، در دوران تفکرات هیجانی و جوانی خود هوادار حزب لیبرالدموکرات و استقرار نظام جمهوری محسوب میشد. بااینحال در سالهای بعد عضو حزب محافظهکار شد و به حمایت از سلطنت پرداخت. او پلههای ترقی را در دولتهای محافظهکار دیوید کامرون، ترزا می و بوریس جانسون، نخستوزیران بریتانیا طی کرد. با اینکه تراس در جریان کارزار همهپرسی برگزیت از هواداران بقای بریتانیا در اتحادیه اروپا بود اما پس از رأی اکثریت بریتانیاییها به خروج از این اتحادیه به یکی از هواداران برگزیت تبدیل شد. لیز تراس در هفتههای گذشته در جریان رقابتها برای جانشینی بوریس جانسون، با وجود تبعات اقتصادی همهگیری کرونا و پیامدهای تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، از کاهش گسترده مالیاتها و کاهش شمار کارکنان دولت دفاع کرد. او همچنین برخلاف ریشی سوناک، وزیر دارایی سابق و رقیب نهایی خود، حاضر به انتقاد از بوریس جانسون نشد. رهبر جدید حزب محافظهکار بریتانیا در موضعگیریهای سیاسی خود از مارگارت تاچر، نخستوزیر فقید بریتانیا در دهه ۱۹۸۰ الهام گرفته است. رسانهها در جریان کارزار انتخاباتی اخیر حتی به این نکته اشاره کردند که تراس به الگوبرداری از پوشش مارگارت تاچر در انتخاب لباسهایش میپردازد. وقتی در اولین نطق انتخاباتی سران حزب محافظهکار در لیدز، از لیز تراس پرسیدند کدامیک از نخستوزیران پیشین را بیش از همه تحسین میکند، او پاسخی قاطع داشت: مارگارت تاچر. اشارات مدام او به تحمیل سنتهای تثبیتشده موجود، مقابله با اتحادیهها و ایستادگی در برابر روسیه همگی یادآور مارگارت تاچر یکی از پرنفوذترین نخستوزیران معاصر بریتانیاست. حتی انکار شباهتها از سوی تراس هم درنهایت به پررنگترشدن آنها منجر شد. او اخیرا گفته است: «من خودمم؛ با پیشزمینهای بسیار متفاوت. در یورکشایر بزرگ شدم. به یک مدرسه جامع رفتم. من کسی هستم که همه عمر برای پیشبرد امور زحمت کشیده است». او نیز مانند تاچر مدافع سرسخت فردگرایی، به دولت رفاه ذاتا بدبین و به نفوذ اتحادیهها بیاعتناست. تراس خواهان مقرراتزدایی بیشتر در بخش مالی، دیوانسالاری کمتر در دولت و نظام مالیاتی سادهتر است. در مصاحبه با فایننشالتایمز، درباره تحولات مشابهی که تاچر اجرا کرد، گفت: «در دهه ۱۹۸۰ کارهای بزرگی کردیم». یکی از دوستان نزدیک لیز تراس با وجود تغییر در مواضع سیاسی او بر این باور است که رهبر جدید محافظهکاران را میتوان یک «تاچری نئولیبرال» یعنی مخالف بخش دولتی بزرگ، طرفدار کاهش مالیاتها و مخالف نزاکت سیاسی رایج دانست. این درحالی است که لیز تراس در خانوادهای با گرایش سیاسی چپ متولد شده است. مادر او از فعالان جنبش خلع سلاح هستهای بود. لیز تراس اخیرا در پاسخ به این پرسش که آیا والدینش به او و محافظهکاران رأی میدهند یا خیر گفت: «به نظرم مادرم رأی میدهد، درمورد پدرم مطمئن نیستم». لیز تراس در سال ۲۰۱۰ برای اولین بار به مجلس عوام بریتانیا راه یافت. او که دانشآموخته رشتههای فلسفه، علوم سیاسی و اقتصاد است سابقه فعالیت در بخش خصوصی و شرکت نفت و گاز «شل» را دارد. جانشین بوریس جانسون در مقام نخستوزیری بریتانیا دو فرزند دختر دارد. او پس از افشای رابطه خارج از ازدواجش با یکی از نمایندگان محافظهکار پارلمان در بین سالهای ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ برای حفاظت از زندگی خصوصی خود تلاش زیادی کرد. به همین دلیل لیز تراس بهندرت در انظار عمومی با همسر و دخترانش ظاهر میشود. لیز تراس، ۴۷ساله قرار است امروز با حضور در قلعه بالمورال در اسکاتلند بهطوررسمی از سوی الیزابت دوم، ملکه بریتانیا بهعنوان نخستوزیر جدید معرفی شود. انتظار میرود که او پس از بازگشت به لندن بهتدریج وزرای دولتش را معرفی کند. رهبر جدید محافظهکاران بریتانیا پانزدهمین نخستوزیر دوران ۷۰ساله سلطنت ملکه الیزابت دوم خواهد بود.