ناامیدی دانشجویان در لحظه آخر

نسترن فرخه: بسیاری از آنها منتظر بودند تا در سال میلادی جدید در دانشگاهی که برای رسیدن به آن مدت‌ها تلاش کردند، شروع به تحصیل کنند، اما با تعلیق ویزای تحصیلی سفارت روبه‌رو شدند.

تعدادی از دانشجویان در سال‌های اخیر از کشور مهاجرت می‌کنند و به قصد شروعی دیگر وارد کشورهای دیگر می‌شوند. حالا 500 دانشجو فقط در چند ماه قصد مهاجرت به ایتالیا را دارند که البته با وجود صرف زمان و هزینه‌های قابل توجه برای آن، در سال میلادی جاری با توقف نوبت‌دهی سفارت روبه‌رو شدند. درحال‌حاضر حدود 500 دانشجو که بخشی از آنها حتی ترم اول دانشگاه‌های مورد نظر را به‌صورت آنلاین گذراندند، با مشکل پیش‌آمده امکان دارد موقعیت تحصیلی خود را هم از دست بدهند؛ در این صورت باید تمام روند مهاجرتی را که چند سال برایش زمان صرف کردند، دوباره انجام دهند. با وجودی که بعد از چالش‌های فراوان سفارت ایتالیا چند بار زمان نوبت‌دهی ویزا را تمدید کرد، اما روند ارائه نوبت به کندی و با موانع بسیار پیش رفته است. حتی پس از آن سفارت در ششم دسامبر با دانشجویان تماس گرفته و اعلام کرده فعلا پروسه درخواست ویزای تحصیلی تعلیق شده است. در همین باره روزنامه «شرق» از کل این 500 دانشجو، توانست با 60 نفر آنها گفت‌وگو داشته باشد که حدود 26 نفر در مقطع کارشناسی، 

32 نفر در مقطع کارشناسی ارشد و دو نفر نیز در مقطع دکترا بودند. با وجود مشکل در گرفتن نوبت در سفارت، تقریبا تمام این 60 نفر به افراد سودجویی اشاره کردند که با اکانت‌های ناشناس به آنها پیام می‌دادند تا با دریافت مبلغی پول که از پنج میلیون تا 50 میلیون متغییر بوده، برای آنها نوبت سفارت بگیرند. البته بخش زیادی از این دلال‌ها در این کار ناموفق بودند یا بعد از گرفتن پول دیگر ناپدید شدند؛ بنابراین اگر این تعلیق ویزای تحصیلی ادامه پیدا کند، با وجود ضرر مالی و زمانی، نیمی از این 500 دانشجو که شامل پسرهاست، اگر کارت پایان خدمت نداشته باشند، مشمول سربازی خواهند شد و پس از پایان سربازی هم برخی مدارک تحصیلی آنها، اعتبارش را از دست می‌دهد و باید دوباره تمام این مراحل مهاجرت تحصیلی را شروع کنند که برای بسیاری از آنها جبران‌ناپذیر است. همچنین تلاش برای گفت‌وگو با شرکت متولی به نام ویزامتریک و ارائه توضیحات درباره شرایط این دانشجویان بی‌نتیجه ماند. درحال‌حاضر این 

60 دانشجو از 500 متقاضی دیگر قصد تحصیل در رشته‌های کامپیوتر، مدیریت و بازرگانی، شیمی، مدیریت کسب‌وکار، بیوتکنولوژی، ادبیات خارجی و فرهنگ درون‌کشوری، مطالعات فرهنگی ایتالیا، حقوق بین‌الملل، میراث فرهنگی خاورمیانه، عمران، نور‌و‌ساینس، توریسم، حمل‌ونقل و معماری، طراحی شهری، مکانیک، برق، اقتصاد و‌... را در کشور ایتالیا دارند.

