پنتاگون سالانه خود را منتشر کرد
از فاجعه افغانستان تا تهدید چین
وزارت دفاع ایالات متحده در آستانه پایان سال میلادی، گزارش سالانه خود را منتشر کرد. در این گزارش با انتقاد از شیوه خروج آمریکا از افغانستان، از چین بهعنوان تنها رقیبی نام برده شده است که «توان و اراده تغییر نظم بینالمللی» را دارد.
زینب همتی- وزارت دفاع ایالات متحده در آستانه پایان سال میلادی، گزارش سالانه خود را منتشر کرد. در این گزارش با انتقاد از شیوه خروج آمریکا از افغانستان، از چین بهعنوان تنها رقیبی نام برده شده است که «توان و اراده تغییر نظم بینالمللی» را دارد. در سند راهبرد امنیت ملی آمریکا در سال ۲۰۲۲ نیز چین بهعنوان بزرگترین تهدید علیه امنیت ملی ایالات متحده مطرح شده بود. حال با انتشار جدیدترین گزارش سالانه وزارت دفاع آمریکا درباره «تحولات نظامی و امنیتی چین»، مسیر فعلی راهبرد ملی، اقتصادی و نظامی چین ترسیم شده است. بر این اساس، نیروهای نظامی چین موسوم به «ارتش آزادیبخش خلق» به هدف نوسازی خود در سال ۲۰۲۰ دست یافتهاند و اکنون قصد دارند تا سال ۲۰۲۷ برای تقویت «بازدارندگی راهبردی»، به هدف بعدی خود یعنی تسریع در توسعه یکپارچه و هوشمندسازی نیروهای مسلح خود دست یابند. از آنجا که جمهوری خلق چین به دنبال دستیابی به طرح «جوانسازی ملی» در صدمین سالگرد تأسیس خود در سال ۲۰۴۹ است، گزارش پنتاگون از جاهطلبی پکن برای اصلاح نظام حاکم بر قوانین بینالمللی خبر میدهد.
وزارت دفاع آمریکا در این گزارش بهصراحت تأکید کرده که دستور بایدن برای خروج کامل از افغانستان، بهشدت به نفع دستگاه تبلیغاتی حکومت کمونیستی چین بوده است. بر اساس این گزارش سالانه، چین از عقبنشینی آمریکا در افغانستان برای متقاعدکردن رهبران جهان مبنی بر اینکه ایالات متحده دیگر متحد درخور اعتمادی نیست، استفاده کرده است. این گزارش توضیح میدهد: «جمهوری خلق چین در تلاش برای ازبینبردن نفوذ ایالات متحده و شرکای آن از ابزارهای دیپلماتیک متعددی استفاده کرد که یکی از آنها تأکید بایدن بر خروج ایالات متحده از افغانستان بود».
در این گزارش اشاره میشود که برنامه جمهوری خلق چین گسترش گسترده زرادخانه هستهای خود است و وزارت دفاع بایدن هم در طول دوران ریاستجمهوری او، بر چین بهعنوان دشمن اصلی آمریکا در جهان تمرکز کرده است. خروج آمریکا از افغانستان بهعنوان یکی از نقاط تاریک دوران ریاستجمهوری بایدن شناخته میشود. کنگره آمریکا کشتهشدن ۱۳ سرباز آمریکایی حین محافظت از فرودگاه کابل در جریان عملیات تخلیه را جزء ناکامیهای دولت جو بایدن در مدیریت عملیات خروج عنوان میکند؛ بااینحال، بایدن همواره از عملکرد خود حین عقبنشینی، هم در عملیات خروج و هم پس از آن، دفاع و استدلال میکند که برای پایاندادن به حضور ایالات متحده در منطقه هیچ راه تمیزی وجود ندارد.
