رئیسی تاوان اختلاف پایداری و شانا را خواهد داد؟

زیان یارکشی اخیر اصولگرایان، به ابراهیم رئیسی خواهد رسید. کسی که میان طیف هوادارانش (از پایداری تا اصلی دولت) از یک سو و همچنین اصولگرایان شورای ائتلاف از سوی دیگر گرفتار شده است. آیا او به پایداری و شریان پشت کرده و انتخاب او همکاری و لیست ائتلافی با شورای حدادعادل و قالیباف خواهد بود، یا آنکه بیرون‌آمدن سرلیست حامیان دولت برای مجلس جان تازه‌ای به این جریان می‌بخشد؟

تقابل دو تجمع

هفته گذشته جلسه شورای ائتلاف درحالی برگزار شد که گفته شده بود چهار هزار نفر از اعضای شبکه این جریان از سراسر کشور در آن حضور یافتند. تیم قالیباف در غرور برگزاری مراسم شورای ائتلاف در حرم امام خمینی(ره) نشسته و به تیم شریان که از سوی حامیان دولت تشکیل شده، کنایه می‌زند که نتوانستند حتی به بهانه حمایت از فلسطین هم شده صد نفر را دور خودشان جمع کنند. جریان شریان (که تشکیل‌شده از نزدیکان بذرپاش و رسایی) برای روز یکشنبه هفتم آبان 1402 فراخوان تجمع در مسجد امام صادق منتشر کرده بود. زمان این فراخوان برای ساعت بعد از نماز مغرب و عشا تعیین شد اما با‌ ‎وجود حضور کسانی چون نماینده حماس در تهران، نماینده جهاد اسلامی، سردار سعید قاسمی، حمید رسایی و یک نماینده مجلس، جمعیت به گونه‌ای بود که از سوی تیم قالیباف در رسانه‌های رسمی آنها و همچنین در شبکه‌های مجازی مورد تمسخر قرار گرفتند.

رجزخوانی برای حامیان دولت

برگزاری همایش اصولگرایان شورای ائتلاف که پیش‌تر با نام «شانا» (شورای ائتلاف نیروهای انقلاب) فعالیت می‌کرد و در این مراسم نام خود را «مبنا» (مجمع بیداری نیروهای انقلاب) گذاشته است، اعتماد به نفسی به تیم قالیباف و حدادعادل داده تا در مقابل تیم حامیان دولت و شورای وحدت اصولگرایان به رجزخوانی بپردازند.

یکی از سایت‌های نزدیک به قالیباف دراین‌باره با زبانی کنایه‌آمیز گزارش داد: «مراسم شبه‌انتخاباتی شریان با وجود تبلیغات فراوان با عدم استقبال مردمی مواجه شد. این مراسم که غروب امروز در مسجد امام صادق(ع) میدان فلسطین تهران برگزار شد، از سوی مردم مورد استقبال قرار نگرفت و با جمعیتی حدود ۱۵۰ نفر برگزار شد. شریان تلاش داشت با تبلیغات گسترده وارد کمپین انتخاباتی شود اما با عدم استقبال مردمی مواجه شد».

تحلیل تیم قالیباف این است که این عده که صدای بلندی دارند، در میان بدنه جریان انقلابی و توده رأی‌دهنده وضعیت مناسبی ندارند. از همین رو در تحلیل می‌نویسند: «این عدم استقبال اولا نشان داد که شریان برخلاف تبلیغات خود عمقی در بدنه جریان انقلابی ندارد و ثانیا شأن جریان مقاومت و حماسه‌سازان غزه را نباید در حد مسائل جناحی تقلیل داد».

تا پیش از این جریان شورای ائتلاف اصولگرایان (شانا) نگران آن بود که جریان پایداری و شریان (که مدعی هستند بخشی از بدنه دولت در آن حضور دارند) با ارائه لیست جداگانه اختلاف در درون جریان اصولگرایی ایجاد کنند؛ اما حالا ظاهرا ارزیابی آنها این است که جریان دولت و پایداری توانایی تشکیل کمپین انتخاباتی مناسبی را ندارد، ازاین‌رو برخلاف سال 90 و انتخابات مجلس نهم (که پایداری شکل گرفت)، این‌بار شکست سنگینی را متحمل خواهد شد.

اصولگرایان دولیستی می‌شوند؟

سه جریان مهم آمادگی کافی را برای بستن لیست در انتخابات مجلس برای جریان اصولگرایی دارند. این سه جریان به ترتیب قدرت سیاسی، اقتصادی و تبلیغاتی عبارت‌اند از 1- شانا (شورای ائتلاف اصولگرایان یا مبنا) به رهبری حدادعادل و قالیباف که محسن رضایی هم اخیرا به آن اضافه شده است. 2- جریان پایداری (شامل آنها که در دولت هستند و خارج از آن فعالیت می‌کنند) به همراه جریان تازه تأسیس شریان (جریانی که افتتاحیه آن با حضور بذرپاش و قاضی‌زاده‌هاشمی برگزار شد) 3 –شورای وحدت (به رهبری مصطفی پورمحمدی و محمدرضا باهنر).