تمام زحمات ما هدر  رفت

سجاد هم مثل دیگر دانشجوها، تمام تلاش و هزینه‌ای را که در این سال‌ها صرف کرده است، هدررفته می‌داند؛ اما هنوز از ته‌مانده امیدش برای پیگیری بهره می‌گیرد. او یکی از 500 دانشجوی دیگر است که با مشکل نوبت برای سفارت ایتالیا مواجه شده و از شرکت ویزامتریک و کنسولگری درباره سؤالش پاسخ روشنی دریافت نکرده است. حالا بعد از چند بار تمدید برای نوبت سفارت، ششم دسامبر با این دانشجوها تماس گرفته شده که فعلا روند ویزای تحصیلی تعلیق شده است. با این حساب تمام زحمات و هزینه‌هایی که این افراد برای مهاجرت خود انجام دادند، بی‌نتیجه خواهد ماند و در سال جدید میلادی باید همه این مراحل را از اول شروع کنند که برای برخی غیر قابل جبران است. سجاد به نمایندگی از تعدادی دانشجویان با همین مشکل به «شرق» می‌گوید: «من یکی از 500 دانشجوی ایرانی هستم که با وجود داشتن پذیرش دانشجویی از دانشگاه ایتالیا متأسفانه هنوز موفق به اخذ وقت از سفارت برای تحویل مدارکم نشده‌ام. بنابراین اگر نتوانم مدارکم را به سفارت تحویل دهم، نمی‌توانم ویزای خودم را دریافت کنم تا به این کشور بروم. من امسال توانستم پذیرشم را در مقطع ارشد رشته حقوق، دانشگاه بولونیا دریافت کنم. الان نزدیک چهار ماه است که تلاش می‌کنم برای اینکه مدارکم را به سفارت بدهم و یک وقت بگیرم اما هنوز موفق نشده‌ام. تابستان سفارت به ما اطلاع داد باید از طریق یک شرکت خصوصی برون‌سپاری به اسم ویزامتریک که در خیابان وزرا است، نسبت به اخد وقت اقدام کنید. این شرکت به‌عنوان یک کارگزار وظیفه این را دارد که مدارک را از شما تحویل بگیرد و در صورت تکمیل با احراز اعتبار آن ویزا دریافت کنیم. در اول ما خیلی تلاش کردیم که از سایت این مؤسسه وقت بگیریم اما متأسفانه مشکلات عجیب ما برای وقت‌گرفتن باعث شد که فقط حدود پنج درصد بچه‌ها بتوانند وقت بگیرند. برای مثال خود من بارها مراحل سایت را رد می‌کردم اما در آخر سایت اجازه نمی‌داد وقت بگیرم و این سیکل را دوباره شروع می‌کردم. در همین بین یک بازار دلالی ایجاد شد که واقعا ما بچه‌ها از سر ناچاری به اکانت‌های ناشناس تلگرام اعتماد می‌کردیم و تمام اطلاعات شخصی را به آنها می‌دادیم تا با یک ربات که وارد آن سایت می‌شود، برای ما وقت بگیرند. برای همین کار از 10 میلیون به بالا پول می‌گرفتند. در بین ما، یا بچه‌ها نتوانستند این 10 میلیون را تهیه کنند یا دلال در گرفتن وقت سفارت ناموفق بود که من هم یکی از همین موارد بودم. خلاصه بعد از سه تا چهار ماه سفارت در اطلاعیه‌ای اعلام کرد از تاریخ 22 اکتبر که اوخر مهر‌ماه است افراد در سایت ثبت‌نام کنند تا در صفی که به ترتیب اسم است، تاریخ و وقت برای دانشجوها مشخص شود. در ابتدا ما خوشحال شدیم که از مشکل اول عبور کردیم اما به مرور استرس ما بیشتر شد؛ چون همچنان به من و خیلی‌های دیگر وقت ندادند. درواقع یه شکل قطره‌چکانی وقت می‌دادند. به شکلی که وقتی از ساعت 12 بامداد 22 اکتبر دانشجوها شروع به ثبت‌نام کردند، نهایتا کسانی که تا 12:40 ثبت‌نام کرده بودند، وقت گرفتند. بچه‌هایی که بعد آن ساعت اقدام کرده بودند، نتوانستند این امکان را به دست بیاورند. بعد از آن ما اعتراض خودمان را به سفارت، کنسولگری و حتی ویزامتریک رساندیم اما هر بار به ما جواب نامشخصی دادند. از طرفی این نگرانی هم وجود داشت که ما زمان ثبت‌نام در دانشگاه‌های پذیرش‌شده خود را از دست بدهیم؛ چون امسال سفارت در صدور ویزاها بسیار نامنظم رفتار کرد. مثلا فردی بود که 80 روز در انتظار صادرشدن ویزا بود. ما فکر می‌کردیم که اگر نوامبر هم به سفارت برویم، احتمالا زمان دانشگاه را از دست بدهیم. خلاصه 19 نوامبر سفارت اطلاعیه‌ای صادر کرد مبنی بر اینکه نهایتا تا آخر نوامبر پرونده‌های تحصیلی را می‌پذیرد و غیر از این دیگر امکان صدور ویزای تحصیلی وجود نخواهد داشت. ما ماندیم و 11 روز وقت باقی‌مانده و صفی که اصلا هم جلو نرفته بود. ما چاره‌ای جز اعتراض‌کردن و خواهش‌کردن نداشتیم. تقاضا کردیم که تا دسامبر این وقت را تمدید کنند. خلاصه این تمدید را انجام دادند اما باز همچنان به‌سختی وقت دادند. ما 500 دانشجوی ایرانی در صف بودیم که نهایتا روزی 10 نفر را پذیرش می‌کردند. در بهترین حالت اگر تعلیق نمی‌دادند، اگر روزهای کاری را حساب کنیم، نهایت 200 نفر می‌توانستند پرونده‌های خود را به سفارت بفرستند. همه اینها در حالی است که روزهای آخر دسامبر که منتهی به تعطیلات کریسمس است، سفارت کارهای خود را کمی آشفته انجام می‌دهد و خیلی از کارمندان سفارتخانه به کشور خودشان بازمی‌گردند. با این حساب احتمال اینکه فرصت تحصیلی خود را از دست بدهیم، بسیار زیاد است. تا جایی که من می‌دانم تا الان حدود 60 دانشجو این فرصت را از دست داده‌اند. پرونده‌های سال 2023 فقط در سال 2023 بررسی می‌شود که همین تمام زحمت‌های ما را از بین خواهد برد. همه این دردسرهای ما در حالی است که چند روز قبل در ششم دسامبر هم دوباره تماس گرفتند و گفتند فعلا پروسه درخواست ویزای تحصیلی تعلیق شده است. حتی به بعضی‌ دانشجوها گفتند بیایید پولی که دادید هم پس بگیرید و این اصلا اتفاق خوبی برای ما که تمام زندگی و پولمان را هزینه کردیم، نیست...».

