سقوط دردسرساز اف-16

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، با صدور فرمانی، فرمانده نیروی هوایی کشورش را برکنار کرد. فرمانده نیروی هوایی اوکراین فقط یک روز پس از تأیید سقوط یک فروند جنگنده اف-۱۶ اهدایی آمریکا به کی‌یف که علت دقیق آن هنوز از سوی مقامات اوکراینی اعلام نشده، از سمت خود برکنار شده است. خلبان این جنگنده پیشرفته نیز که برخی گمانه‌زنی‌ها از خطای احتمالی او به عنوان علت سقوط حکایت دارد، در جریان این حادثه جان باخت. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین در سخنرانی خود گفت: «تصمیم گرفته‌ام فرمانده نیروی هوایی را تغییر دهم... من برای همیشه قدردان همه خلبانان نظامی‌مان هستم‌».  او بدون اشاره به دلیل این برکناری، تأکید کرد که باید از نیروهای نظامی محافظت شود و نیاز به تقویت سطح فرماندهی وجود دارد. ستاد کل اوکراین اعلام کرد سرلشکر آناتولی کریوونوژکا به‌‌طور موقت وظایف فرماندهی نیروی هوایی را بر عهده خواهد داشت. نخستین مجموعه از جنگنده‌های مدرن و گران‌قیمت اف-۱۶ ساخت آمریکا سرانجام پس از حدود دو‌‌و‌‌نیم سال از آغاز تهاجم گسترده روسیه، به‌تازگی در اختیار اوکراین قرار گرفته‌اند. کارشناسان نظامی معتقدند تحویل این جنگنده‌ها به اوکراین می‌تواند نقطه عطفی در توان دفاعی این کشور در‌ برابر تهاجم ارتش روسیه باشد. زلنسکی ابتدای ماه جاری میلادی اعلام کرده بود ارتش اوکراین استفاده از جنگنده‌های اف-۱۶ ساخت آمریکا را برای عملیات داخلی آغاز کرده است. او شامگاه سه‌شنبه پس از حملات سنگین روسیه گفته بود کشورش از جت‌های اف-۱۶ برای دفع حمله روز دوشنبه استفاده کرده است. جت جنگی سرنگون‌شده به همراه تعداد دیگری از جنگنده‌های اف-۱۶ تحویل ‌داده‌شده به اوکراین، دوشنبه‌شب گذشته برای دفع حملات گسترده موشکی و پهپادی روسیه، به هوا برخاسته بود. جدا از خطای احتمالی خلبان، از موارد دیگری همچون نقص فنی و حتی شلیک تیر خودی به‌عنوان دلایل احتمالی سقوط این جنگنده نام برده شده است. این در‌ حالی است که رویترز پیش‌تر به نقل از یک مقام دفاعی آمریکا اعلام کرده بود به نظر نمی‌رسد سقوط جنگنده اف-۱۶ اوکراینی نتیجه آتش حملات روسیه باشد. از سوی دیگر، سی‌ان‌ان به نقل از یک منبع نظامی اوکراینی گزارش داد که به اعتقاد مقام‌های ارتش این کشور خطای خلبان باعث وقوع این حادثه نشده است. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه پیش از این ضمن ابراز تأسف از «تشدید تنش‌های غیرقابل قبول» از سوی کشورهای غربی گفت آمریکا و متحدانش با چراغ سبز نشان‌دادن برای تحویل جنگنده‌های «اف-۱۶» به کی‌یف، «با آتش بازی می‌کنند». وزیر امور خارجه روسیه این نوع اقدامات را نوعی «تنش‌زایی غیرقابل قبول» به رهبری «واشنگتن، لندن و کشورهای تابع آنها در اتحادیه اروپا» برشمرد و هدف از آن را «تضعیف» روسیه دانست. سرگئی لاوروف گفت: «دارند با آتش بازی می‌کنند، در این شکی نیست‌». او با تکرار مواضع مرسوم مقام‌های روسیه افزود غرب می‌خواهد از راه تحویل تسلیحات مدرن به کی‌یف، «یک شکست راهبردی» را به مسکو تحمیل و روسیه را «تجزیه» کند.