اردوغان ترکیه را به کدام سو می‌برد؟

قلیچدار اوغلو که گاندی ترکیه نامیده می‌شد، نتوانست به دو دهه حضور اردوغان به‌عنوان قدرت مطلق در ترکیه پایان بدهد. رئیس‌جمهور ترکیه به محض انتخاب سجده شکر به جا آورد و بعد در حالی که روی سقف یک اتوبوس ایستاده بود در میان طرفدارانش سخنرانی پیروزی‌اش را انجام داد. اما اردوغان حالا بیش از هر زمان دیگری در ترکیه با مشکل روبه‌رو است. نزدیک به نیمی از جامعه او را نمی‌خواهد و تورم نفس مردم را بریده.

ترمز تورم کشیده نمی‌شود

به محض اعلام پیروزی اردوغان، ارزش لیر سقوط کرد. تنها چند ساعت بعد از پیروزی اردوغان، ارزش هر لیر یک بیستم ارزش دلار بود. این روند در روزهای بعدی هم ادامه پیدا کرد

اردوغان می‌گوید در ماه‌های گذشته توانسته میزان تورم را از ۱۹ درصد، به هشت و نیم درصد برساند. اما آمارهای غیررسمی می‌گویند میزان تورم در ترکیه بی‌سابقه است. او در سخنرانی که از بالای یک اتوبوس انجام داد، تورم را چالش اصلی کشور دانست.

رئیس‌جمهور ترکیه در سال‌های اخیر با دخالت در امور اقتصادی و سیاست‌گذاری‌های بانک مرکزی تورم کم‌سابقه‌ای را در این کشور رقم زده. به‌نظر نمی‌رسد که او از این اتفاقات درس عبرت گرفته باشد و در دور جدید کاری خود بخواهد کار اقتصاد را به دست کاردانش بسپارد.

روابط با غرب پرتنش باقی می‌ماند

اردوغان در سال‌های پسا کودتا، سیاست سفت و سختی را مقابل اروپا و آمریکا درپیش گرفت. او از مهاجران سوری به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهدافش استفاده کرد و بعد بر سر عضویت فنلاند و سوئد در ناتو، خواهان دریافت امتیازاتی شد.

روزهای پیش از برگزاری انتخابات، او پیروزی رقیب را پیروزی آمریکایی‌ها در ترکیه دانست و سعی کرد تا احساسات ناسیونالیستی مردم را تحریک کند. با این حال بایدن یکی از نخستین کسانی بود که رسما به اردوغان تلفن کرد و انتخاب مجددش را به‌عنوان رئیس‌جمهور ترکیه تبریک گفت.

اروپایی‌ها خوشحال نیستند

غربی‌ها از پیروزی اردوغان خوشحال نیستند و او را سیاستمدار قابل‌اعتمادی نمی‌دانند. به‌نظر می‌رسد در پنج سال پیش رو، ترکیه کماکان به سیاست امتیاز گرفتن از اروپایی‌ها ادامه دهد. آنها نگران فعالیت‌های ترکیه علیه یونان و قبرس هم هستند.

توسعه‌طلبی اردوغان در مدیترانه برای اروپا قابل پذیرش نیست. در کشورهای حوزه بالکان هم گسترش نفوذ اردوغان که با ساخت مراکز مذهبی وابسته به ترکیه آغاز شده، غرب را نگران کرده است

رابطه با ایران تحت تاثیر باکو

اردوغان در یک سال اخیر بیش از قبل با باکو احساس نزدیکی می‌کند. این در حالیست که تنش بین ایران و آذربایجان با موضع‌گیری‌های علی‌اف به بالاترین حد خود رسیده است و این موضوع می‌تواند روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد. با همه اینها، روابط اقتصادی و سیاسی دو کشور چنان در هم پیچیده شده، که نمی‌تواند تکان اساسی بخورد.

مهاجران ایرانی حاضر در ترکیه که نگران سیاست‌های ضد مهاجرت قلیچدار بوده‌اند، حالا زمان دارند تا نفسی تازه کنند. هر چند بسیاری از آنها جزو مخالفان قدرت‌گرفتن دوباره اردوغان بوده‌اند.

مهاجران سوری، برگ برنده

شهروندان ترکیه از حضور پرتعداد سوری‌ها در کشورشان خوشحال نیستند و اردوغان هم برای دور دوم انتخابات وعده‌های ضد مهاجرت داد. اما به‌نظر نمی‌‌رسد که اردوغان در اخراج مهاجران جدی باشد. بیش از پنج میلیون مهاجر سوری در ترکیه زندگی می‌کنند که حالا دیگر بخشی از اقتصاد این کشور را هم در دست دارند.

رئیس‌جمهور ترکیه با نزدیک شدن به اسد، تلاش می‌کند بخشی از آنها را به سوریه برگرداند. اما خالی کردن ترکیه از میلیون‌ها سوری کاری نیست که اردوغان در اولویت خود قرار بدهد.

اردوغان درگیر پرونده‌هایی مانند اوکراین و روسیه و مهاجران است. او قول داده حقوق کارگران را بالا ببرد و به اقتصاد سامان ببخشد. اما مشخص نیست که رئیس‌جمهور ترکیه چه ابزاری برای ایجاد چنین تغییراتی دارد. منتقدان او می‌گویند اردوغان در پنج سال آینده، بر سیاست‌های خود اصرار بیشتری خواهد ورزید و احتمالا عرصه را بر مخالفانش تنگ‌تر از همیشه می‌کند.