احمد علیرضابیگی، نماینده تبریز در مجلس یازدهم، در گفت‌وگو با «شرق»
با نگاه سلبی، به بازارهای غیررسمی مشروعیت نبخشیم
باتوجه به نوسانات اخیر بازار و کاهش ارزش پول ملی، برخی نمایندگان مجلس و کارشناسان بر این عقیده‌اند که شرایط اقتصادی کنونی باعث کوچک‌شدن سفره‌های مردم شده و فشارمضاعفی بر اقشار آسیب‌پذیر وارد کرده و معیشت جامعه را به خطر انداخته است. ازاین‌رو درصدد پیداکردن راهی برای برون‌رفت از وضعیت فعلی هستند که به آن دچار شده‌ایم.
باتوجه به نوسانات اخیر بازار و کاهش ارزش پول ملی، برخی نمایندگان مجلس و کارشناسان بر این عقیده‌اند که شرایط اقتصادی کنونی باعث کوچک‌شدن سفره‌های مردم شده و فشارمضاعفی بر اقشار آسیب‌پذیر وارد کرده و معیشت جامعه را به خطر انداخته است. ازاین‌رو درصدد پیداکردن راهی برای برون‌رفت از وضعیت فعلی هستند که به آن دچار شده‌ایم. احمد علیرضابیگی، نماینده دو دوره مردم تبریز در مجلس و عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس یازدهم از جمله افرادی است که به نقد این موضوع پرداخت و در گفت‌وگویی با «شرق» تأکید کرد که تیم اقتصادی دولت عملا هیچ برنامه‌ای برای برون‌رفت از شرایط اقتصادی فعلی ندارد. او همچنین برخی مصوبات و طرح‌های مجلس را نیز مورد انتقاد قرار داد و گفت با طرح‌هایی مثل طرح مالیات بر عایدی سرمایه نمی‌توانیم جلوی خروج سرمایه از کشور را بگیریم؛ چیزی که این روزها اقتصاد کشور را بیش از پیش تهدید می‌کند. علیرضابیگی در ادامه سخنان خود برخورد سلبی و انفعالی با سرمایه را چاره کار ندانست و گفت اگر امنیت برقرار باشد، سرمایه‌گذار به‌جای خروج سرمایه از کشور و سرمایه‌گذاری در ترکیه و امارات و... در کشور می‌ماند و این خون به رگ‌های اقتصاد کشور تزریق می‌شود. این نماینده مجلس، تلاش برای تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه به‌منظور جلوگیری از فرار سرمایه، بهبود وضعیت اقتصادی و کنترل بازار خودرو را اشتباه دانست؛ چراکه باعث مشروعیت‌بخشیدن به بازارهای غیررسمی شده و جاذبه بیشتری برای آنها ایجاد می‌کند. ادامه گفت‌وگوی احمد علیرضابیگی، نماینده تبریز در مجلس یازدهم با «شرق» را در ادامه می‌خوانید.
همان‌طور‌که برخی نمایندگان معترف‌اند و بارها از تریبون مجلس به دولت تذکر داده‌اند، با کاهش ارزش پول ملی، سفره‌های مردم کوچک شده و بر اقشار آسیب‌پذیر بیش از پیش فشار اقتصادی تحمیل شده است. نظر شما د‌راین‌باره چیست؟
هفته گذشته وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی وقت (صالح‌آبادی) در جلسات علنی و غیرعلنی مجلس شرکت کردند و درباره وضعیت اقتصادی کشور صحبت کردند. بخش غیرعلنی که قابل‌طرح نیست اما در بخش علنی صحن، مردم به خوبی شنیدند که در عمل برای برون‌رفت از شرایط موجود هیچ برنامه‌ای وجود ندارد. ما بسیار متأسف شدیم که وزیر اقتصاد و دارایی به‌طور‌کلی از خودش رفع مسئولیت کرد و رئیس بانک مرکزی وقت هم اساسا پاسخی نتوانست ارائه دهد که با وجود شاخص‌های مثبتی که ارائه می‌شود، چرا ارزش پول ملی ما در چنین وضعیتی قرار گرفته است! البته تلاش‌هایی صورت گرفت که این موضوع را ناشی از مباحث روانی و محصول اغتشاشات اخیر و ناآرامی‌های داخلی قلمداد کنند. اما باید بدانیم در این روزها خروج سرمایه به‌طور‌جدی اقتصاد کشور را تهدید می‌کند. البته فرمولی که پیشنهاد شد و برخی نمایندگان هم بر آن پافشاری داشتند و دارند به این نحو است که معتقدند کسانی که باعث خروج سرمایه از کشور می‌شوند، باید دارایی آنها در داخل کشور مصون از تفتیش نباشد. درحالیکه این رفتار نوعی برخورد سلبی با سرمایه محسوب می‌شود. این برخورد حکایت از این دارد که بنا نداریم چاره‌جویی کنیم؛ بلکه می‌خواهیم با برخورد سلبی و انفعالی این مشکل را بزرگ و بزرگ‌تر کنیم. موضوع امنیت سرمایه‌گذاری و امنیت سرمایه در ایران به‌طور خاص مورد‌توجه سیاست‌گذاران اعم از دولت و مجلس است اما نمی‌خواهند به این نکته توجه کنند چرا سرمایه‌ای که امروز به‌منزله خونی در رگ‌های ایران می‌توانست جریان داشته باشد، در کشور بند نمی‌شود و مداوم در حال فرار و خروج از کشور است؟ یعنی به دلایل واقعی این موضوع توجه نمی‌شود و تدبیری عملی برای آن اندیشیده نمی‌شود.
