رقبای سلطان

‌دو ماه مانده به انتخابات ترکیه نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که ائتلاف مخالفان اردوغان متشکل از شش حزب در حال افزایش قدرت در برابر دولت فعلی است. ۱۴ می‌ (۲۴ اردیبهشت) مردم ترکیه رأی خود را برای انتخاب رئیس‌جمهوری جدید و اعضای پارلمان به صندوق خواهند انداخت. براساس آخرین نظرسنجی‌های انجام‌شده توسط چهار مؤسسه افکارسنجی مختلف، کمال قلیچداراوغلو، نامزد ریاست‌جمهوری جناح مخالف موسوم به اتحاد ملی، از رجب طیب اردوغان، باسابقه‌ترین رهبر تاریخ کشور ترکیه پیشی گرفته است. بر اساس نظرسنجی‌ها، بیش از ۵۰ درصد رأی‌دهندگان در رقابت پیشرو از کمال قلیچداراوغلو حمایت می‌کنند در حالی که رجب طیب اردوغان به طور متوسط توانسته تنها ۴۴ درصد آرا را در نظرسنجی‌ها به دست بیاورد. در حال حاضر شش فرد نامزدی خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام کرده‌اند. اگر هیچ‌یک از نامزدها بیش از ۵۰ درصد آرا را در دور اول کسب نکند، ۲۸ می‌ دور دوم انتخابات بین دو رقیب برتر برگزار خواهد شد. پیش‌بینی‌ها تصویر مشابهی را نیز برای رقابت بر سر کرسی‌های پارلمان ترسیم می‌کنند. براساس این پیش‌بینی‌ها ائتلاف ملی بیشترین کرسی‌ها را در برابر حزب حاکم عدالت و توسعه و متحد ملی‌گرای آن که به ائتلاف مردمی معروف است، به دست خواهد آورد. نظرسنجی منتشرشده توسط «آکسوی ریسرچ» نشان می‌دهد که ائتلاف ملی ۴۴.۱ درصد از حمایت را به دست آورده در حالی که ائتلاف مردمی ۳۸.۲ درصد به دست آورده است. همین نظرسنجی سهم آرای حزب دموکراتیک خلق‌های هوادار کردها را ۱۰.۳ درصد نشان می‌دهد. «آکسوی ریسرچ» اعلام کرد که بلوک مخالف دولت ۴۳.۵ درصد از حمایت‌ها را به دست آورده است. نظرسنجی انجام‌شده در ۶ و ۷ مارس همچنین نشان داد که ۱۱.۳ درصد از رأی‌دهندگان از حزب دموکراتیک خلق‌ها حمایت می‌کنند. نظرسنجی «پیار ریسرچ» هم چندان فرقی با باقی نظرسنجی‌ها ندارد و بر اساس نتایج منتشرشده در ۱۰ مارس، بلوک اصلی اپوزیسیون ۴۶.۴ درصد و حزب عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی با ۳۷.۸ درصد آرا را به دست آورده‌اند. فهرست شورای عالی انتخابات نشان می‌دهد که ۳۶ حزب در انتخابات مجلس نامزد معرفی خواهند کرد. انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی ترکیه روز ۲۴ اردیبهشت در حالی برگزار می‌شود که دو زلزله‌ سهمگین ماه گذشته بیش از ۴8 هزار قربانی و هزاران ساختمان به‌شدت ویران در ۱۱ استان بر جای گذاشت. نحوه رسیدگی دولت به بازماندگان، انتقادهای زیادی را از اردوغان و حزب حاکم در پی داشت. برخی ناظران گمان می‌برند پس‌لرزه‌های زلزله در ماه گذشته می‌تواند پایه‌های قدرت اردوغان را پس از ۲۰ سال به طور جدی بلرزاند. با این حال، هنوز مشخص نیست که عواقب زلزله چه تأثیری در انتخابات داشته باشد. مخالفان دولت نیز می‌دانند در صورت پیروزی با معضلات بزرگی در این زمینه روبه‌رو خواهند بود. به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از شبکه خبری تی.‌آر.