نقش سوزاک در تاریخ دگرگشتی ما
محققان دانشکده پزشکی سن‌دیگو کالیفرنیا پیش از این مجموعه‌ای از جهش‌های ژنی انسانی را پیدا کرده بودند که از بزرگسالان مسن‌تر در برابر زوال عقل محافظت می‌کند و در یک مطالعه جدید، آنها روی یکی از این ژن‌های جهش‌یافته تمرکز می‌کنند.
زهرا جهانبخش: محققان دانشکده پزشکی سن‌دیگو کالیفرنیا پیش از این مجموعه‌ای از جهش‌های ژنی انسانی را پیدا کرده بودند که از بزرگسالان مسن‌تر در برابر زوال عقل محافظت می‌کند و در یک مطالعه جدید، آنها روی یکی از این ژن‌های جهش‌یافته تمرکز می‌کنند.
یافته‌ها حاکی از آن است که فشار انتخابی عوامل بیماری‌زای عفونی مانند سوزاک ممکن است ظهور این‌گونه ژنی را در هومو ساپینس ترویج داده باشد و سهوا از وجود پدربزرگ و مادربزرگ در جامعه انسانی حمایت کرده باشد.
انسان‌ها نسخه منحصر‌به‌فردی از ژن CD33 را دارند که در سلول‌های ایمنی بیان می‌شود. گیرنده استاندارد CD33 به نوعی قند به نام اسید سیالیک متصل می‌شود.
این گیرنده همچنین در سلول‌های ایمنی مغز به نام میکروگلیا بیان می‌شود که نقش مهمی در پاک‌سازی سلول‌های مغزی آسیب‌دیده و پلاک‌های آمیلوئید مرتبط با آلزایمر دارد.
با اتصال به اسیدهای سیالیک بر روی این سلول‌ها و پلاک‌ها، گیرنده‌های CD33 عملکرد میکروگلیال را سرکوب می‌کنند و خطر زوال عقل را افزایش می‌دهند.
در امتداد خط دگرگشتی، انسان‌ها یک شکل جهش‌یافته اضافی از CD33 را به دست آوردند که محل اتصال قند را از دست داده است.
گیرنده جهش‌یافته، دیگر به اسیدهای سیالیک روی سلول‌ها و پلاک‌های آسیب‌دیده واکنش نشان نمی‌دهد و به میکروگلیا اجازه می‌دهد آنها را از بین ببرد و از آلزایمر جلوگیری کند.
آنها همچنین کشف کردند که این نسخه خاص CD33 در ژنوم‌های نئاندرتال‌ها یا نزدیک‌ترین خویشاوندان دگرگشتی ما وجود ندارد. یکی از محققان این پروژه می‌گوید: برای بیشتر ژن‌هایی که در انسان و شامپانزه متفاوت هستند، نئاندرتال‌ها معمولا نسخه مشابه انسان‌ها را دارند؛ بنابراین این واقعا برای ما تعجب‌آور بود.
این یافته‌ها نشان می‌دهد که پدربزرگ و مادربزرگ‌های سالم ممکن است یک مزیت دگرگشتی مهم برای گونه ما نسبت به دیگر گونه‌های باستانی باشند.
در‌واقع انسان‌ها یکی از تنها گونه‌هایی هستند که به‌خوبی بعد از یائسگی زندگی می‌کنند. بر اساس «فرضیه مادربزرگ»، این عمر طولانی به این دلیل است که زنان مسن‌تر حمایت مهمی در تربیت نوزادان و کودکان انسان ارائه می‌دهند.
