نانوایی‌ها میان افزایش هزینه‌ها و قیمت‌گذاری اجباری گرفتار شده‌اند
دو راهی نان
اتحادیه نانوایان سنگکی: کاهش قدرت خرید، مصرف نان را حتی در شمال شهر تهران هم افزایش داده است
«پخت نداریم!» این جمله‌ای است که بسیاری از نانوایی‌های شهرستانی به مشتریان خود می‌گویند. نانوایی‌هایی که می‌گویند سهمیه آردشان کم شده است و هزینه‌ها سر به فلک کشیده و دیگر پخت نان صرفه اقتصادی ندارد. مشتریان می‌گویند صف‌ها طولانی‌تر شده است و گاهی ناچار هستند به چند نانوایی سر بزنند تا بتوانند نان بخرند؛ اما آن سر ماجرا دولت است که کاهش سهمیه آرد و صف طولانی نانوایی‌ها را انکار می‌کند. اکنون ماجرای صف طولانی نانوایی‌ها به بهارستان رسیده است و روح‌الله حضرت‌پور، نماینده ارومیه در صحن علنی مجلس گفت: «بحران نان در شهرستان ارومیه مردم را کلافه کرده است، آیا شما به زن و بچه و خانواده خودتان اجازه می‌دهید از ساعت پنج و شش صبح تا ظهر برای خرید یک بسته نان در صف باشند؟». پخت نان صرفه اقتصادی ندارد!
شرق؛ «پخت نداریم!» این جمله‌ای است که بسیاری از نانوایی‌های شهرستانی به مشتریان خود می‌گویند. نانوایی‌هایی که می‌گویند سهمیه آردشان کم شده است و هزینه‌ها سر به فلک کشیده و دیگر پخت نان صرفه اقتصادی ندارد. مشتریان می‌گویند صف‌ها طولانی‌تر شده است و گاهی ناچار هستند به چند نانوایی سر بزنند تا بتوانند نان بخرند؛ اما آن سر ماجرا دولت است که کاهش سهمیه آرد و صف طولانی نانوایی‌ها را انکار می‌کند. اکنون ماجرای صف طولانی نانوایی‌ها به بهارستان رسیده است و روح‌الله حضرت‌پور، نماینده ارومیه در صحن علنی مجلس گفت: «بحران نان در شهرستان ارومیه مردم را کلافه کرده است، آیا شما به زن و بچه و خانواده خودتان اجازه می‌دهید از ساعت پنج و شش صبح تا ظهر برای خرید یک بسته نان در صف باشند؟».
پخت نان صرفه اقتصادی ندارد!
ساعات پخت بسیاری از نانوایی‌ها محدود شده است و برخی نانوایی‌ها روی کرکره مغازه‌های خود اطلاعیه چسبانده‌اند که به دلیل نبود آرد تعطیل است. این خلاصه‌ای از گزارش مشتریان نانوایی‌های شهرستانی است. آنها از صف طولانی نان شکایت دارند و اینکه در ساعت‌های مختلف شبانه‌روز گاهی مجبور هستند به چند نانوایی مراجعه کنند.
نانوایی‌ها می‌گویند که هزینه‌هایشان تصاعدی بالا رفته و قیمت نان 16 ماه است که بدون تغییر مانده است. صاحب یک نانوایی آزادپز در کرج به «شرق» توضیح می‌دهد که بهای هر کیسه آرد در بازار آزاد به حدود 660 هزار تومان رسیده و دستمزد کارگران امسال 57 درصد افزایش یافته است.
او ادامه می‌دهد که اگر یک نانوایی بخواهد به‌صورت تمام‌وقت کار کند، باید هزینه صبحانه و ناهار و شام کارگران خود را هم پرداخت کند و خرید سه پرس غذا برای یک کارگر روزانه حدود 500 تا 600 هزار تومان آب می‌خورد. اگر هزینه سنگین آب و برق و گاز و رقم اجاره مغازه هم به این هزینه‌ها اضافه شود، متوجه می‌شوید که پخت نان در نانوایی‌های آزادپز دیگر صرفه اقتصادی ندارد. به‌ویژه اینکه بیشتر مردم مشتری نانوایی‌های سهمیه‌ای هستند.
