استقبال پرشور دانشجویان از پزشکیان:
بازگشت دوباره امید به دانشگاه
«فکر نمیکردم چنین استقبالی از من شود»؛ توصیف مسعود پزشکیان از حضور چشمگیر دانشجویان در برنامه انجمن دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی، دقیقا همانی بود که همه گفتند؛ دانشگاه تهران بعد از سالها شور و نشاطی از جنبش دانشجویی را تجربه میکرد که گویی «امید به تغییر و اصلاح» در حال جوانهزدن باشد. دانشجویان پرسشگری که از جریانهای مختلف بودند، سؤالات بیجوابشان را که از اعتراضات 96، 98 و 401 بر دوششان سنگینی میکرد، بالاخره پرسیدند و از دغدغههایی گفتند که شنیدن و پاسخدادن به آنها کار هر نامزد انتخاباتی نبود و نیست.
شرق: «فکر نمیکردم چنین استقبالی از من شود»؛ توصیف مسعود پزشکیان از حضور چشمگیر دانشجویان در برنامه انجمن دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی، دقیقا همانی بود که همه گفتند؛ دانشگاه تهران بعد از سالها شور و نشاطی از جنبش دانشجویی را تجربه میکرد که گویی «امید به تغییر و اصلاح» در حال جوانهزدن باشد. دانشجویان پرسشگری که از جریانهای مختلف بودند، سؤالات بیجوابشان را که از اعتراضات 96، 98 و 401 بر دوششان سنگینی میکرد، بالاخره پرسیدند و از دغدغههایی گفتند که شنیدن و پاسخدادن به آنها کار هر نامزد انتخاباتی نبود و نیست.
در چند سال اخیر، حضور چهرههای سیاسی جریان اجرائی حاکم، بهویژه چهرههایی که امروز جزء نامزدهای مدعی انتخابات ریاستجمهوری هم هستند، با استقبالی از سوی دانشگاه مواجه نمیشد و عدم استقبال دانشجویان از این افراد، نشان از ناامیدی جریانهای دانشجویی از عملکرد آنها بود. حضور پرشور در برنامه پزشکیان فارغ از سؤالات و لحن تند بسیاری از دانشجویان که خاصیت این نسل مطالبهگر است، نشان از اعتماد این نسل به جریان فکری دارد که به جای برخوردهای رادیکال، به دنبال گفتمان سازنده با همه جریانهای سیاسی ازجمله جنبش دانشجویی است. سخنان مسعود پزشکیان در دانشگاه تهران همانی بود که سالهاست اعتقاد داشته و بر زبان رانده است؛ چه حمایتش از دانشجویان و استادان اخراجی و ماجرای مهسا امینی و چه زمانی که از رهبر انقلاب دفاع کرد. او خود مسعود پزشکیانی بود که صداقت را فدای چند رأی بیشتر نخواهد کرد.
این نامزد انتخابات ریاستجمهوری، در رابطه با ماجرای مهسا امینی گفت: «من در جریان مهسا امینی تنها کسی بودم که صحبت کردم و چیزی نیست که اعتقاد خود را زیر سؤال ببرم. باید حق و حقوق همه افراد حفظ شود». سند این ادعا هم سخنان اعتراضی مسعود پزشکیان در 1401 درباره درگذشت مهسا امینی بود؛ زمانی که گفت: «خدا به ما رحم کند! اگر هر مسلمانی این را بشنود و دق کند، جای ملامت ندارد». او در نقد برخوردهای چند سال اخیر با دانشجویان گفت: من قطعا نوع برخورد با دانشجویان را تغییر خواهم داد. باید جواب دانشجویان را با منطق داد. اخراج و علامتدارکردن آنها راه درستی نیست. راه و برنامهای برای حل مسائل کشور مورد نیاز است که پشتوانه علمی داشته باشد. نمیتوانیم به دیگران چنگال نشان دهیم. باید با دشمنان مدارا کنیم. از سوی دیگر، هرکسی که بهتر است باید سر کار باشد، نه کسانی که در جناح و حزب مورد علاقه ما هستند. پزشکیان تأکید کرد: «برخورد با استادان را نمیپذیرم و اجازه نخواهم داد؛ حتی اگر اعتقادشان با من نخواند احترام میگذارم. من دست کسانی را میبوسم که در ایران بمانند و خدمت کنند».
