نقاط قوت و ضعف نظام مراقبت اجتماعی از دانش‌آموزان

‌در یک نگاه کلی می‌توان نقاط قوت و ضعف زیر را برای نظام مراقبت اجتماعی از دانش‌آموزان یا همان نماد برشمرد:

نقاط قوت‌ : جایگاه قانونی نماد.

ائتلافی‌بودن نظام در سطح اسناد.

پایلوت نظام در چند مرحله و تدوین سرفصل‌های آموزشی، برنامه‌ها و فرایندهای آن بر اساس بازخوردگرفتن از میدان و شواهد. تأکید بر رویکرد رشدمدار و آموزش‌های رشدمدار در سطح اسناد.

توجه به ظرفیت خانواده‌ها، کارکنان مدرسه و دانش‌آموزان برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی. تهیه نقشه راه جامع پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان و درمان افراد آسیب‌دیده اجتماعی. استفاده از ابزارهای غربالگری به‌منظور شناسایی دانش‌آموزان در معرض خطر و آسیب‌دیده. تدارک سازوکار واکنش سریع و مداخله به‌موقع و مؤثر برای مداخله در آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان با تأکید بر مداخله در بحران.

نقاط ضعف: نادیده‌گیری یا فروپاشی ائتلاف و برخی از شواهد، منابع، برنامه‌ها و فرایندهای آن. برنامه‌ها از سنین پایین شروع نمی‌شوند، به عبارت دیگر دوره‌های بارداری، مهدکودک و پیش‌دبستانی را پوشش نمی‌دهند. همه آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان به‌منظور پیشگیری و درمان تحت پوشش قرار نگرفته است. برنامه در عمل رشدمدار نیست و به خوبی تصریح نشده است که کدام عوامل خطر یا کدام عوامل محافظ را می‌خواهد در دوره‌های زندگی دانش‌آموزان کاهش دهد یا تقویت کند.

گرچه برخی از مداخلات معطوف به والدین و کارکنان مدرسه است، اما برنامه نتوانسته است به خانواده‌های در معرض خطر و آسیب‌دیده و به ابعاد نهادی (ساختاری و رویه‌ها) نهادهای خانواده، مدرسه و محله رسیدگی کند. به عبارت‌ دیگر رویکرد مداخلات بیشتر فردمحور است تا اجتماع‌محور. همه برنامه‌های مراقبت اجتماعی از دانش‌آموزان در سامانه نماد ادغام نشده است و برنامه‌های موازی و کم‌اثر زیادی در این حوزه وجود دارد. پوشش سامانه نماد فراگیر نیست و تا زمانی که بتواند همه مدارس، دانش‌آموزان، خانواده‌ها، کارکنان و... را پوشش دهد فاصله دارد.

گرچه در سطح اسناد تقسیم کار بین‌بخشی به‌‌خوبی صورت گرفته است، اما از آنجایی‌که ائتلاف نماد کنار گذاشته شده و دستگاه‌ها ترک فعل کرده‌اند، این تقسیم‌ کار به نقطه ضعف سامانه در ارائه خدمات به موقع و مؤثر به دانش‌آموزان در معرض خطر و آسیب‌دیده تبدیل شده، چراکه ارجاع الکترونیک، میز خدمت و سایر فرایندها کنار گذاشته شده است.