 بسیاری 400 تا 500 دلار به دلال پول دادند که بی‌نتیجه هم ماند

در بین این دانشجوها که با چالش جدی در مهاجرت تحصیلی روبه‌رو شدند، جوان‌های اتباع که قصد دارند از ایران مهاجرت کنند و با مشکل نوبت‌دهی سفارت روبه‌رو شدند، شرایط سخت‌تری را خواهند داشت. عبدالله جوان 25‌ساله‌ای است که با زحمت بسیار روند مهاجرت خود را مهیا کرد و حالا قصد تحصیل در رشته کارشناسی ارشد مهندسی حمل‌ونقل دانشگاه ناپلس فدریکو را دارد. او از شرایط خود این‌طور می‌گوید: بیشتر از چهار ماه می‌شود که به ایران آمدم، حساب بانکی باز کردم و منتظر ماندم تا شرایط سفارت برای گردش حساب سه‌ماهه تکمیل شود. بعد از تکمیل گردش سه‌ماهه، اقدام به گرفتن اپوینتمنت کردم که متأسفانه با نهایت تلاش و کوشش نتوانستم نوبتی از سفارت بگیرم. دلیل اینکه نتوانستم وقت سفارت بگیرم، ناکارایی ویزامتریک بود و بعد از آن وجود دلال‌هایی که با پول گزاف و با استفاده از ربات، سیستم سایت را مختل می‌کردند. بنابراین جز خودشان و یک عده خیلی کم که آنها هم شانس داشتند تا وقت بگیرند، کسی موفق به گرفتن وقت نمی‌شد. در آخر هم که اعلام کردند دیگر نوبتی ارائه نمی‌شود. بعد از روزها پیگیری و رفتن به سفارت و شرکت ویزا‌متریک، حتی یک مسئول هم به حرف ما گوش نداد. بیشتر ما با هزار امید خودمان را به این مرحله رساندیم، ولی الان با یک ناامیدی بزرگ روبه‌رو هستیم. با این وجود، بیشتر بچه‌ها از سر ناچاری به دلال‌ها پول دادند. من شخصا مخالف این موضوع بودم اما خیلی از بچه‌ها از ناچاری برای این دلال‌ها پول هنگفت پرداخت کردند، از ۴۰۰ تا ۵۰۰ دلار پرداخت کردند تا برایشان نوبت بگیرند که متأسفانه خیلی از آنها موفق به گرفتن نوبت نشدند. درحال‌حاضر ما فقط وقت نوبت سفارت می‌خواهیم تا به رؤیاهایی که در زندگی داشتیم برسیم و آنها را برای خودمان محقق کنیم. واقعا دلگیر است که به خاطر یک خلل در سفارت، زحمات‌مان را بر‌باد‌رفته ببینیم.

هدفی که داشتم در حال نابودی است

هانیه از شروع دبیرستان در ساخت رؤیایی برای تحصیل در دانشگاه مورد علاقه خود بوده، چند سالی را صرف زبان خواندن کرده و حالا که در رشته و دانشگاه دلخواهش پذیرش گرفته با مشکل نوبت‌دهی سفارت روبه‌رو شده است. طبق چیزی که خودش به «شرق» می‌گوید؛ با توجه به مکاتبه‌ای که با دانشگاه داشتم، چون دانشگاه‌های ایتالیا امکان دیفرکردن ترم را ندارند، ترم اول را آنلاین شرکت کردم و الان در مرحله جمع‌بندی کلاس‌ها و شروع امتحانات هستیم. متأسفانه اگر قبل از شروع ترم دوم ویزا را دریافت نکنم تا بعد از آن به شکل حضوری در کلاس شرکت کنم، امکان تحصیل را از دست می‌دهم و مجددا باید پروسه اپلای را انجام دهم. بیش از یک سال است که من درگیر آماده‌سازی مدارک اپلای هستم و در این مسیر هزینه‌های مالی بسیاری صرف کردم. درصورتی‌که ویزا را دریافت نکنم، تمام تلاش و کوششی که داشتم بی‌حاصل می‌شود. الان به‌شدت تحت فشار روحی و روانی هستم و در یک پروسه ناعادلانه، رؤیا و هدفی که داشتم، درحال ازبین‌رفتن است. با اشتیاق این مسیر را طی کردم و با بسیاری آرزو برای رسیدن به هدفم تلاش کردم. تصور اینکه با ناعدالتی و بی‌انصافی موقعیتی که به دست آوردم، به خاطر ویزا از بین برود، غیر قابل تحمل است... .