تی ترکیه، پیش از این «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور کنونی از سوی ائتلاف «جمهور» شامل حزب حاکم عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه معرفی شده بود. در کنار «کمال قلیچداراوغلو، «محرم اینجه» ۵۹ساله هم نامزدی خود را اعلام کرده است. او طی چهار دوره متوالی در سال‌های ۲۰۰۲، ۲۰۰۷، ۲۰۱۱ و ۲۰۱۵ از زادگاه خود شهر «یالووا» از سوی حزب جمهوری‌خواه خلق وارد پارلمان ترکیه شد و در سال ۲۰۱۸ از سوی حزب متبوع خود وارد رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری با اردوغان شد ولی با کسب ۳۱ درصد آرا شکست خورد. او در ماه می ۲۰۲۱ حزب مملکت (میهن) را تأسیس کرد و اکنون به عنوان رهبر این حزب فعالیت می‌کند و برای رقابت در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری از سوی این حزب نامزد شده است. اینجه که به صورت مستقل اعلام نامزدی کرده، درخصوص حضور در ائتلاف‌های انتخاباتی نیز گفت که با توجه به شرایط، تصمیم خواهد گرفت اما عجله نکرده، تحت فشار قرار نخواهد گرفت و هیچ کاری را به زیان ترکیه انجام نخواهد داد. او هنگام اعلام نامزدی خود خطاب به حزب حاکم عدالت و توسعه و اردوغان، رقیب انتخاباتی خود گفت: شما با حزب «هداپار» ائتلاف کرده‌اید تا روی صندلی‌های خود بمانید ولی ما شما را از آن صندلی‌ها پایین می‌کشیم و هرگز اجازه نخواهیم داد که تمامیت تجزیه‌ناپذیر جمهوری سکولار و دموکراتیک ترکیه آسیب ببیند. پیش از آن نیز «سینان اوگان» ۵۶ساله و نماینده پیشین مردم ایغدیر از حزب حرکت ملی در مجلس ترکیه و از آذربایجانی‌های این کشور از سوی ائتلاف «آتا» شامل احزاب عدالت، اتحاد ترکیه، وطن من و ظفر، به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه معرفی شد. اوگان در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سوزجو گفت: «نه پولدارها پشت ما هستند، نه نیروی خارجی، نه ایالات متحده آمریکا، نه روسیه و نه چین و ما به پشتوانه ترک‌بودن خود به میدان آمده‌ایم و به انتخاب مردم اعتماد داریم». هرچند که برخی رسانه‌ها از نامزدشدن «محمدعلی فاتح اربکان» ۴۴ساله رهبر حزب دوباره و فرزند «نجم‌الدین اربکان» نخست‌وزیر فقید و رهبر حزب رفاه ترکیه خبر داده‌اند ولی نامزدی او به صورت رسمی اعلام نشده و دیدار او با نزدیکان کادر رهبری حزب حاکم عدالت و توسعه در روزهای گذشته نشان داد که او در صورت پذیرفته‌شدن شروطی، به احتمال زیاد از نامزدی اردوغان حمایت خواهد کرد.

رئیس شورای عالی انتخابات ترکیه اخیرا اعلام کرد که انتخابات هم‌زمان ریاست‌جمهوری و پارلمانی در روز ۱۴ ماه می‌ ۲۰۲۳ (۲۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲) برگزار خواهد شد. او از نهایی‌شدن لیست نامزدهای ریاست‌جمهوری در تاریخ ۲ آوریل و نهایی‌شدن فهرست نامزدهای انتخابات پارلمانی در تاریخ ۶ تا ۱۰ آوریل 2023 خبر داد. بر اساس قوانین، همه فرایند برگزاری انتخابات ترکیه توسط شورای عالی انتخابات این کشور مدیریت می‌شود و بر این اساس، ۶۴ میلیون واجد شرایط رأی‌دادن در ترکیه، برای انتخاب سیزدهمین رئیس‌جمهور و ۶۰۰ نماینده بیست‌وهشتمین دوره پارلمان این کشور، پای صندوق‌های رأی می‌روند. انتخابات حساس پیش‌رو، سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در تاریخ ترکیه و دومین دور انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور پس از تغییر نظام سیاسی از پارلمانی به ریاستی و بیست‌وهشتمین دوره انتخابات مجلس این کشور محسوب می‌شود. دوره ریاست‌جمهوری ترکیه پنج‌ساله است و منتخبان مردم در مجلس ترکیه نیز که ۶۰۰ عضو دارد، در مدت پنج سال بر کرسی می‌نشینند.