ترامپ به دنبال گفتگو یا جنگ ؟

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق؛ جلیل رحیمی جهان‌آبادی، درباره این‌که تا به امروز گفته می‌شد آمریکا درخواست رسمی برای مذاکره با ایران نداده است اما حالا ترامپ مطرح کرده درخواستی به ارائه کرده است؛ اگرچه طبق اعلام نمایندگی ایران در نیویورک درخواستی ارائه نشده؛ اما از نظر شما این نامه احتمالی حاوی چه مطالبی جز درخواست برای مذاکره می‌تواند باشد و و از طرف کدام کانال احتمالا ارسال شود، گفت: باورم بر این است که ترامپ در خصوص خاورمیانه یک طرح و نقشه‌ای فراتر از بحث و موضوع ایران دارد.

این استاد روابط بین‌الملل در گفتگو با ایلنا، با اشاره به اینکه در پازل فکری ترامپ پیرامون خاورمیانه، حل موضوع اعراب و اسرائیل اولویت است، بیان کرد: بخشی دیگر پازل فکری رئیس‌جمهور ایالات متحده نفوذ چین و گسترش قدرت این کشور در خاورمیانه است. محورهای دیگر هم نقش روسیه در تحولات خاورمیانه و بعد هم حل موضوع ایران است یعنی ترامپ این مجموعه‌ها را در کنار هم می‌بیند.

او ادامه داد: از رفتار، کردار و مصاحبه‌های ترامپ می‌توان حدس زد و تحلیل داد که جمع‌بندی او این است که با کمک روسیه و از طریق حل بحران اعراب و اسرائیل و همچنین حل پرونده اتمی ایران، ایجاد فضای مناسب در خاورمیانه می‌تواند حوزه نفوذ آمریکا را در بخش‌هایی از خاورمیانه، آسیای مرکزی و منطقه قفقاز احیا کند.

عضو کمیسیون امنیت ملی در مجلس دهم یادآور شد: دلیل این سیاستی هم که در قبال اوکراین اتخاذ کرده این است که می‌خواهد روسیه را با خود همراه کند، چراکه خطر اصلی برای آینده را چین تصور می‌کند؛ یعنی در ذهنیت ترامپ، چین خطر آینده جهان است. از نظر او حوزه نفوذ چین در خاورمیانه خطرناک است و می‌تواند در آسیای مرکزی آمریکا را زمین‌گیر کند، به همین دلیل در این پازل فکری، روسیه را باید حفظ کند و مشکل ایران را باید حل کند.

جهان‌آبادی با بیان این‌که اینکه آیا ترامپ به دنبال جنگ با ایران هست، تاکید کرد: باورم بر این است که ترامپ به هر شیوه ممکن می‌خواهد از طریق گفت‌وگو بحران ایران را حل کند. می‌داند در خاورمیانه جنگ راه انداختن چه آثاری بر حوزه انرژی و چه آثاری بر حوزه مسائل امنیتی خاورمیانه خواهد داشت و ایران هم کشور یا قدرت کوچکی نیست، حماس یا حزب‌الله یا گروه‌هایی از این دست نیست و جنگ با ایران بدون هزینه تمام نمی‌شود یا به سرعت به پایان نمی‌رسد.

رحیمی جهان‌آبادی خاطرنشان کرد: باورم بر این است که اقدامات ترامپ را باید از این زاویه دید که چون نیاز دارد بحران قدرت چین را مدیریت کند، باید بتواند یک سری موضوعات محلی و منطقه‌ای را در مناطق مختلف جهان، از جمله خاورمیانه ساماندهی کند.

او گفت: در مورد اینکه چرا ترامپ نامه مستقیم دارد می‌نویسد، به نظر من چند پیام در رفتار او هست؛ پیام اول این است که رئیس جمهور آمریکا می‌خواهد ایرانی‌ها به اروپا امیدوار نباشند و می‌خواهد تاکید کند که اروپا و روسیه نقشی در حل این بحران ندارند و بگوید ما این آمادگی را داریم که با شما ایرانی‌ها مستقیم صحبت کنیم و شما بهتر است مستقیم با خود ما صحبت کنید و نباید به دنبال واسطه باشیم، چون زمان زیادی برای حل این بحران نداریم. 

این استاد روابط بین‌الملل ادامه داد: نکته دوم مربوط به موضعی است که رهبری پیرامون بحث مذاکرات گرفتند، به نظر من ترامپ می‌خواهد به یک نوع جنگ روانی دامن بزند؛ ایران نمی‌تواند در مقابل هرگونه نامه ادعایی ترامپ موضع سازش بگیرد. از طرفی اگر هم ایران بخواهد موضع مخالف بگیرد، ترامپ در یک بازی از پیش تعیین شده این ادعا را به جهان مخابره می‌کند که ما می‌خواستیم صلح بشود، ما می‌خواستیم جلوی حمله اسرائیلی‌ها را بگیریم، ما می‌خواستیم با ایران وارد چالش نشویم، اما این ایرانی‌ها بودند که دست رد به سینه ما زدند.

جهان‌آبادی تاکید کرد: محتوای اینکه این پیام ادعایی و احتمالی تا چه میزان بر یک شرایط متعادل و عقلانی و شرایط برد-برد هست، خیلی مهم است. ترامپ محتوای پیام خود و اینکه ایرانی‌ها در یک شرایط نابرابر حاضر به مذاکره هستند یا نه را برای افکار عمومی جهان تشریح نمی‌کند و می‌خواهد بیشتر آن ژست صلح‌طلبی و مذاکره را به نام آمریکا و به نام ترامپ تصاحب کند.

رحیمی جهان‌آبادی با بیان اینکه ما باید در خصوص موضوعات مربوط به پرونده اتمی یا گفت‌وگوهایی با آمریکا در داخل به یک اجماع ملی برسیم، عنوان کرد: الان ما در داخل چه آن‌هایی که با همه توان به دنبال مذاکره هستند و چه آن‌هایی که با همه توان دارند تخریب فرایند مذاکره را می‌کنند، باید به یک حالت تعادل و اجماعی برسیم که سر چه موضوعاتی می‌توانیم مذاکره کنیم، تحت چه شرایطی می‌توانیم مذاکره کنیم، شرایط الان ما چیست و آیا شرایط برای مذاکره یا شرایط برای مقاومت فراهم هست یا نیست، این به نظر من برای شرایط کشور خیلی حیاتی و کلیدی است.

این نماینده سابق مجلس تاکید کرد: بیش از هر زمانی در طول سال‌های گذشته و در طول دهه‌های گذشته، در این ماه‌ها و در این ایام ما نیاز داریم به یک اجماع ملی و به یک سازگاری بین‌المللی برسیم و بتوانیم نظام خودمان را حفظ کنیم و مسائل و مشکلات خودمان را حل کنیم و در جایگاهی که مناسب ایران است، در خاورمیانه و جهان به عنوان یک بازیگر عمده جهانی نقش ایفا کنیم.