طبق این صحبت‌ها وقتی نتوانیم سرمایه را در داخل کشور حفظ کنیم، از خارج هم نمی‌توانیم جذب سرمایه داشته باشیم، درست است؟
دقیقا همین‌طور است. وقتی در داخل چنین شرایطی وجود دارد، از خارج هم ورود سرمایه‌ای شکل نمی‌گیرد. ما این مشکل را باید حل کنیم و به‌جای اینکه داغ و درفش بیشتری برای حفظ سرمایه به کار ببریم و بر جنبه پیش‌گیرانه مجازات پافشاری کنیم، باید راهکار مناسب به کار بگیریم. اصلا باید تلاش کنیم چنین اتفاقی نیفتد و امنیت برقرار شود تا سرمایه در کشور بماند و خارج نشود؛ نه اینکه با مصوبه قانونی و ایجاد فشار بخواهیم سرمایه را در داخل کشور حفظ کنیم و مانع از خروج آن شویم.
همان‌طور‌که اول صحبت‌هایتان مطرح کردید، تیم اقتصادی دولت حاضر به پذیرش مسئولیت نیست و شاید هم ناکارآمدی مدیریتی دارد. به نظر شما بهتر نیست رئیس‌جمهور بشخصه وارد عمل شود یا مجلس از بعد نظارتی خود ورود کرده و جلوی فشار اقتصادی بیشتر بر جامعه را بگیرد؟
اگر چنین نگرشی در مجلس حاکم بود، با تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه سعی نمی‌کردیم موضوع فرار سرمایه، بهبود وضعیت اقتصادی و بازار خودرو را کنترل کنیم. طبق گزارشی که مسئولان مربوطه می‌دهند همه‌چیز مسکوت مانده و منوط بر این شده است تا طرح مالیات بر عایدی سرمایه در مجلس به تصویب برسد، شاید بر این اساس بازار خودرو آرام بگیرد و این مصوبه مانع از خروج سرمایه از کشور شود و همچنین منجر به کنترل بازار شود. درحالیکه این نگاه به کلی اشتباه است؛ چراکه این کار به برخی بازارهای غیررسمی مشروعیت بیشتری می‌بخشد و جاذبه بیشتری برای آنها ایجاد خواهد کرد. طبیعتا در این صورت ما با مشکلات به‌مراتب بیشتری مواجه خواهیم بود و از رهگذر این نوع نگرش سلبی، کشورهای همسایه ما منتفع می‌شوند. یعنی امارات، ترکیه و ارمنستان آباد خواهند شد. پس این نوع نگاه باید اصلاح شود.
به نظرم این تیم اقتصادی باید از رئیس‌جمهور الهام گرفته باشند و آقای رئیسی به آنها خط و مشی داده باشد که چنین نگرشی در دولت وجود دارد و تیم اقتصادی آن را تنها راه برون‌رفت از شرایط فعلی اقتصادی می‌دانند. البته در مجلس هم روی این موضوع خیلی مانور داده می‌شود. درحالیکه اگر امروز در صنعت ساختمان دچار بی‌رونقی و رکود هستیم و ساخت‌وساز کاهش داشته و جواب‌گوی نیاز مردم نیست، بخشی از آن به قانون مالیات بر خانه‌های خالی برمی‌گردد که اساسا دریافتی هم از این محل نداشته‌ایم. اما با تأثیر روانی که از خود بر جای گذاشته، میزان جذابیت صنعت ساختمان را تقلیل داده است. نتیجه هم آن شده که این کار در ترکیه و امارات صورت می‌گیرد و سرمایه‌ها به آن سمت سرازیر می‌شود؛ بنابراین باید به این نوع نگاه خاتمه دهیم. تا زمانی که این نوع نگاه در مجلس و دولت وجود دارد، طبیعتا مشکلی از مشکلات کشور حل نخواهد شد و بازار غیررسمی ارز یکه تاری خواهد کرد و متأسفانه فشار بر توده‌های محروم جامعه خودش را بیش از پیش نشان خواهد داد.
