کدام لباس جریحهدار میکند؟
چین پیشنویس قوانین را درباره لباس منتشر کرده که با اعتراض در شبکههای اجتماعی و رسانهها روبهرو شده است. بلومبرگ خبر داده است که طبق قانونی که قرار است در چین اجرا شود، افراد به دلیل پوشیدن لباسهایی که به احساسات دولت کمونیستی توهین کند، مجازات میشوند.
چین پیشنویس قوانین را درباره لباس منتشر کرده که با اعتراض در شبکههای اجتماعی و رسانهها روبهرو شده است. بلومبرگ خبر داده است که طبق قانونی که قرار است در چین اجرا شود، افراد به دلیل پوشیدن لباسهایی که به احساسات دولت کمونیستی توهین کند، مجازات میشوند. این پیشنویس را کمیته دائمی کنگره ملی چین منتشر کرد که در این قانون پیشنهادی، مجموعه گستردهای از رفتارها، پوشش یا گفتاری که «به روحیه مردم چین آسیب بزند و احساسات مردم چین را جریحهدار کند» ممنوع خواهد بود و برایش مجازات تعیین میشود. فردی که این قانون را نقض کند، ۱۵ روز بازداشت یا پنج هزار یوان (۵۴۵ پوند) جریمه میشود.
اعتراض مردمی
در این دو، سه روز در شبکههای اجتماعی اعتراضات وسیعی از سوی مردم و وکلا مطرح شده و این سؤال مطرح است که چه رفتار یا گفتار یا پوششی میتواند توهینآمیز تلقی شود. جزئیات در این قانون که از نظر بسیاری میتواند آغاز رفتارهای اقتدارگرایانه (شی جینپینگ) باشد، هنوز مشخص نشده است. این پیشنویس سبب شده که حقوقدانان و شخصیتهای مختلف از شهروندان بخواهند که نظراتشان را درباره این پیشنویس ارائه دهند و تاکنون حدود 40 هزار نفر از طریق وبسایت کنگره ملی چین نظر خود را ثبت کردهاند. به گزارش ایندیپندنت یکی از کاربران در ویبو شبکه اجتماعی چین نوشت: «امروز میتوانند مانع پوشیدن لباسهای خاصی شوند، فردا میتوانند مانع صحبتکردن شما شوند و خیلی زود میتوانند مانع از فکرکردن شما شوند».
در این پیشنویس تغییرات قانونی پیشنهاد داده شده «توهین و تهمت به نام قهرمانان و شهدای محلی» و همچنین تخریب مجسمههای یادبود آنها ممنوع شود.
نیاز به شفافیت بیشتر
به گزارش بیبیسی کاربران شبکههای اجتماعی و کارشناسان حقوقی خواستار شفافیت بیشتر برای جلوگیری از رفتارهای محدودگرایانه شدهاند. مردم در شبکههای اجتماعی این سؤال را مطرح کردند که مجریان قانون چگونه میتوانند بهطور یکجانبه تعیین کنند که چه زمانی «احساسات» ملت «آسیب دیده است». کارشناسان حقوقی چین نیز از عبارات مبهم این قانون انتقاد کرده و میگویند که این قانون میتواند مورد سوءاستفاده مجریان قرار گیرد. مشکل مهم این است که هیچ توضیح دقیقی درباره لباس مورد تأیید داده نشده است. درواقع شهروندان باید حدس بزنند که چه نوع تیشرت یا لباسی ممکن است مجازاتآور باشد. همچنین مشخص نیست پلیس چگونه تصمیم خواهد گرفت که احساسات ملت چگونه جریحهدار میشود.
یکی از کاربران در شبکه اجتماعی ویبو نوشت: «آیا پوشیدن کت و شلوار و کراوات، توهین به حساب میآید؟ مارکسیسم از غرب سرچشمه گرفته است. آیا حضور آن در چین آسیبرساندن به احساسات ملی محسوب میشود؟».
ژائو هونگ، استاد حقوق در دانشگاه علوم سیاسی و حقوق چین، گفت که عدم وضوح میتواند منجر به نقض حقوق شخصی شود. او در مقالهای که چند روز پیش منتشر شده، نوشت: «اگر مجری قانون، معمولا یک افسر پلیس، تفسیر شخصی از آسیب داشته باشد و قضاوت اخلاقی دیگران را فراتر از محدوده قانون آغاز کند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ سال گذشته در چین یک زن کیمونو پوش در شهر سوژو بازداشت شد و به دلیل پوشیدن لباس ژاپنی متهم به «نزاع و ایجاد مشکل» شد. همچنین در ماه مارس سال جاری، پلیس زنی را که ماکتی از یونیفرم نظامی ژاپنی به تن داشت، در یک بازار بازداشت کرد. دراینباره یکی از حقوقدانان نوشته است: «پوشیدن کیمونو به معنای جریحهدارکردن احساسات ملت چین است، خوردن غذای ژاپنی نیز به معنای به خطر انداختن روحیه آنهاست؟ از چه زمانی احساسات و روحیه ملت چینی اینقدر شکننده شده است؟».
اقتدارگرایی شی جینپینگ
بیبیسی در بخشی از گزارش خود تأکید کرده این پیشنویس بخشی از تغییرات پیشنهادی در قوانین امنیت عمومی چین است؛ بخشی از تغییراتی که قرار است پس از چند دهه اتفاق بیفتد. برخی این پیشنویس را بخشی از سیاستهای پنهان (شی جینپینگ) برای کنترل اعتراضات در سومین دوره ریاستجمهوریاش ارزیابی کردهاند.
این پیشنویس قانون تنها یک نمونه از رویکرد اقتدارگرایانه شی جینپینگ، رئیسجمهور چین است. او از زمانی که در سال 2012 بر این مسند نشست، به دنبال تعریف مجدد یک شهروند نمونه چینی است. در سال 2019، حزب کمونیست چین «دستورالعملهای اخلاقی» را صادر کرد که شامل رفتارهایی مانند مؤدببودن، سفر به شرط کمترین تولید کربن و «ایمان» به آقای شی و حزب است.
به گزارش سیانان، از زمانی که چین نیاز به وضع قوانین امنیتی جدید داشته، دههها میگذرد؛ اما حالا در دورهای که چین رشد اقتصادی کندی را پس از پایان اپیدمی پشت سر میگذارد، مقامات چینی این قوانین جدید را مطرح کردهاند؛ قوانینی که در راستای محدودکردن ملت چین به نظر میرسد. آنهم درحالیکه به نظر میرسد محدودیتهایی که در زمینه پوشاک وضع شده، هدفمند است. این قانون بار دیگر نشان میدهد که دولت نه اطلاع دارد و نه اهمیتی میدهد که جوانان چه میپوشند یا چه میخواهند. این اتفاق در کشوری میافتد که درحالحاضر ارزش پول آنها در برابر دلار به پایینترین حد در 16 سال گذشته رسیده است. همچنین بیکاری جوانان به حدی رسیده است که مقامات را متقاعد کرده است که از انتشار آمار در این زمینه خودداری کنند.