در این میان، دانشجویی پشت تریبون آمد و درخصوص اختیارات رئیسجمهور سؤالاتی را پرسید. پزشکیان در پاسخ این دانشجو گفت: «زمانی که رئیس دانشگاه بودم، کسانی را که کمد دانشجویانم را بررسی کردند، اخراج کردم. دانشجویان احترام بزرگان کشور و مخالفان خود را نگه دارند. اگر عقیده من مبنی بر احترام و سرسپردن به رهبری را قبول ندارید، حق ندارید به من توهین کنید. آزادی به این معنا نیست که به هرکس میخواهیم توهین کنیم. قول میدهم اگر قدرت ریاست کشور دست من باشد، اجازه دخالت به وظایف و اختیارات ریاستجمهوری را به دیگر نهادها ندهم. به مذهب و عقاید افراد در مسئولیتها کار ندارم، بلکه به تواناییهای آنان کار دارم. نباید شعاری داد که در حیطه اختیارات نیست. اگر شعار بدهیم، خیانت کردیم».
مسعود پزشکیان در قسمتی از صحبتهای خود در پاسخ به پرسشی مبنی بر آزادی زندانیان بیان کرد: «زندانی سیاسی مسئولیت من نیست و مربوط به قوه دیگری است؛ رئیسجمهور باید ببیند که این کار را میتواند انجام دهد یا خیر». این صحبتهای پزشکیان با واکنش منفی دانشجویان مواجه شد و یکی از دانشجویان به پزشکیان اعتراض کرد، اما دلیلی نداشت او وعدهای را که اجرای آن در اختیارش نیست بر زبان بیاورد.
در سؤالی دیگر که یکی از دانشجویان درباره وزرای دولت پزشکیان پرسید نیز پزشکیان عنوان کرد: «من فکر نمیکردم آنقدر از من استقبال میشود و هنوز تصمیمی برای کابینه نگرفتهام، اما با تمام جناحهای چپ و راست دراینباره مشورت خواهیم کرد. فکر نمیکردم چنین استقبالی از من شود. فساد را نمیشود سهدقیقهای کنترل کرد، اما در عرض پنج الی شش ماه میتوان کنترل کرد. درحالیکه تکتک شهروندان عبور و مرورشان کنترل میشود، اما پولهای چند هزار میلیاردی در کشور گم میشود». وی تأکید کرد: «به جامعهای قدرتمند برای عدم حرکت حاکمیت به دیکتاتوری نیاز داریم. اعتراض حق دانشجو است و با اغتشاش متفاوت است. اگر اصلاحات قرار است انجام شود، باید راه جدل کنار گذاشته شود. راه اصلاح قطعا از انقلاب آسانتر خواهد بود. راه باریک آزادی با نسخه آسان حل نخواهد شد. به جامعهای قدرتمند برای عدم حرکت حاکمیت به دیکتاتوری نیاز داریم».
او همچنان به رسم همیشگی بر اعتقادات خود راسخ ماند و حتی در برابر برخی شعارها و نقدها گفت: «من رهبری را قبول دارم. حق ندارید به کسی که قبول دارم، توهین کنید. جو آزاد گفتوگو این است که توهین صورت نگیرد».
درحالیکه مسئولان حامی طرح نور و گشت ارشاد این روزها در صداوسیما منکر نقش خود شده و حتی وجود حجاببانهایی را که تحت حمایت آنها در حال فعالیت هستند، گردن نمیگیرند، مسعود پزشکیان به صراحت در پاسخ به این پرسش که آیا طرح نور و گشت ارشاد در دولتش ادامه دارد؟ گفت: «با زور نمیتوان تفکری را اجرا کرد. آن چیزی که من بهعنوان انسان اعتقاد دارم، خدمت به مردم است. این روش به جایی نمیرسد و نباید از هم متنفر بشویم. ما کاری میکنیم زنان و دختران از ما متنفر میشوند و با رفتار خود، آنها را در مقابل خود قرار میدهیم. تا جایی که بتوانم، جلوی گشت ارشاد را خواهم گرفت». در این بین، پزشکیان به دنبال وعده بیهوده برای جلب رأی هم نبود و صریح گفت: «البته اگر وعده بدهم، دروغ گفتهام، باید با آنها صحبت کنم تا قانع شوند. ما در یک چارچوب پیچیده اجتماعی قرار داریم. حل معضل اجتماعی وسیله مختلف میخواهد، با شعار کار پیش نمیرود». پزشکیان همچنین در ابتدای سخنرانی گفت: ایران اسلامی گرفتار تفرقه، نفاق و اختلاسهای بسیاری شده است. در قدم اول باید اختلافات داخلی را کنار بگذاریم. عامل اصلی همه گرفتاریهای ما، این است که عدهای فکر کنند خودشان حق دارند و دیگران ناحق. هرکسی ایدهای دارد و نباید به دیگران اعتراض کرد. نباید کار به این داشته باشیم که هرکسی به چه چیزی اعتقاد دارد و چه چیزی را عبادت میکند. ادبیات اطاعت و دستوردادن باید کنار گذاشته شود. بازداشتکردن، علامتدارکردن و اخراجکردن در دانشگاه جایی ندارد. در ماجرای دانشگاه شریف و بازداشت دانشجویان اعتراض خود را در مجلس اعلام کردم.