اسرائیل؛ عامل اصلی شکست هریس

هانی رستگاران - تحلیلگر مسائل سیاسی و فعال رسانه‌

‌انتخابات ایالات‌ متحده آمریکا با تمام فرازوفرودهایش به پایان رسید و برنده این رقابت نفس‌گیر، دونالد ترامپ، به ‌عنوان چهل‌و‌هفتمین رئیس‌جمهور آمریکا اعلام شد. اما بسیاری از نظرسنجی‌ها، کمتر از 24 ساعت تا آغاز انتخابات، نتیجه احتمالی را بسیار نزدیک و با پیروزی شکننده کامالا هریس، کاندیدای نماینده حزب دموکرات آمریکا، نشان می‌داد. چه شد که ‌یک‌باره ورق این‌گونه برگشت تا ترامپ با پیروزی تاریخی و قاطع، به‌گونه‌ای کرسی ریاست‌جمهوری ایالات‌ متحده را کسب کند که حتی اگر سازوکار پیچیده رأی الکترال هم مطرح نبود، باز هم با پنج میلیون اختلاف آرای عمومی، شکست سختی را بر رقیب قدرتمندش متحمل شود؟ پاسخ این پرسش در روند کمپین‌ها و تحلیل‌های منشعب از افکارسنجی مردم، به‌ویژه ساکنان ایالت‌های چرخشی و همواره تأثیرگذار در نتیجه ادوار انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا نهفته است. جایی که هریس در پاسخ به بسیاری از پرسش‌ها با این مضمون که برنامه او برای کاهش تنش در منطقه خاورمیانه و پایان‌دادن به جنگ چه خواهد بود و رویکرد دولتش در قبال اسرائیل و آتش‌افروزی‌های این رژیم‌ چه تفاوتی با سیاست‌های بایدن خواهد داشت، سکوت کرد یا پاسخ مشخصی برای اقناع افکار عمومی ارائه نداد. در مقابل، دونالد ترامپ بارها بر لزوم پایان جنگ در منطقه، ایجاد صلح پایدار و پیگیری تا حصول توافق نهایی صلح ابراهیمی تأکید کرد و این موضوع را به پاشنه آشیل کمپین انتخاباتی خود در مناطق مسلمان‌نشین میشیگان، ویسکانسین و آریزونا که به لحاظ تاریخی مشارکت کمتری در انتخابات داشتند، تبدیل کرد تا با روشن‌کردن آرای خاموش، بتواند تأثیر بیشتری در نتایج آرای هفت ایالت چرخشی و کلیدی‌ به‌نفع خود ایجاد کند. اقدامات اسرائیل پس از هفتم اکتبر در نوار غزه و بعد از آن در جنوب لبنان، موجب شد‌ بسیاری از عرب‌تباران، مسلمانان و مهاجران ساکن آمریکا، تظاهرات‌هایی ‌را در دانشگاه‌ها و مراکز سیاسی و اجتماعی شهرهای مهم برگزار کنند تا صدای اعتراض خود را به گوش دولت دموکرات جو بایدن که او را مسبب آغاز جنایات در منطقه و حمایت از نسل‌کشی مردم فلسطین می‌دانستند، برسانند. با وجود این، زمانی که برخوردهای شدید و فیزیکی با معترضان انجام‌شد و حمایت‌های تسلیحاتی و مالی از اسرائیل از سوی آمریکا افزایش یافت، بسیاری از تحلیلگران بر این باور بودند که جو بایدن و حزب دموکرات، آرای بسیاری از این قشر را در انتخابات 2024 از دست خواهند داد. هریس در سخنرانی‌های خود تلاش کرد‌ اقدامات اسرائیل در قبال فلسطینیان را به نحوی محکوم کند و حتی در جلسه سخنرانی بنیامین نتانیاهو در سنا به بهانه سفر کاری شرکت نکرد، ولی رویکرد شفاهی و بدون عمل او و دولت متبوعش نتوانست اعتماد عمومی را جلب کند و تقریبا در بیشتر نظرسنجی‌های مؤسسات دانشگاهی و مراکز علمی، یکی از دلایل اصلی عدم تمایل مردم به انتخاب هریس و استمرار دولت تحت اختیار حزب دموکرات، ناتوانی در جلوگیری از ادامه جنگ و احتمال شدت‌گرفتن جنگ روسیه و اوکراین و منطقه در صورت انتخاب هریس عنوان شد. فارغ از مشکلات عدیده اقتصادی، به‌ویژه در ایالت‌های میانی آمریکا و افزایش فاصله طبقاتی در نتیجه اتخاذ تدابیر نوسازی زیرساخت‌های حمل‌ونقل و صنعتی که منجر به تحمیل دست‌کم سه تریلیون دلار هزینه اضافی به بودجه سالانه ایالات‌ متحده شد و کمک‌های بدون حساب‌وکتاب بایدن به اوکراین در جنگ با روسیه که در طول سه سال چیزی بالغ‌ بر 700 بیلیون دلار برآورد می‌شود، موضوع بی‌برنامگی و فقدان هژمونی بین‌المللی جو بایدن و دولت او برای کنترل و کاهش تنش‌ها در جهان که تزلزل اقتصادی را به همراه داشته است نیز منتج به روی‌گردانی مردم از دموکرات‌ها و تحول‌خواهی از جنس شخصی مانند ترامپ شد. هریسِ هندی‌تبار‌ تصور می‌کرد می‌تواند با استفاده از ظرفیت رنگین‌پوستان و مهاجران آمریکا، جا پای اوبامای سیاه‌پوست بگذارد و ادامه‌دهنده دولت بایدن باشد و نخستین رئیس‌جمهور زن ایالات‌ متحده شود، اما در این مسیر طولانی و دشوار، با همراهی بخش زیادی از سلبریتی‌های نامدار و افراد شاخص سیاسی نظیر دیک چینی، معاون اول رئیس‌جمهور جورج بورش پسر، که در اتفاقی نادر از حزب جمهوری‌خواه به کمپین او پیوسته بود، نتوانست افکار عمومی مردم آمریکا را در قبال جنایات اسرائیل و کمک‌های همه‌جانبه دولت بایدن به نتانیاهو اقناع کند و در‌نهایت‌ نتیجه را به رقیبش که وعده پایان‌دادن به جنگ‌ها و آتش‌افروزی‌های موجود جهان را داده بود، واگذار کرد. حال باید دید بایدن در روز‌های پایانی ریاست‌جمهوری خود تا زمان تحویل کلید کاخ سفید به دونالد ترامپ، انتقام خودسری و عدم توجه نتانیاهو به توصیه‌های بایدن را که منجر به شکست او در انتخابات شد، به‌گونه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد و در قطع حمایت از دولت اسرائیل در شرایط حساس منطقه خواهد گرفت یا با محافظه‌کاری این چند روز باقی‌مانده را طی می‌کند و به اقامتگاه خود در ایالت دلور بازمی‌گردد. دور از ذهن نیست که بگوییم دلیل اصلی شکست کامالا هریس در انتخابات تاریخی 2024 ایالات‌ متحده آمریکا، اسرائیل و شخص بنیامین نتانیاهو بود تا راه بازگشت را برای دوست و هم‌پیمان همیشگی خود‌ هموار کند.