غار کرفتو؛ توجیه ساخت سازه با نبودِ حریم مصوب
معاون میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی درباره ساخت سازه‌ای در نزدیکی غار کرفتو که در فهرست انتظار یونسکو برای ثبت جهانی است، گفته‌اند که ما مجوز ساخت ندادیم، از ما استعلام گرفته شد که پاسخ مثبت دادیم، چون «کرفتو» حریم مصوب ندارد و ما طبق قانون نمی‌توانیم برای جایی که حریم مصوب ندارد، ممنوعیت ایجاد کنیم.
یعقوب ابراهیمی، دانش‌آموخته دکترای باستان‌شناسی و مدرس دانشگاه: معاون میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی درباره ساخت سازه‌ای در نزدیکی غار کرفتو که در فهرست انتظار یونسکو برای ثبت جهانی است، گفته‌اند که ما مجوز ساخت ندادیم، از ما استعلام گرفته شد که پاسخ مثبت دادیم، چون «کرفتو» حریم مصوب ندارد و ما طبق قانون نمی‌توانیم برای جایی که حریم مصوب ندارد، ممنوعیت ایجاد کنیم.
آیا این اظهارنظر مدیری که فلسفه وجودی آن حفاظت از میراث و مدیریت «منابع و ذخایر فرهنگی» تجدیدناپذیر این سرزمین است برای افکار عمومی قابل‌قبول است؟ آیا این‌گونه اظهارنظرها نوعی مغالطه و ترک فعل و قصور مدیریتی در صیانت از «منابع فرهنگی» تحت سرپرستی‌شان نمی‌تواند شناخته شود؟ به هر روی، نامه مورد بحث ایشان نیز اساسا نادرست و از مرجع غیرمرتبط صادر شده و در نتیجه دارای سه تخلف اداری آشکار به شرح زیر است. نخست اینکه، مسئول میراث فرهنگی تکاب و استان آذربایجان غربی حق اظهارنظر اداری یا تصمیم‌گیری درباره اثری را که در استان کردستان واقع شده است، ندارند؛ زیرا مطابق قانون، مرجع تصمیم‌گیری و اظهارنظر در این زمینه اداره میراث فرهنگی استان کردستان است و این اظهارات می‌تواند خلاف قانون و فاقد وجاهت قانونی باشد. دوم، در نامه خلاف قانون صادرشده، یک سال زمان تعیین شده است ولی مالک این سازه سه سال بعد از انقضای تاریخ نامه شروع به ساخت می‌کند. اما با وجود اعتراض یگان حفاظت پایگاه پژوهشی کرفتو نسبت به تخلف مذکور، مدیریت میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی و تکاب مانع ساخت‌وساز نمی‌شوند! وقتی زمان معین شد، باید هم سازنده و هم مدیریت میراث فرهنگی آذربایجان غربی به آن مقید می‌بودند. اساسا اعلام زمان به این معنی است که بعد از آن زمان مشخص شرایط عوض می‌شود.
سوم، معاون میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی گفته‌اند «کرفتو حریم مصوب ندارد و ما طبق قانون نمی‌توانیم برای جایی که حریم مصوب ندارد، ممنوعیت ایجاد کنیم». می‌پرسیم طبق کدام قانون نمی‌توانند؟! حسب اطلاع، مقام مذکور را ارجاع می‌دهیم به «دستورالعمل اجرائی تعیین حریم آثار ملی» که سال ۱۳۹۸ از سوی سازمان میراث فرهنگی تصویب و ابلاغ شده است. براساس این دستورالعمل، زمانی که پرونده حریم یک اثر به اداره کل ثبت و حریم در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فرستاده می‌شود، هیچ ارگان و نهادی اجازه پاسخ‌گویی به استعلام‌ها یا صدور مجوز را ندارد تا زمانی که حریم آن اثر، مصوب و از سوی وزیر میراث فرهنگی ابلاغ شود. پس از آن می‌توانند طبق ضوابط مندرج درباره حریم اثر، اقدام کنند؛ بنابراین، وقتی پرونده «مجموعه تاریخی-طبیعی کرفتو» برای تعیین حریم ارائه شده است، اداره‌های میراث فرهنگی استان‌های آذربایجان غربی و کردستان مجاز نیستند به استعلام‌ها جواب یا مجوزی بدهند بلکه باید صبر کنند حریم اثر تصویب شود و براساس ضوابط حریم، به استعلام‌ها پاسخ دهند. سرانجام اینکه «مجموعه تاریخی-طبیعی کرفتو» ۸۴ سال پیش با درایت متولیان وقت این حوزه در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده و به دست ما رسیده است، اکنون بر عهده ماست که نشان دهیم لیاقت صیانت و حفاظت از آن را برای نسل‌های آینده داریم یا خیر؟