|

نامزدی کلیچدار اوغلو در انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه

سرانجام پس از مدت‌ها گمانه‌زنی و رایزنی‌ها میان احزاب ترکیه موسوم به میز شش‌گانه، کمال کلیچداراوغلو رهبر حزب جمهوری خلق بعد از حل بحران با حزب «خوب» به‌عنوان نامزد ریاست‌جمهوری شش حزب مخالف معرفی شد. در پی این ائتلاف، نقشه راه روند گذار از نظام ریاست‌جمهوری به نظام پارلمانی تقویت شد و از سوی شش حزب به امضا رسید.

 سرانجام پس از مدت‌ها گمانه‌زنی و رایزنی‌ها میان احزاب ترکیه موسوم به میز شش‌گانه، کمال کلیچداراوغلو رهبر حزب جمهوری خلق بعد از حل بحران با حزب «خوب» به‌عنوان نامزد ریاست‌جمهوری شش حزب مخالف معرفی شد. در پی این ائتلاف، نقشه راه روند گذار از نظام ریاست‌جمهوری به نظام پارلمانی تقویت شد و از سوی شش حزب به امضا رسید. در این نقشه راه، به موضوعات مختلفی اشاره شده که بخش‌های مهم آن به شرح زیر است:‌ در روند گذار به نظام پارلمانی تقویت‌شده، ترکیه‌ در راستای متون مورد توافق، در چارچوب قانون اساسی، قوانین، اصول و اساس تفکیک قوا، موازنه‌ها و نظارت‌ها و با رایزنی و مصالحه مدیریت خواهد شد. تغییرات در قانون اساسی برای گذار به نظام پارلمانی تقویت خواهد شد و در کوتاه‌ترین زمان ممکن بر اساس ساختار مجلس نمایندگان که در انتخابات عمومی‌ شکل خواهد گرفت، به اجرا گذاشته خواهد شد. توزیع وزارتخانه‌ها براساس شمار نمایندگانی که احزاب سیاسی ائتلاف ملت در انتخابات عمومی وارد مجلس خواهند کرد، انجام خواهد شد. هر‌کدام از احزاب ائتلاف حداقل یک وزیر در کابینه خواهند داشت. انتصاب و عزل وزرا از سوی رئیس‌جمهوری و با توافق رهبر حزب سیاسی که وزیر تابع آن است، انجام خواهد شد. رئیس‌جمهوری اختیارات و وظایف اجرائی خود را بر اساس اصول مشارکت، مشورت و مصالحه ایفا خواهد کرد. رئیس‌جمهوری در موضوعاتی نظیر تجدید انتخابات، اعلام حالت فوق‌العاده، سیاست‌های امنیت ملی، تصمیمات و بخش‌نامه‌های ریاست‌جمهوری و اصلاحات کلی و انتصاب‌ها در سطوح عالی، با رهبران احزاب ائتلافی مشورت کرده و تصمیم خواهد گرفت.‌ به‌ دنبال اعلام نامزدی کلیچداراوغلو برای ریاست‌جمهوری، وی پس از اعتماد رهبران ائتلاف ملت مدعی شد: مسیر طولانی‌ای را با یکدیگر خواهیم پیمود. مرال آکشنر، رئیس حزب حرکت ملی، اعلام کرد: «با اراده ملت، تاریخ خواهیم نوشت». علی باباجان، رهبر حزب «دوا» اظهار کرد: «همان‌گونه که شهروندان ما با وجود هوای سرد، ساعت‌ها در مقابل ساختمان حزب منتظر مانده و بیان کردند «متحد شده، پیروز خواهیم شد». اکنون زمان همبستگی ترکیه است. شب انتخابات، موفقیت تاریخی را امضا خواهیم کرد». احمد داووداوغلو، رهبر حزب آینده تأکید کرد: «نامزد ریاست‌جمهوری ما به‌عنوان ائتلاف ملت، آقای کلیچداراوغلو است. به ملت و کشورمان تبریک می‌گویم. همگی با هم پیروز خواهیم شد. این پیروزی، طرف بازنده نخواهد داشت». گولتکین اویسال از حزب دموکرات مدعی شد: «تلاش ما این است که جوانان کشور در سرزمینی که متولد شده‌اند، رؤیا ببافند و بدون بدهی متولد شوند. ملت ما بدون ترس زندگی کنند، هرکس نظر خود را بیان کند، این مرز‌ و بوم مجددا پربرکت شود، اصناف و کشاورزان تولید کنند و... . دغدغه ما حاکمیت مجدد ملت بر سرنوشت خود است؛ بنابراین نامزد ما، دموکراسی، جمهوریت، عدالت و حریت یک ملت است. امیدواریم نامزدی کلیچداراوغلو مایه خیر و برکت برای ملت باشد». کارملااوغلو، رهبر حزب سعادت، امیدوار است نامزدی کلیچداراوغلو برای ملت و کشور مایه برکت باشد.‌ نامزدی کلیچداراوغلو بازتاب وسیعی در رسانه‌های بین‌المللی داشت. «نیویورک‌تایمز» مدعی شد اپوزیسیون ترکیه که قصد پایین‌کشیدن اردوغان از کرسی ریاست‌جمهوری را دارد، تنها دو ماه مانده به انتخابات، یک سیاست‌مدار مخالف ارشد را به‌عنوان نامزد ریاست‌جمهوری معرفی کرد. در‌حالی‌که اردوغان در 20 سال گذشته به‌عنوان قوی‌ترین سیاست‌مدار کشور قدرت را در دست دارد، کلیچداراوغلو با گفتن «اردوغان موجب فرسایش دموکراسی در کشور شده»، وعده تغییر این وضعیت را داده است.

