‌کرملین و رؤیای تصاحب مافیای الماس و طلا

کرملین با تلاش برای در‌دست‌گرفتن کنترل امپراتوری بین‌المللی و گسترده گروه شبه‌نظامی واگنر، به دنبال انجام یکی از پیچیده‌ترین عملیات تصاحب شرکت در تاریخ است. این در حالی است که از سوی دیگر، گستردگی و سودآوری فعالیت‌‌های این گروه کار را برای پوتین بسیار دشوار کرده است. گروه واگنر که توسط یوگنی پریگوژین بنیان گذاشته شده، متشکل از ده‌ها شرکت است که به نیابت از روسیه در نبرد علیه اوکراین می‌جنگد، امنیت رهبران دولت‌ها را در سوریه و آفریقا تأمین می‌کند، در قاره سیاه عهده‌دار عملیات در معادن طلا و الماس‌ است و همچنین به عنوای یک بازوی سیاسی غیررسمی دولت روسیه عمل می‌کند.‌بر اساس گزارشی که وال‌استریت ژورنال منتشر کرده است، بنا بر اسناد تحریم‌های اتحادیه اروپا و خزانه‌داری ایالات متحده و همچنین اسناد مربوط به ثبت شرکت‌ها، اسناد و ایمیل‌های بانک‌ها و اطلاعات منتشر‌شده از سوی مؤسسه‌های حقوقی بر روی اینترنت و اطلاعات جمع‌آوری‌شده از سوی ایمپورت جینیوس و مؤسسه‌های غیرانتفاعی و اندیشکده‌های آمریکایی، کانادایی و اروپایی، ساختار پیچیده شرکت‌های کاغذی بر عملکرد گروه واگنر در خارج از روسیه سرپوش می‌گذارد و پیوند‌های این گروه را با کرملین پنهان می‌کند. همین موضوع بازخواست از دولت روسیه را در قبال فعالیت‌های این‌ گروه دشوار می‌‌کند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، پس از سال‌ها انکار روابط با این گروه شبه‌نظامی، با اذعان به تأمین مالی این گروه گفت دولت روسیه در سال‌های گذشته ۸۶ میلیارد روبل، معادل ۹۵۰ میلیون دلار، به شبه‌نظامیان واگنر اختصاص داده است. پس از شورش نافرجام ماه گذشته واگنر و ناپدید‌شدن رهبر آن، اکنون پوتین می‌خواهد این گروه را تسخیر کند، اما وسعت فعالیت‌ها و حضور آن، چنین اقدامی را بسیار دشوار می‌‌کند. وال‌استریت ژورنال توانسته‌ است بیش از ۷۰ شرکت مرتبط با یوگنی پریگوژین را شناسایی کند. حدود نیمی از آنها به کنترل امپراتوری از قرارداد‌های دولتی، املاک و مستغلات و دارایی‌های لوکس همچون قایق‌ها و هواپیما‌ها مستقر در روسیه می‌پردازد. نیم دیگر آنها هم گروه واگنر را تشکیل می‌دهد. اگرچه به‌ظاهر این شرکت‌ها مجموعه‌ای از کسب‌و‌کارهای نامرتبط و با‌نفوذ سیاسی هستند که در امور مرتبط با معادن و نیروهای نظامی مزدور در سراسر دنیا فعالیت‌ می‌کنند، اما در واقعیت، این گروه مجموعه‌ای از شرکت‌های کاغذی به‌هم‌پیوسته است که منابع مالی، تجهیزات و افراد خود را به اشتراک می‌گذارند و پیچیدگی ساختارشان، افراد پشت این شرکت‌ها را از نظر پنهان می‌کند. کرملین پس از شورش ماه گذشته پریگوژین، شرکت رسانه‌ای او را تعطیل و ‌قرارداد‌های مربوط به پذیرایی، مشاوره و ساخت‌وساز با این گروه را لغو کرد. به گفته وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، ارزش این قراردادها میلیاردها دلار بوده است. به دلیل حضور گسترده ارتش روسیه در سوریه، پوتین همچنین در جهت کنترل نیروهای واگنر در این کشور گام برداشته است. اورو پولیس که یکی از شرکت‌های مرتبط با پریگوژین است، شبه‌نظامیان واگنر را برای حفاظت از میدان‌های گازی و نفتی سوریه استخدام کرده است. با توجه به اینکه شرکت‌های پریگوژین کنترل توسعه میادین گازی و نفتی را در محدوده‌ای بالغ بر ۱۰ هزار مایل مربع از قلمروی سوریه بر عهده دارند، عملیات گروه واگنر در این کشور برای پوتین نه‌تنها از لحاظ استراتژیک اهمیت دارد، بلکه بسیار سودآور است. گروه واگنر همچنین در آفریقا تأمین و مداخله امنیتی و سیاسی را با منابع طبیعی مبادله می‌کند. این موضوع کرملین را قادر می‌‌کند تا نفوذ خود را با حداقل سرمایه‌گذاری گسترش دهد. شرکت‌های واگنر همچنین در پوشش شرکت ام‌-فایننس به استخراج الماس و طلا از معادن و تجارت چوب در جمهوری آفریقای مرکزی می‌پردازند. شرکت خدمات امنیتی سوا که زیرمجموعه شرکتی است که امتیاز چند معدن را در اختیار دارد، به استخدام مزدوران واگنر می‌پردازد. شبه‌نظامیان واگنر فعال در این شرکت، امنیت شخصی رئیس‌جمهوری آفریقای مرکزی را تأمین می‌کنند. متحدان روسیه در آفریقا به ادامه همکاری خود با شبه‌نظامیان واگنر حتی پس از شورش این گروه تأکید دارند. ردپای واگنر در آفریقا برای این گروه برقراری روابط فرامرزی را ممکن می‌‌کند. این گروه در ماداگاسکار با یک شرکت دولتی استخراج معدن قرارداد سرمایه‌گذاری مشترک امضا کرده است. این شرکت دولتی نیروی انسانی خود را با شرکت مایداس ریسورسز که پیمانکار استخراج طلا در جمهوری آفریقای مرکزی است، به اشتراک می‌گذارد. شرکت واگنر از طریق مایداس به کنترل عملیات در معدن ان‌دسیمه، تنها معدن صنعتی‌سازی‌شده استخراج طلا در کشور می‌پردازد. سود این پروژه برای دهه آینده میلیاردها دلار تخمین زده شده است. ایالات متحده در ماه ژوئن تحریم‌هایی را علیه مایداس وضع کرد. وضعیت شبکه واگنر در آفریقا پس از شورش ماه گذشته رهبر این گروه، در حال تغییر است و هنوز مشخص نیست چه کسی کنترل آن را در دست دارد. بلافاصله پس از شورش این گروه، صدها سرباز این شبه‌نظامیان، جمهوری آفریقای مرکزی را ترک کردند. اما مجددا ده‌ها نیروی تازه‌نفس این گروه برای یاری رئیس‌جمهوری این کشور در برگزاری همه‌پرسی و تمدید دوره زمامداری‌اش وارد جمهوری آفریقای مرکزی شدند. یوگنی پریگوژین در ویدئویی که پس از شورش او و در بلاروس ضبط شده است، گفت آفریقا کانون تمرکز جدید این گروه است.