بلبشوی خبرهای نادرست

در‌ 15 ساعتی که حادثه هلیکوپتر ریاست‌جمهوری رخ داده بود، برخی اخبار نادرست منتشر شد. این خبرها در ابتدا از سوی رسانه‌های نزدیک به دولت منتشر شده بود. باشگاه روزنامه‌نگاران گزارشی از این اخبار تهیه کرده است. برخی از رسانه‌های رسمی داخلی چند باری دچار خطا شدند و اخبار نادرست منتشر کردند. دو رسانه ایرانی خارج از کشور نیز دو خبر فیک و جهت‌دار منتشر کردند.

 ساعت ١۶: خبرگزاری فارس: «امروز شنبه، هلیکوپتر حامل رئیسی به دلیل مه‌آلود‌بودن هوای منطقه شمال آذربایجان شرقی بر زمین نشست و کاروان رئیس‌جمهور به صورت زمینی راهی تبریز شد».

 ساعت ۱۷: خبر فوری: «محافظ رئیس‌جمهور با استفاده از سیستم ردیابی مخصوص مختصاتی ارسال کرده است».

 ساعت ۱۷: روزنامه کیهان: «حال رئیس‌جمهور مساعد و پایدار گزارش شده است».

 ساعت ١٧ : رجانیوز: «رئیس‌جمهور در سلامت است».

 ساعت ۱۷: اینترنشنال: «بعد از سقوط هلیکوپتر حامل رئیسی و ‌همراهانش، مردم به پمپ‌بنزین‌ها هجوم برده‌اند و صف‌‌های طولانی شکل گرفته است».

 ساعت ۱۸: فارس: «برخی افراد توانسته‌اند بعد از وقوع حادثه لحظاتی با آیت‌الله آل‌هاشم صحبت کنند اما د‌ر‌حال‌حاضر تلفن‌ها در دسترس نیست».

 ساعت ۱۸: رادیو زمانه: «شورای امنیت ملی جلسه اضطراری برگزار کرد».

 ‌‌‌ساعت ۲۱ : معاون اجرائی رئیس‌جمهور: «در چند نوبت با یکی از سرنشینان هلیکوپتر و یکی از کادر هلیکوپتر ارتباط برقرار شده‌ است». از آن بدتر اینکه دو تصویر که هلال‌احمر با عنوان «مراحل پایانی امدادرسانی به حادثه سقوط بالگرد رئیس‌جمهوری و انتقال پیکر شهدا» منتشر کرده و در سایت‌های خبری منتشر شد، به سقوط هواپیمای نظامی در سال ۱۳۹۹ و در مازندران مربوط می‌شود. همچنین همان ساعت‌های اولیه فارس در عکس و خبری از زنده‌بودن ریاست‌جمهوری خبر داد و از عکسی استفاده کرد که مربوط به سال 2022 بود.

چرا سخنگو تعیین نشد‌ 

یکی از نکاتی که جای خالی آن در اطلاع‌رسانی مشهود بود، نبود یک سخنگو برای بیان آخرین اخبار و اطلاعات بود. روندی که معمولا در شرایط بحرانی اتخاذ می‌شود، انتخاب یک فرد با این سمت است. اولین کاری که دولت باید بکند، این است که یک مقام رسمی را تعیین کند تا او عهده‌دار اطلاع‌رسانی به مردم و رسانه‌ها شود. از این طریق نه‌تنها جلوی انتشار اخبار نادرست و حتی هیجانی گرفته می‌شود، بلکه بروز شایعات نیز به حداقل ممکن می‌رسد.  اگر این اتفاق رخ می‌داد، شاید نیاز نبود که با افراد و رسانه‌ها تماس گرفته شود و برای انتشار اخبار هشدار داده شود. خبرگزاری میزان چند ساعت پس از انتشار خبر حادثه بالگرد، خبری منتشر کرد که در آن آمده بود: «در ساعات گذشته و با انتشار اخباری درباره سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور برخی افراد رسانه‌ای با تولید محتوا درباره وقوع این حادثه اخبار کذبی منتشر کردند. دادستانی تهران با ورود به این موضوع در ساعات گذشته به تعدادی از افرادی که تشویش اذهان عمومی کرده بودند، تذکر داده است». درواقع آنچه در روز یکشنبه  30 اردیبهشت بیش از هر چیزی جای خالی‌اش مشهود بود، انجام‌نشدن مصاحبه‌ای بود که از جانب تیم اطلاع‌رسانی دولت باشد.

ترکیه جلو زد

 در طول مدتی که اخبار درباره حادثه بالگرد منتشر می‌شد، صداوسیما و خبرگزاری‌های فارس و تسنیم به خاطر داشتن خبرنگارانی در منطقه به‌عنوان مرجع اخبار مورد توجه بودند. اینکه هر یک ساعت یک بار گزارشی تصویری از صداوسیما پخش می‌شد که اطلاعات جدیدی نداشت و گفت‌وگو با اعضای دولت و وزرا نیز بر عهده این رسانه بود. خبرنگاران این رسانه در طول شب نیز به انتشار گزارش پرداختند. آنچه عجیب بود و بسیاری را شگفت‌زده کرد، لحظه رسیدن به باقی‌مانده بالگرد بود. هیچ خبرنگار ایرانی در آن لحظه‌ها حضور نداشت، در‌حالی‌که یک تیم خبری از شبکه هاربر ترکیه زودتر به محل رسیدند. طبق گزارش خبرگزاری‌های جهان آنان اولین تصاویر را منتشر کردند. این تصاویر برای اولین بار در جهان در سرخط خبر قرار می‌گیرد. مهمت کاراتاش و کادیر مرجان از تیم A News به منطقه حادثه رسیدند، درحالی‌که هیچ دوربین تلویزیونی نتوانست به آنجا برود.