پیشنهادهایی برای «زلزله» به دولت

ایسنا: یک متخصص زلزله‌شناسی با اشاره به وضعیت لرزه‌خیزی کشور، پیشنهادهایی را برای مقابله با زلزله و کاهش خسارات ناشی از آن به دولت جدید ارائه کرد. مهدی زارع به ایسنا با بیان اینکه کشور ما یکی از کشورهای حادثه‌خیز دنیاست و بیشتر مخاطرات شناخته‌شده‌ دنیا‌ در ایران نیز رخ می‌دهند، گفت: در همین راستا نیز دولت باید به این موضوعات توجه جدی داشته باشد. به عنوان مثال سوانح طبیعی مختلف مانند زلزله، سیل، فرونشست، خشک‌سالی، زمین‌لغزش، آتش‌سوزی پس از زلزله و تغییر اقلیم، بارها در کشور ما رخ داده‌اند؛ بنابراین رئیس‌جمهور باید برای پیشگیری از این سوانح و عملکرد بهتر در بحران‌ها، برنامه‌های مختلفی داشته باشد.

او افزود: در سراسر کشور ما سوانح طبیعی رخ می‌دهند، اما به عنوان مثال، تهران یکی از خطرناک‌ترین کلان‌شهرهای جهان از نظر ریسک است. پایتخت کشور ما دارای بیش از ۹.۷ میلیون نفر جمعیت شبانه است که برخی از آنها در ساختمان‌های غیرمقاوم قدیمی و همچنین ساختمان‌های مرتفع مدرن زندگی می‌کنند که درجه آسیب‌پذیری این شهر را نشان می‌دهد. همچنین بر ‌اساس آخرین سرشماری‌ها، حدود 20 درصد جمعیت کشور در صد‌کیلومتری مجاورت تهران ساکن هستند و در واقع یک تراکم ۱۷.۵‌میلیون‌نفری را در اطراف تهران و شهر کرج در استان‌های تهران و البرز ایجاد کرده‌اند.

استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به حادثه طبیعی زلزله اظهار کرد: زمین‌لرزه‌هایی با بزرگای 7 در محدوده ۱۵۰کیلومتری پیرامون تهران حدودا هر ۲۰۰ سال یک ‌بار رخ داده است. همچنین گسل شمال تهران با حداکثر زلزله احتمالی با بزرگای ۷.۵ با دوره بازگشت سه‌ هزار‌، سه‌هزارو 500 سال بوده و آخرین رویداد بزرگ سه‌هزارو 200 سال پیش رخ داده که یعنی ممکن است همین روزها مجددا فعال شود.

زارع با اشاره به سایر گسل‌ها ادامه داد: گسل مشاء، حداقل از زمان زمین‌لرزه ۲۷ مارس ۱۸۳۰ با بزرگای برآورد شده 7 در امتداد حدود صد‌ کیلومتر، بخش قفل‌شده‌ای دارد؛ بنابراین احتمال زیادی وجود دارد که این بخش قفل‌شده با زمین‌لرزه‌ای روی گسل مشاء که به‌شدت بر تهران اثر خواهد گذاشت، گسیخته شود.

استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله اظهار کرد: برای شهر تهران، ارزیابی خطر زلزله، سیل، زمین‌لغزش و فرونشست به منظور استخراج نقشه کلی چند‌مخاطره‌ای انجام شده است. نقشه ریسک چند‌مخاطره‌ای اولیه تهیه‌شده برای تهران نشان می‌دهد که مناطق مرکزی و جنوبی شهر نسبت به سایر مناطق در محدوده خطر بالاتری قرار دارند؛ به‌طوری ‌که مناطق مرکزی و جنوبی نیازمند توجه بیشتر در طرح‌های کاهش ریسک سوانح هستند. زارع با اشاره به حریق و ریزش ساختمان پلاسکو گفت: حادثه جدی آتش‌سوزی ۳۰ دی‌ماه ۱۳۹۵ ساختمان پلاسکو نشان داد که مناطق شهری در صورت وقوع یک آتش‌سوزی گسترده پس از زلزله چقدر تاب‌آور خواهند بود. همچنین نقشه ریسک آتش‌سوزی پس از زلزله تهیه شده که نشان می‌دهد مناطق مرکزی و جنوبی تهران در بالاترین ریسک تقریبا در تمام سناریوهای محتمل قرار دارند. او در پیشنهادی به دولت چهاردهم افزود: یکی مأموریت‌های مهم برای دستور کار مطالعات زلزله در دولت چهاردهم، باید توجه به مطالعات و پژوهش‌ها در حوزه زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله باشد. همچنین توسعه و ترویج تفکر علمی و ترویج علم مرتبط با زلزله در جامعه با ایجاد موزه‌های علمی، توسعه برنامه‌های آموزشی علمی در کل جامعه، حفاظت از مناطق زلزله‌زده در فلات ایران‌ و مستندسازی زمین‌لرزه‌های گذشته ایران و توجه به مسئله ریسک زلزله در تهران، به عنوان یک اولویت ملی و تدوین و عملیاتی‌کردن یک برنامه جامع همه‌جانبه نیز بسیار اهمیت دارد. زارع گفت: جذب نیروهای متخصص ایرانی و خارجی از سراسر دنیا و به‌کارگیری نیروهای با‌کیفیت بر پایه سرمایه‌گذاری نوین نیز باید در اولویت‌های دولت چهاردهم قرار گیرد. او با اشاره به برنامه‌های علمی مورد نیاز افزود: علاوه ‌بر امور اجرائی، برخی برنامه‌های علمی نیز می‌تواند در این دولت جای داشته باشد که به توسعه دانش زمین‌لرزه‌ها ختم شود.