موتورسیکلت چه زمانی به تهران رسید

سابقه استفاده از موتورسیکلت در ایران به ابتدای قرن حاضر بر‌می‌گردد. در حدود سال 13۰5 هجری شمسی، اولین نوع از موتورسیکلت وارد کشور شد. 

در این سال‌ها استفاده از موتورسیکلت‌ها بیشتر جنبه کالای لوکس داشت؛ اما با واردات موتورسیکلت در ایران به صورت انبوه در اواخر دهه 132۰ شمسی، موتورسیکلت به وسیله‌ای معمول برای جابه‌جایی در شهرها تبدیل شد.

 در آن سال‌ها، موتور‌سیکلت‌های انگلیسی مانند B.S.A ماچلس تریومف آریل رویال، سه‌تفنگه و... از سوی بازرگانان ایرانی به کشور وارد شد و نزدیک به 2۰ سال یکه‌تاز بازار موتورسیکلت در ایران بودند.

کم‌کم در اواخر دهه 133۰ شمسی بود که موتورسیکلت‌های ایتالیایی از قبیل دوکاتی و سبا لامبرتا و موتورسیکلت‌های آلمانی و پژوهای فرانسوی هم وارد ایران شدند.

 با توجه به کاربری‌های خاص موتور‌سیکلت و نیاز به این وسیله نقلیه در حمل‌ونقل شهری، در اواخر دهه 134۰ شمسی، موتورسیکلت‌های ژاپنی با حجم موتور کمتر و قیمت ارزان‌تر مانند یاماها نیز در بازار موتورسیکلت ایران حضور یافتند.

با تأسیس شرکت ایران دوچرخ در ابتدای دهه 135۰ شمسی که نمایندگی رسمی و انحصاری موتورسیکلت‌های یاماهای ژاپن در ایران را در دست داشت، این شرکت در ابتدا اقدام به معرفی و واردات انواع مدل‌های شهری و آفرود یاماها به ایران کرد که موجب رشد سریع فروش و استفاده از موتورسیلکت در شهرهای ایران شد. 

محصولات شرکت‌های ژاپنی دیگر مانند هوندا نیز در دهه 135۰ وارد ایران شدند که مهم‌ترین محصول عرضه‌شده مدل 125CB یا همان 125CG بود که تاکنون نیز با تغییراتی در ایران تولید و مورد استفاده وسیع قرار می‌گیرد و به موتورسیکلت محبوب ایرانیان تبدیل شده است.

صنعت موتورسیکلت در دهه 136۰ به دلیل جنگ تحمیلی تقریبا در وضعیت رکود به سر می‌برد که با ایجاد شرکت‌های مونتاژکننده موتورسیکلت و آزاد‌شدن واردات در ابتدای دهه 137۰ رونق دوباره‌ای یافت و مدل‌های مختلفی از موتورسیکلت در ایران تولید یا وارد شد.

 در نتیجه تولید انبوه به همراه کاهش قیمت، به‌سرعت موتورسیکلت به وسیله‌ای ارزان و به‌صرفه برای حمل‌ونقل شهری تبدیل شد و سهم آن در جابه‌جایی بار و مسافر به طور چشمگیری افزایش یافت.

هم‌اکنون در بازار ایران انواع مختلفی از موتورسیکلت با حجم موتور گوناگون در حال تردد هستند. مشخصه‌های بارز این وسیله نقلیه باعث شده تا محبوبیت آن بین گروه‌های خاصی از جامعه روزافزون شود.

 یکی از ویژگی‌ها، راحتی و آسایش استفاده به علت ابعاد کوچک این وسیله است که باعث می‌شود تا عبور از معابر و پارک‌کردن با مشکل خاصی روبه‌رو نشود. 

این وسیله همچنین به علت قیمت پایین نسبت تملک به خودروی شخصی و هزینه کم نگهداری، از لحاظ اقتصادی برای دهک‌های پایین اقتصادی به‌صرفه باشد.

همین موارد باعث می‌شود که موتورسیکلت به‌عنوان وسیله‌ای انعطاف‌پذیر برای سفرهای با زمان زیر 20 دقیقه و مسافت‌های زیر 1۰ کیلومتر در میان اقشار اجتماعی محبوب شود و مورد استفاده وسیع قرار گیرد.

اگرچه موتورسیکلت از لحاظ ابعاد فنی تقریبا در تمام کشورهای جهان شباهت زیادی دارد؛ ولی تفاوت در نوع استفاده و نقش اقتصادی و اجتماعی آن در کشورهای در حال توسعه با توسعه‌یافته متفاوت است.

در سال 2۰15 تحقیقی درباره مالکیت و چگونگی استفاده از وسایل نقلیه در خانوارها در 44 کشور جهان صورت گرفت. نتایج آن نشانگر تفاوت روشن در بین کشورهای در حال توسعه با کشورهای توسعه‌یافته جهان است. 

نتایج پژوهش نشان می‌دهد که وسیله اصلی نقلیه در کشورهای توسعه‌یافته، خودروی شخصی و در کشورهای در حال توسعه مانند کشورهای شرق آسیا موتورسیکلت است. 88 درصد از خانوارهای آمریکایی، دارای خودروی شخصی بوده‌اند که این عدد در کشورهای ایتالیا 89 درصد و اتحادیه اروپا 79 درصد بوده است.

کشورهای توسعه‌یافته دیگری نظیر ژاپن و کره جنوبی هم درصد بالایی از مالکیت خودرو را دارند. کمترین میزان مالکیت خودرو نیز در مناطق جنوب صحرای آفریقا و جنوب شرق آسیا بوده است؛ ویتنام و بنگلادش هر‌کدام با دو درصد. این متغیر در کشورهای پرجمعیت چین و هند به ترتیب 17 و 6 درصد بوده است.

در کشورهای آسیای شرقی، وسیله نقلیه عمده در شهر موتورسیکلت است. به ازای هر 1۰ خانوار در کشورهای آسیای شرقی، مانند اندونزی، مالزی و ویتنام هشت موتورسیکلت وجود دارد. این متغیر در کشورهایی که سابقه حضور کارخانه‌های موتورسازی را دارند؛ مانند ایتالیا 26 درصد و آمریکا 14 درصد بوده است.