فریاد در سکوت

عکس یک پسر فلسطینی با دست‌های قطع‌شده که در سکوت خیره شده، برنده امسال جایزه عکاسی ورلد‌پرس فوتو شد. این عکس، پرتره‌ای از پسری با تاپ است که به سمت پنجره ایستاده و نوری گرم به او تابیده و سایه‌ای نرم بر یک طرف صورتش انداخته. سن کم و چهره زیبایش در تضاد کامل با حالت غمگین و تأثرآورش است. پسری که برای نجات خانواده تلاش کرده و سپس با شوک درمی‌یابید که دیگر دستان خود را ندارد. سال پیش نیز عکسی از جسدی در غزه و سوگواری بر کفن او مورد توجه قرار گرفته بود. عکس برنده از بین ۶۰ هزار عکس ارسالی از طرف سه‌هزار‌و ۷۷۸ عکاس در بیش از ۱۴۰ کشور انتخاب شد. جومانا الزین خوری، مدیر اجرائی ورلد‌پرس فوتو، در بیانیه‌ای مطبوعاتی گفت: «این یک عکس آرام است که با صدای بلند فریاد می‌زند. ا

ین عکس داستان یک پسر را روایت می‌کند، اما همچنین از یک جنگ گسترده‌تر که برای نسل‌ها تأثیر خواهد داشت، حکایت دارد». لوسی کونتیچلو، مدیر عکاسی مجله‌ ام لوموند و یکی از داوران، می‌گوید که هیئت داوران سه موضوع اصلی جنگ، مهاجرت و تغییرات آب‌و‌هوایی را در آثار امسال مشاهده کردند. دو اثر دیگر در جایگاه دوم این جایزه عکاسی قرار گرفتند: تصویری ماورایی از مهاجران چینی که پس از عبور از مرز آمریکا و مکزیک، خود را در کنار آتش گرم می‌کنند‌ و تصویری تحسین‌برانگیز از مرد جوانی که در امتداد بستر رودخانه‌ای بیابان‌‌مانند در آمازون به سمت روستای خود می‌رود که زمانی با قایق قابل دسترسی بود.

پسر  9‌ساله

محمود عجور (۹‌ساله) که در جریان حمله‌ای از سوی اسرائیل به شهر غزه در مارس ۲۰۲۴ زخمی شد، اکنون در قطر پناه گرفته و تحت درمان پزشکی قرار دارد. این عکس تابستان سال قبل گرفته و منتشر شده بود. هنگامی که خانواده‌اش از یک حمله اسرائیلی می‌گریختند، محمود بازگشت تا دیگران را به جلو‌رفتن ترغیب کند. در این انفجار یکی از دست‌های او قطع شد و دست دیگرش مجروح شد. خانواده او به قطر رفتند و حالا پس از درمان‌های پزشکی، محمود می‌تواند با پای خود بازی‌های تلفن همراه را انجام دهد، بنویسد و درها را باز کند، با‌این‌حال‌ برای بسیاری از فعالیت‌های روزمره مانند غذا‌خوردن و لباس‌پوشیدن نیاز به کمک ویژه دارد. آرزوی محمود ساده است: او می‌خواهد پروتز بگیرد و مانند دیگر کودکان زندگی کند.

این عکس که برای نیویورک‌تایمز گرفته شده، بخشی از مجموعه عکس‌های ابو‌الئوف است که در حال مستندسازی زندگی مجروحان غزه‌ای است که از آنجا خارج شده‌اند و هرچند زنده‌اند، اما زندگی‌‌شان برای همیشه از لحاظ جسمی و روحی دگرگون شده است. عکاس این تصویر نیز در دسامبر 2023 از غزه خارج شده است. ابوالئوف در یادداشت‌های همراه خود روی این تصویر نوشت: «یکی از سخت‌ترین چیز‌هایی که مادر محمود برای من توضیح داد، این بود که چگونه محمود برای اولین بار متوجه شد دستانش قطع شده است. اولین جمله‌ای که به او گفتم، این بود: «چطور می‌توانم تو را در آغوش بگیرم؟». به گفته لوسی کونتیشلو، رئیس هیئت داوران جهانی «این عکس کاری می‌کند که تنها یک عکس خبری بزرگ می‌تواند انجام دهد؛ ایجاد درکی چندلایه از یک داستان پیچیده و انگیزه‌ای برای ماندن بیشتر با آن روایت. به نظر من، این تصویر سمر ابو‌الئوف از ابتدا برنده واضحی بود». برخی کارشناسان هنری معتقدند این عکس یادآور هزینه‌های طولانی‌مدت جنگ غزه است که جان ده‌ها هزار نفر را گرفته و منجر به ویرانی و آوارگی گسترده ساکنان آن شده است. دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل تخمین می‌زند حدود نیمی از جان‌باختگان زن و کودک هستند.

مهاجران چینی

علاوه بر عکس برنده ابو‌الئوف، دو تصویر دیگر نیز به‌عنوان فینالیست‌های جایزه عکس سال انتخاب شدند؛ کار جان مور درباره مهاجران چینی که از مکزیک وارد آمریکا می‌شوند‌ و اثر موسوک نولته درباره تأثیر خشک‌سالی‌ها بر زندگی در امتداد آمازون برزیل‌؛ که هر دو به‌ خاطر کیفیت استثنائی‌شان برجسته شدند. کونتیشلو می‌گوید: «وقتی هیئت داوران جهانی به مرحله انتخاب نهایی برای عکس سال رسید، کار خود را با انتخابی گسترده از شش منطقه آغاز کردیم. سه موضوع از میان این آثار برجسته شدند که تعریف‌کننده نسخه ۲۰۲۵ جایزه ورلد‌پرس فوتو بودند؛ درگیری، مهاجرت‌ و تغییرات اقلیمی. البته می‌توان آنها را به‌عنوان داستان‌هایی از پایداری، خانواده و اجتماع نیز دید».