در این میان نانوایی‌های دولتی هم مشکلات خاص خود را دارند. آنها می‌گویند نه‌تنها سهمیه آردشان کم شده است که قیمت‌گذاری دستوری و فشار هزینه‌های بالای نانوایی‌ها مانع از فعالیت تمام‌وقت بسیاری از واحدهای پخت نان شده است.
مالک یک نانوایی سهمیه‌ای در کرج به «شرق» توضیح می‌دهد که حدود 16 ماه است قیمت نان تغییر نکرده و « دولت بگوید کدام صنف است که حدود 1.5 سال است قیمت‌هایش را تغییر نداده که از نانوایی‌ها چنین انتظاری وجود دارد؟».
این نانوا ادامه می‌دهد در‌حال‌حاضر نه‌تنها سهمیه آرد نانوایی‌ها کمتر شده که قیمت هر کیسه آرد سهمیه‌ای که تا پیش از جنگ اوکراین حدود 38 تا 40 هزار تومان بود هم اکنون به حدود 50 تا 60 هزار تومان رسیده است. ضمن اینکه هزینه حمل‌ونقل آرد بالا رفته و دستمزد کارگران و نرخ سرسام‌آور آب، برق و گاز و... همه و همه تصاعدی بوده اما دولت انتظار دارد که نانوا نان را با همان قیمت حدود 1.5 سال پیش بفروشد.
دولت: تکذیب می‌کنیم!
با‌این‌حال دولت این مسائل را رد کرده و چندی پیش باشگاه خبرنگاران موضوع کاهش سهمیه آرد و کاهش ساعت کار واحدهای نانوایی را تکذیب کرد و از قول مسعود امراللهی، مدیر کل دفتر بازرسی و نظارت بر کالای اساسی وزارت کشاورزی نوشت «تاکنون گزارشی مبنی بر کاهش ساعت کار نانوایی‌ها نداشتیم؛ چرا‌که با اجرای طرح هوشمندسازی و رقابتی‌شدن نانوایی‌ها، در برخی نقاط شهر ۲۴ساعته نانوایی‌ها فعالیت دارند».
او تأکید کرد: «مردم هر‌گونه تخلف کم‌فروشی یا گران‌فروشی نانوایی‌ها را به سامانه ۱۲۴ اعلام کنند تا در اسرع وقت به شکایت آنها رسیدگی شود».
بنا بر ادعای این مقام مسئول واحدهای نانوایی برحسب کیسه‌های آردی که ماهانه دریافت می‌کنند، روزانه پخت می‌کنند که با اتمام کیسه‌های آرد سهمیه روزانه ممکن است پختی نداشته باشند؛ این موضوع به‌ندرت اتفاق می‌افتد یا میزان سهمیه برخی نانوایی‌ها نسبت به نانوایی‌های دیگر کمتر است اما اینکه تمامی واحدها ملزم به کارکردن و پخت در تمام طول روز باشند، این‌طور نیست.
صف نان به بهارستان رسید
با وجود تکذیب دولت اما صف طولانی نان به بهارستان رسیده و دیروز نماینده ارومیه در مجلس با اشاره به بحران توزیع نان در استان آذربایجان غربی از وزیر صمت خواست که اگر نمی‌تواند این موضوع را مدیریت کند، استعفا بدهد.
