اگر از مکالمه تلفنی می‌ترسید بخوانید
برقراری ارتباط تلفنی یکی از معمول‌ترین راه‌های ارتباطی در عصر حاضر است، با‌این‌حال استفاده از این راه ارتباطی برای برخی افراد تجربه‌ای عذاب‌آور است.
برقراری ارتباط تلفنی یکی از معمول‌ترین راه‌های ارتباطی در عصر حاضر است، با‌این‌حال استفاده از این راه ارتباطی برای برخی افراد تجربه‌ای عذاب‌آور است. به بیان دیگر، برای برخی افراد پاسخ‌دادن به تلفن و دریافت تماس تلفنی مسئله‌ای اضطراب‌آور تلقی می‌شود و این افراد ترجیح می‌دهند از سایر روش‌های ارتباطی برای تعامل با جهان پیرامون خود استفاده کنند. این افراد از نوعی ترس بیمارگونه رنج می‌برند که در ادبیات روان‌شناختی از آن به عنوان «فوبیای تماس تلفنی» یاد می‌شود؛ ترسی که می‌تواند زندگی شخصی و حرفه‌ای فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
ویژگی‌های فوبیای تماس تلفنی
برخی از نشانه‌های ترس از تماس تلفنی را در ادامه می‌خوانید:
اجتناب از برقراری تماس تلفنی
تأخیر در پاسخ‌دادن به تماس تلفنی
احساس اضطراب شدید پیش از پاسخ‌دادن به تلفن، حین و بعد از آن
ترس شدید از بیان یک مطلب نادرست زمان صحبت‌کردن با تلفن
نگرانی از ناراحت‌کردن فرد تماس‌گیرنده حین مکالمه
ایجاد علائمی مانند تپش قلب شدید، تنگی نفس و... زمان دریافت یک تماس تلفنی
اقدام به تحلیل مطالب گفته‌شده حین مکالمه
لرزش حین مکالمه تلفنی
ناتوانی در تمرکز حین مکالمه تلفنی
نگرانی از بروز خجالت حین صحبت با تلفن
دلایل ابتلا به فوبیای تماس تلفنی
بروز این نوع فوبیا در فرد وابسته به عوامل مختلفی است که هر‌یک به‌تنهایی می‌توانند تأثیر بسیاری بر زندگی فرد بگذارند. در ادامه با برخی از این علل آشنا می‌شوید.
الف. اضطراب اجتماعی یکی از شایع‌ترین علل ابتلا به فوبیای تماس تلفنی است که ترس از قضاوت‌شدن، ارزیابی منفی و طرد‌شدن حین مکالمه تلفنی را به دنبال دارد.
ب) افسردگی یکی دیگر از عوامل ابتلا به این نوع فوبیاست که باعث بروز علائمی مانند غم و اندوه شدید، خستگی، احساس گناه و کناره‌گیری اجتماعی می‌شود. افرادی که دچار افسردگی شدید می‌شوند برای مدتی تمایل به کناره‌گیری از ارتباطات، از جمله تلفن دارند.
پ. داشتن شخصیت به‌شدت درون‌گرا نیز از عوامل این فوبیاست. درون‌گراها تمایل دارند بیشتر بر افکار و احساسات درونی تمرکز کنند تا اینکه به دنبال تحریک بیرونی باشند. بسیاری از افراد درون‌گرا پیامک یا ایمیل را ترجیح می‌دهند؛ زیرا به آنها اجازه می‌دهد از تشریفات اجتماعی مانند صحبت‌های کوچک اجتناب کنند. ارتباطات دیجیتال باعث می‌شود که این تیپ شخصیتی بتوانند مکالمات خود را بهتر مدیریت کرده و زمانی را برای تأمل و تفکر پیش از پاسخ‌گویی به تلفن داشته باشند.
ت. اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) هم یکی دیگر از عوامل زمینه‌ساز ابتلا به این فوبیاست. این اختلال نوعی وضعیت روانی است که بعد از وقوع یک اتفاق آسیب‌زا برای فرد ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، فردی که از طریق تلفن از یک خبر بد مطلع شده باشد، ممکن است دچار PTSD و فوبیای تماس تلفنی شود. چنین فردی تلفن را خاموش می‌کند یا به طور کلی از صحبت‌کردن با تلفن اجتناب می‌کند.
د. کمبود اعتماد‌به‌نفس هم می‌تواند به ترس بیمارگونه افراد از پاسخ‌دادن به تماس تلفنی منجر شود. این افراد از برقراری ارتباط مؤثر و جلب نظر دیگران حین مکالمه تلفنی دچار هراس می‌شوند.
درمان فوبیای تماس تلفنی
مراجعه به روان‌درمانگر اولین گام برای درمان این نوع فوبیاست؛ اگر‌چه درمان یا عدم درمان این مشکل به علت زمینه‌ساز اختلال و همچنین شدت آن بستگی زیادی دارد. به هر روی، درمانگر با بررسی علت بروز این اختلال راهکارهایی ارائه داده و در طول جلسات درمان نتیجه‌بخشی این راهکارها را بررسی می‌کند.
الف. درمان‌شناختی رفتاری یکی از انواع درمان‌های پیشنهادشده برای درمان اختلال تلفن‌هراسی است و این روش برای درمان انواع فوبیاها مؤثر است. این درمان بر شناسایی و درک افکار غیرمفید یا غیرمنطقی و تمرین حساسیت‌زدایی سیستماتیک مبتنی است. البته برای استفاده از این شیوه درمانی حتما باید از کمک‌های یک درمانگر بهره گرفت. در واقع تمرین حساسیت‌زدایی سیستماتیک به معنای قرار‌گرفتن در معرض موقعیت‌های اضطراب‌آور، مانند شنیدن صدای زنگ تلفن یا ادامه مکالمه تلفنی است که حتما زیر نظر یک روان‌شناس آموزش‌دیده انجام می‌شود.
ب. تعیین پاداش نیز راهکاری است که متخصصان برای غلبه بر این نوع هراس پیشنهاد می‌کنند. در این روش، فرد به ازای هربار برقراری یا پاسخ‌گویی به تماس تلفنی به خود پاداش می‌دهد. این پاداش فرد را تشویق می‌کند که دفعات برقراری تماس تلفنی را افزایش دهد.
پ. اجتناب از فکر‌کردن به مکالمات احتمالی نیز مؤثر است. در این روش فرد تلاش می‌کند از فکر‌کردن به آنچه ممکن است طی تماس تلفنی گفته شود، پرهیز کند. فکر‌کردن درباره کلیات گفت‌وگو مشکل‌آفرین نیست اما تفکر بیش‌از‌حد درباره نوع واکنش و حرف‌ها می‌تواند میزان اضطراب فرد را افزایش دهد.
توجه به این نکته هم ضروری است که تأثیرگذاری فرد بر نتیجه‌بخشی یا عدم نتیجه‌بخشی راهکارهای درمانی این اختلال از هر مسئله دیگری بیشتر است.
به همین سبب این نکته ضروری است که بدانید درمان فوبیای تماس تلفنی بیش از هر راهکاری به خود شخص بستگی دارد. آگاهی از نوع درمان و روش غلبه بسیار خوب است اما عمل‌کردن به آنها‌ست که نتیجه را به همراه می‌آورد. بنابراین با مراجعه به روان‌شناس متخصص و همراهی با ایشان در درمان فوبیا، تجربه لحظات و احساسات لذت‌بخش بیشتری را به خود هدیه دهید.