توقف مذاکرات احیای برجام

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز سه‌شنبه به مسکو می‌رود تا با مقامات روسیه در خصوص بن‌بست موجود در گفتگوهای احیای برجام گفتگو کند.

فرانس‌پرس در گزارشی که به این موضوع اختصاص داده یادآور شده است که سفر وزیر امور خارجه ایران به مسکو تنها چند روز پس از توقف مذاکرات هسته‌ای وین صورت می‌گیرد که دلیل آن از سوی طرف‌های اروپایی درخواست‌های جدید روسیه عنوان شده است.

وزارت امور خارجه ایران نیز روز دوشنبه از زبان سخنگوی رسمی خود سفر روز سه‌شنبه حسین امیرعبداللهیان به مسکو را تایید کرد.

سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری هفتگی خود بدون اشاره به درخواست‌های تازه طرف روسی علت بازگشت مذاکره کنندگان به پایتخت‌ها را «یک تنفس و توقف کوتاه مدت» عنوان کرد.

گزارش‌های منتشر شده اما از این حکایت دارد که توقف مذکرات وین به درخواست مسکو برای دریافت تضمین‌هایی از سوی آمریکا در زمینه تداوم همکاری‌های تجاری مسکو و تهران به رغم تحریم‌های وضع شده علیه روسیه پس از تهاجم نظامی این کشور به اوکراین ارتباط دارد.

وی سپس با رد برخی گمانه‌زنی‌ها دال بر بن بست یا اتمام مذاکرات تصریح کرد که این توقف «تنفسی به درخواست هماهنگ کننده کمیسیون مشترک و هماهنگ کننده برجام بوده است.»

این در حالیست که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش‌تر از «عوامل بیرونی» به عنوان دلیل اصلی بر لزوم توقف موقت مذاکرات وین یاد کرده بود.

آقای بورل در یک پیام توئیتری ضمن اشاره به این که «متن توافق نهایی اساسا آماده و روی میز است» تاکید کرده بود که اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده برجام، به ارتباط با دیگر طرف‌های مذاکرات ادامه می‌دهد تا در نهایت با چیره شدن بر شرایط فعلی، توافق نهایی حاصل شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در سخنان روز دوشنبه خود با خبرنگاران بدون کوچک‌ترین اشاره‌ای به درخواست تضمین از سوی روسیه به عنوان یک عامل بیرونی که بر روند مذاکرات احیای برجام تاثیر گذاشته است دو نکته را به عنوان آسیب در شناسایی تحولات وین نام برد.

یکی از این آسیب‌ها از دید سخنگوی وزارت امور خارجه ایران به این نکته اشاره دارد که «فروکاستن آنچه که در وین اتفاق می‌افتد به یک یا دو عامل، روشن کننده وضعیت نیست.»

و آسیب دیگر از دیدگاه وی «ساده‌سازی بیش از حد آن چیزی است که در وین اتفاق افتاده است.» سعید خطیب زاده در این خصوص باز هم انگشت اتهام را به سوی ایالات متحده نشانه رفت و یادآور شد: «متاسفانه امروز وین، آیینه دیروز رفتارهای غیرسازنده آمریکا است.»

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در بخش دیگری از سخنان خود رویکرد دولت جدید آمریکا در روند گفتگوهای احیای برحام را به چالش کشید و گفت: « آقای بایدن به‌راحتی می‌توانست با یک دستور اجرایی تمام آنچه را که رئیس جمهور قبلی آمریکا انجام داده بود برگرداند، اما آقای بایدن بعد از چندماه مکث و بی‌عملی نهایتا مسیر مذاکرات پیچیده را با کمیسیون مشترک برجام انتخاب کرد و در این مسیر گفت و گوهای پیچیده با ۱+۴ و کمیسیون مشترک برجام هم مسیر حفظ میراث شکست خورده ترامپ را انتخاب کرد.»

وی در خصوص پیش‌فرض موجود مبنی بر اتکای ایران در مذاکرات به یک طرف ثالث که کشور روسیه باشد، تاکید کرد: «ما طرف ثالثی در برجام نداریم، چهار کشور + ایران همه عضو برجام هستند و کمیسیون مشترک برجام هم با حضور تمامی اعضا شکل می‌گیرد.»

آقای خطیب زاده با ابراز امیدواری از بازگشت زودهنگام به مذاکرات و دستیابی به یک «توافق خوب و پایدار» به نوعی ایالات متحده را عامل اصلی توقف مذاکرات خواند و افزود: «الان منتظر پاسخ آمریکا هستیم. البته رایزنی‌ها در سطوح مختلف ادامه دارد و وزرای امور خارجه کشورها مدام با هم در ارتباط هستند و مذاکره کنندگان ارشد نیز با هم در ارتباط هستند.»

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با یادآوری این نکته که درخواست روسیه باید در کمیسیون مشترک مورد بحث قرار گیرد رویکرد این کشور را در مذاکرات وین سازنده خواند وگفت که مقامات روس در گقتگوهای خصوصی و کمیسیون مشترک بر همکاری جهت دستیابی به یک توافق خود تاکید کرده‌اند.