به گزارش ایسنا، روح‌الله حضرت‌پور در جلسه علنی چهارشنبه مجلس در تذکری شفاهی خطاب به دولت و رئیس‌جمهور گفت: بحران نان در شهرستان ارومیه مردم را کلافه کرده است، آیا شما به زن و بچه و خانواده خودتان اجازه می‌دهید از ساعت پنج و شش صبح تا ظهر برای خرید یک بسته نان در صف باشند؟
نماینده ارومیه در مجلس با طرح این سؤال که چرا سهمیه استان آذربایجان غربی و شهرستان ارومیه از سال ۹۵ ثابت مانده و افزایشی نیافته است، خطاب به وزیر صمت گفت: شما با تصمیمات غیر‌کارشناسی و بی‌اساس در حوزه آرد و نان فقط دلال‌‌بازی راه انداخته‌اید. وقتی تفاوت قیمت نان سوپرمارکت و نانوایی‌ها ۳.۵ برابر شود، مشخص است که بحران به‌وجودآمده و صف‌های طولانی تشکیل می‌شود.
حضرت‌پور با بیان اینکه به خاطر همین سوء‌مدیریت‌ها طرح استیضاح وزیر صمت را به جریان انداختیم، خطاب به رئیس‌جمهور گفت: چرا وزیر حاضر به پاسخ‌گویی نیست؟ ایشان و دولت باید پاسخ‌گوی سوء‌مدیریتشان باشند. بعد می‌گویند چرا مردم ناراحت هستند، این سوء‌مدیریت و بی‌تدبیری مردم را عصبانی می‌کند. به والله که مردم حقشان این نیست...
کاهش قدرت خرید، مصرف نان را بیشتر کرد
«نه‌تنها سهمیه آرد برخی شهرستان‌ها کاهش یافته است که با کاهش قدرت خرید مردم، مصرف نان بیشتر شده و سهمیه‌های فعلی جواب‌گو نیست».
این نکته‌ای است که محمدرضا نظرنژاد، رئیس اتحادیه نانوایی‌های سنگکی می‌گوید و البته روایت نانوایی‌ها و مشتریان آنها را تأیید می‌کند و به «شرق» می‌گوید که سهمیه آرد در تهران کاهش نداشته اما سهمیه آرد برخی شهرستان‌ها کاهش داشته است. او توضیح می‌دهد که با کاهش قدرت خرید مردم، میزان مصرف نان مردم افزایش یافته و جالب است که بدانید میزان مصرف نان حتی در شمال شهر تهران هم افزایشی بوده است و این وضعیت در شهرستان‌ها که مردم قدرت خرید کمتری دارد، ضریب بیشتری دارد.
این مقام صنفی همچنین تأکید می‌کند دخالت دولت در بازار آرد و نان باعث مشکلات پیچیده شده است و در‌حال‌حاضر حاشیه سود نانوایی‌های سهمیه‌ای به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش داشته است.
نظرنژاد ادامه می‌دهد که با روند تصاعدی هزینه‌های تولید دولت قیمت نان را ثابت نگه داشته و باعث شده که برخی نانوایی‌ها به ناچار به کاهش وزن چانه نان روی بیاورند. او تأکید می‌کند که در‌حال‌حاضر قیمت یک قرص نان سنگک ساده 440 گرمی با نرخ دولتی سه‌هزار تومان و نرخ مصوب نان کنجدی پنج‌هزار تومان است اما 80 درصد مشتریان متقاضی خرید نان ساده سه‌هزار تومانی هستند.
نظرنژاد ادامه می‌دهد که اگر دولت نرخ نان را افزایش ندهد، بسیاری از نانوایی‌ها توجیهی برای ادامه فعالیت ندارند. به گفته این مقام صنفی پیشنهاد نانوایان پنج‌هزار‌تومانی شدن هر قرص نان سنگک ساده است و حالا آنها درخواست افزایش قیمت نان را در نامه‌ای به محمد مخبر، معاون‌اول رئیس‌جمهوری تسلیم کرده‌اند.
هرچند به نظر می‌رسد تورم دو‌رقمی و کاهش قدرت خرید مشتریان دولت را سر دو‌راهی قیمت نان قرار داده است.
