|

افراطیون قوم‌گرا و انتخابات ریاست‌جمهوری

اعلام تأیید صلاحیت کاندیداتوری آقای مسعود پزشکیان برای انتخابات ریاست‌جمهوری یکی از رویدادهای شایان توجه در فضای سیاسی کشور است. آقای پزشکیان پیش از این پنج بار نماینده تبریز در مجلس شورا بوده است.

احسان هوشمند: اعلام تأیید صلاحیت کاندیداتوری آقای مسعود پزشکیان برای انتخابات ریاست‌جمهوری یکی از رویدادهای شایان توجه در فضای سیاسی کشور است. آقای پزشکیان پیش از این پنج بار نماینده تبریز در مجلس شورا بوده است. از انقلاب مشروطه تا امروز کمتر کسی در حوزه انتخابیه تبریز توانسته چنین رکوردی را به نام خود ثبت کند. از‌جمله مباحثی که با اعلام نامزدی آقای پزشکیان در فضای مجازی و برخی محافل انتخاباتی خود را نشان داد، تلاش گروهی از قوم‌گرایان افراطی برای مصادره نام آقای پزشکیان و تأکید بر این بود که وی دارای گرایش‌های قوم‌گرایانه است. مسعود پزشکیان در واکنش به فضای به‌وجود‌آمده و برای نشان‌دادن رویکرد متفاوت خود به مباحث قومی و مذهبی، در اعلام مواضع و سخنرانی‌های خود مسیر دیگری در پیش گرفت. انتشار بیانیه ادیان، اقوام و مذاهب پزشکیان نخستین واکنش به قوم‌گرایان افراطی بود. در بیانیه صادر‌شده، پزشکیان با اصرار بر پیوستگی تاریخی ایرانیان، توسعه ناپایدار و نامتوازن کشور را مسئله اصلی استان‌های مرزی دانست و برای حل آن وعده‌هایی داد. این بیانیه موجب بروز واکنش منفی نزد قوم‌گرایان افراطی شد. سپس پزشکیان با حضور در‌ شیراز، مشهد و دیگر نقاط کشور، با اشاره به جایگاه تاریخ باستان ایران از دوره هخامنشیان و حتی تأکید بر نام کوروش، اهمیت ظرفیت‌های تاریخی کشور را مورد تأکید قرار داد. اما در کنار این اتفاق‌ها، گروهی از قوم‌گرایان با تمرکز بر برخی ستادها در شمال غرب همچنان در پی اهداف خود بودند. این اتفاق نیز بازتاب بسیاری داشت؛ به‌گونه‌ای که در برنامه تلویزیونی بخش فرهنگی، حسین انتظامی، یکی از مجری-کارشناسان برنامه نیز پرسشی درباره آن طرح کرد.

از جمله انتظامی با اشاره به موضوع تندیس حکیم طوس که در شهر سلماس توسط یکی از افراطی‌ها از میدان شهر برچیده شد بود، پرسشی را از پزشکیان طرح کرد که شاید به دلیل کمبود وقت با پاسخ روشنی مواجه نشد که خود می‌توانست روشنگر باشد.

با اعلام نتایج انتخابات، به‌ویژه در استان‌هایی نظیر‌ آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، کردستان، خوزستان، سیستان‌وبلوچستان و گلستان مشخص شد که میزان مشارکت در استان‌های مدنظر همچون دیگر نقاط کشور است و از آن مهم‌‌تر میان رویکردهای سیاسی و مطالبات این بخش از ایران عزیز با دیگر نقاط کشور تفاوت معناداری وجود ندارد. در‌این‌باره این نکته نیز حائز اهمیت است. در انتخابات اسفندماه مجلس شورا نیز افراط‌گرایان قومی در استان آذربایجان غربی بر آن بودند تا با دمیدن بر تنور نفرت‌پراکنی قومی‌ هم به افزایش مشارکت در انتخابات با رویکرد قومی دامن بزنند تا نامزدهایی با گرایش‌های قوم‌گرایانه را روانه مجلس کنند. اما برخلاف اقدامات ضد‌ ملی این گروه، در نهایت نه‌تنها اهداف افراطی آنان تحقق نیافت، بلکه برخلاف انتظار آنان نتایج معکوسی در استان رقم خورد. در انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری هر‌چند گلایه از حضور افراطی‌های قوم‌گرا در ستادهای انتخاباتی بر جای خود باقی است، اما میزان مشارکت در استان‌های مدنظر نشان داد این افراطی‌ها از وزن درخور اجتماعی برخوردار نیستند و سروصدای آنها که با کمک برخی محافل رسانه‌ای بیرونی و حمایت برخی در داخل صورت می‌گیرد، با وزن اجتماعی آنان فاصله بسیار دارد. نتایج انتخابات اخیر بیش از پیش نشان داد ملت ایران ملتی همبسته است و اقدامات مخرب و ضد‌انسجامی قوم‌گرایان افراطی در میان افکار عمومی ایرانیان مطرود است.