هرچند بایدن و سایر مقامهای دولت او پیش از عملیات خروج گفته بودند این روند را بهطور منظم و امن مدیریت خواهند کرد، پخش تصاویری از هجوم مردم به فرودگاه کابل و آویزانشدنشان به بال هواپیماهای نظامی و سپس سقوط و مرگ دهها نفر، چهره وحشتناک روند خروج آمریکا از افغانستان را به نمایش گذاشت. بایدن معتقد بود با خروج آمریکا از افغانستان، دولتی که در ۲۰ سال گذشته تحت حمایت کامل آمریکا در افغانستان ایجاد شد، همچنان میتواند روی پای خود بایستد، اما همزمان با آغاز روند خروج و رسیدن طالبان به کابل، دولت افغانستان سقوط کرد.
سقوط کامل دولت، آوارگی دهها هزار شهروند افغانستان، فروپاشی اقتصاد و گسترش تروریسم در افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی، کشورهای تحت حمایت آمریکا را به ایالات متحده بیاعتماد کرد که بر اساس گزارش وزارت دفاع آمریکا، بیشترین بخش این بیاعتمادی را دستگاههای تبلیغاتی چین ایجاد کردهاند.
در گزارش پنتاگون، به روابط نزدیک چین و ایران در مسائل اقتصادی و نظامی نیز اشاره شده است. در این گزارش، ضمن نگرانی از توافقنامه ۲۵ساله شراکت راهبردی بین دو کشور، آمده است که این مهم «راه را برای حضور گسترده چین در بانکداری، مخابرات و زیرساختهای ایران هموار کرده و فروش نفت با تخفیف ایران را منحصرا در اختیار چین میگذارد». این گزارش با اشاره به برگزاری سه مانور دریایی مشترک در اقیانوس هند توسط مثلث چین، ایران و روسیه در سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، میافزاید که با وضع تحریمهای ثانویه، بهویژه در آن مورد که اشاره به فعالیتهای شرکت هواوی در ایران داشت و منجر به دستگیری منگ وانژو، مدیر مالی این شرکت در سال ۲۰۱۸ شد، «احتمالا اشتهای چین برای سرمایهگذاری در ایران هم محدود شده است». در بخشی از این گزارش آمده است که سازمان همکاری فضایی آسیا و اقیانوسیه بر پروژهای نظارت داشته که در آن «چین تلسکوپهای ۱۵سانتیمتری را در اختیار ایران، پاکستان و پرو قرار داده است. این تجهیزات قادر به ردیابی اجرام در مدار پایین زمین و مدار ژئوسنکرون هستند». در ادامه آمده است که تمامی دادههای جمعآوریشده از سوی این تلسکوپها از طریق مجرای رصدخانه ملی نجوم چین منتقل میشوند.
کاهش فاصله نظامی چین با آمریکا
در گزارش ۱۹۶صفحهای پنتاگون آمده است که گستره دفاعی چین در مواقعی جای خالی نبود حمایتهای آمریکا را برای برخی کشورها پر میکند. به این صورت که «تعاملات دیپلماتیک چین منابع لازم برای حمایت و مشروعیتبخشی برای رژیمهای منزوی مانند کرهشمالی، ونزوئلا و جمهوری دموکراتیک کنگو را تأمین میکند» و به عبارتی اثربخشی تحریمهای بینالمللی را کمرنگ کرده و این رژیمها را قادر میکند در مقابل تلاشهای آمریکا علیه آنها تاب آورند. پنتاگون در گزارش «تحولات نظامی و امنیتی چین» در سال ۲۰۲۲ اعلام میکند چین درحال گسترش نیروی هستهای خود است؛ بهطوریکه تعداد کلاهکهای خود را تا سال ۲۰۳۵ تا بیش از سهبرابر افزایش خواهد داد و فاصله خود را با ایالات متحده کم میکند. سال گذشته پنتاگون گفته بود تعداد کلاهکهای هستهای چین ظرف شش سال به ۷۰۰ کلاهک افزایش خواهد یافت و ممکن است تا سال ۲۰۳۰ به عدد هزار برسد.