این میان نه شورای ائتلاف و نه پایداری و شریان، جریان سوم (شورای وحدت) را چندان جدی نمی‌گیرند. اما طبیعی است در صورت اتحاد میان آنها که نشانه آن نیز بسیار دیده می‌شود، ممکن است وزن سیاسی جریان پایداری نیز تا حد زیادی تغییر کند. با‌این‌حال شورای ائتلاف اصولگرایان که تا پیش از این تمایل به وحدت با پایداری و تکرار لیست سال 98 را داشت، از این امر ناامید شده است. از همین رو شاهد برگزاری نشست «مبنا» در حرم امام خمینی (ره) بودیم.

به‌این‌ترتیب جلسه هفته گذشته به همایش «قدرت‌نمایی» تیم شانا برای جریان پایداری و مهم‌تر از آن دولت تبدیل شد که نشانه‌هایی است از اینکه قالیباف و اصولگرایان پذیرفتند که به‌جای تک‌لیستی‌شدن در انتخابات، می‌توانند به رقابت با پایداری بپردازند. جایی که می‌گفت: «هیچ اشکالی ندارد درون جبهه انقلاب رقابت داشته باشیم. اما نه رقابت علیه کارآمدی و همدلی. نه رقابت همراه اختلاف. نباید در سهم‌خواهی رقابت کرد».

پیام به پایداری یا دولت؟

حدادعادل و اساسا تیم رسانه‌ای جریان اصولگرا بعد از این همایش تلاش کردند تا حساب دولت و شخص رئیسی را از پایداری جدا کنند. حدادعادل ضمن بیان اینکه «آقای رئیسی سلام ویژه رساند و به خاطر مشغله کاری نتوانست در این جلسه حاضر شود» گفته بود: «ایشان از بنیان‌گذاران شورای ائتلاف هستند».

به‌این‌ترتیب او تلاش می‌کرد به ابراهیم رئیسی این پیام را منتقل کند که نباید نگران شورای ائتلاف اصولگرایان باشد و بهتر است کار انتخابات را با شورای ائتلاف دنبال کند. اما خود بهتر می‌دانست که نتیجه برگزاری چنین جلسه‌ای و پیام عدم حضور ابراهیم رئیسی در این جمع چیست.

در‌عین‌حال شورای ائتلاف به پایداری، شریان و شورای وحدت این پیام را مخابره می‌کنند که «اگر قصد حضور در انتخابات را دارید، باید زعامت ما را در اصولگرایی بپذیرند و مانند فرزندانی مؤدب سهمی که به شما داده می‌شود را بپذیرید. اما سؤال این است که آیا پایداری چنین وضعیتی را پیش‌بینی نکرده است؟».

وضعیت رئیسی

به نظر می‌رسد در میان رقابت تیم پایداری و شورای ائتلاف زیان اصلی به ابراهیم رئیسی خواهد رسید. از یک سو پایداری‌ها و نزدیکان شریان، بدنه حامیان اصلی او را در دولت تشکیل دادند و مدعی هستند که بار دولت روی شانه‌های آنهاست. ضمن آنکه سال‌هاست تکرار می‌کنند که شورای ائتلاف با شعار «وحدت» در‌واقع در انتخابات‌های سال 92 و 98 رفتار مناسبی نداشت.

سؤال این است که آیا پایداری و دولت از تجمعی که اصولگرایان برپا کردند، واهمه دارند و از تشکیلات‌سازی منصرف شده و به سمت ارائه یک لیست با محوریت شورای ائتلاف حرکت خواهند کرد؟ یا آنکه راه رقابت را در پیش می‌گیرند؟ روحیات پایداری و شریان به ما می‌گوید «آنها تمایل شدیدی به رقابت دارند» حتی اگر این رقابت منجر به «باخت آنها در انتخابات» شود.

از سوی دیگر به نظر می‌رسد این میان هنوز برگ‌های رونشده زیادی در بازی باقی است. از جمله سرلیست جریان حامیان دولت که می‌تواند با سروصدای زیاد به‌زودی از پرده بیرون بیاید. کسی که مدتی قبل در «شرق» ‌از شک و تردید درباره ثبت‌نام نوشته بودیم، با عدم تکذیب این تحلیل درواقع دست به تأیید آن زد. او کسی نیست جز فرد «اصلح» مورد تأیید پایداری و دولت یعنی «سعید جلیلی». کسی که با ورودش به انتخابات می‌تواند معادلات رسانه‌ای را به نفع جریان پایداری تغییر دهد؛ به‌ویژه آنکه صداوسیما این‌بار به‌طور‌کامل در اختیار آنهاست.