خبرگزاری «رویترز» مدعی شد انتخابات 14 می، ماهیت «انتخابات تاریخی» را برای ترکیه دارد. کلیچداراوغلو به‌عنوان یک کارمند سابق دولت می‌تواند علاوه بر بحران اقتصادی و افزایش نرخ تورم که سال‌هاست ادامه دارد، با انتقاد از دولت به دلیل زلزله اخیر ترکیه که منجر به کشته‌شدن بیش از 52 هزار نفر شد، شانس پیروزی خود را افزایش دهد. گاردین نیز نوشت: «با توجه به اثرات سیاسی زمین‌لرزه ماه گذشته و انتقادها از بی‌کفایتی دولت در مداخله در این حادثه، انتخابات فرصت جدیدی به اپوزیسیون برای رجزخوانی در برابر اردوغان و حزب عدالت و توسعه می‌دهد. نگرانی‌های گسترده‌ای مبنی بر اینکه انتخابات ماه می ‌آخرین فرصت به‌لحاظ حفظ دموکراسی و جلوگیری از گرایش کشور به‌ سوی مدیریت استبدادی خواهد بود، مطرح است». به نوشته بلومبرگ «انتخابات 14 می ‌در ترکیه به‌ دلیل وضعیت بازارهای بورس و سیاست‌های اخیر در این کشور، برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی که ترکیه را ترک کرده‌اند نیز اهمیت حیاتی دارد».

به اعتقاد بی‌بی‌سی‌نیوز «اپوزیسیون ترکیه که عموما منسجم نیست، این بار درباره یک نامزد مشترک برای رقابت با اردوغان در ماه می ‌به توافق رسید. بحران اقتصادی و زلزله اخیر می‌تواند وضعیت اردوغان را در مقایسه با انتخابات قبلی شکننده‌تر کند». وال‌استریت‌ژورنال مدعی شد: «حزب مخالف ترکیه در برابر اردوغان که به‌ دلیل مدیریت زلزله مورد انتقاد قرار گرفته است، وارد انتخابات می‌شود. کلیچداراوغلو فردی است که به‌مدت طولانی حزب تأسیس‌شده توسط آتاتورک را مدیریت کرده است. او در بین محافل اپوزیسیون به‌عنوان فردی که برای تأسیس مجدد دموکراسی در ترکیه تلاش می‌کند، مورد احترام است».