افزایش پاداش مشترکان خوش مصرف؛ زمینه‌ساز عبور از تابستان 1402

ابوذر صالحی

همه ساله همزمان با فرارسیدن نیمه اردیبهشت و گرمتر شدن هوا، موضوع مصرف انرژی برق و عبور ازدوره اوج بار تابستان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و وزارت نیرو با اعلام رسمی برنامه‌های مدیریت بار، اقداماتی را انجام می‌دهد، اما امسال وزیر نیرو از پاداش 20 برابری مشترکان خانگی رونمایی کرد، پاداشی که در نوع خود بی‌سابقه بوده و همه نگاهها را به کم و کیف آن معطوف ساخته است.

براساس این مدل پاداش که با هدف صرفه جویی در انرژی برق و کاهش مصرف مطرح شده، در صورتی که مشترکان بتوانند میزان مصرف خود را به نسبت دوره قبل کاهش دهند تا 20 برابر قیمت فروش برق به مشترکان پاداش دریافت می‌کنند، این در حالی است که درصورت توجه جدی مشترکان به مصرف به اندازه در تابستان امسال می‌توانند ارقام قابل توجهی به عنوان پاداش دریافت کنند.

براساس اعلام وزیر نیرو این پاداش به صورت نقدی است در دوره‌های مصرف بعدی مشترکان از مبلغ صورتحساب آنها کم می‌شود. به این ترتیب فرصت صرفه‌جویی فرصت ارزشمند رایگان کردن قبض برق به حساب می‌آید و به نظر می‌رسد در این روزهایی که هزینه‌های زندگی به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم تبدیل شده است، دریافت پاداش صرفه‌جویی خبر خوشی به حساب آید.

بررسیها نشان می‌دهد این طرح سال گذشته در ابعاد محدودتری اجرا شد که بسیاری از مشترکان تبلیغات 5=1را به یاد دارند. در این تبلیغات وعده پاداش 5 برابری نرخ برق برای صرفه جویی به مشترکان داده شد که براساس آمار رسمی وزارت نیرو در مجموع 1350 میلیارد تومان پاداش تحت همین عنوان پرداخت شد. وعده‌ای که وفا شد و یقینا عمل به وعده داده شده به مردم، منجر به رغبت بیشتر برای همراهی با دولت می‌شود.

امسال نیز وزارت نیرو علاوه بر اینکه به وعده داده شده خود در همان سال جامعه عمل پوشانده، با افزایش 4 برابری پاداش سال گذشته، شرایط همراهی بیشتر مردم را در تابستان امسال فراهم کرده است، اما نکته‌ای که در این میان حائز اهمیت است، تاثیر مستقیم این پاداش بر مشترکان خانگی و مزایای غیرمستقیم آن بر سایر مشترکان از جمله صنایع است. به بیان دیگر در فصل تابستان به دلیل درمدار قرار گرفتن بارهای سرمایشی شامل انوع کولر در بخشهای مختلف مصرف و افزایش مصرف چاههای کشاورزی در فصل کشت، مصرف برق به میزان چشمگیری افزایش می‌یابد.

پیشنهاد پاداش چشمگیر مشترکان را ترغیب می‌کند تا با وسواس و حساسیت بیشتری برق مصرف کنند و این گونه علاوه بر اینکه مشترکان بدون تاخیر، نتیجه همراهی خود را به شکل پاداش نقدی می‌بینند؛ سایر مشترکان به ویژه صاحبان صنایع نیز که چرخ صنعت و رونق اقتصاد به واسطه همت آنان در جریان است، می‌توانند از ظرفیتهای حاصل از این صرفه‌جویی، برای رونق و آبادانی میهن استفاده کنند. این گونه است که عایدی پرداخت این پاداش صرفا متوجه مشترکان خانگی نبوده و کل کشور از آن بهره می‌برند.

تجربه کشورهای پیشرو در زمینه بهبود سواد انرژی و نهادینه شدن فرهنگ مصرف بهینه انرژی از جمله برق در جامعه نشان می‌دهد در صورت تعیین مشوقهای انگیزشی و در برخی موارد جرایم بازدارنده، پس از استمرار در طی یک دروه 3 تا 5 ساله، منجر به نهادینه شدن مصرف بهینه در فرهنگ عمومی جامعه می‌شود . در این شرایط در صورت اجرای خوب و کارآمد برنامه‌های انگیزشی، پس از مدتی، آموزه‌های مصرف در ذهن افراد جامعه باز تولید شده و بدون نیاز به ایجاد مشوقهای جدید، به عنوان یک رفتار مورد پسند اجتماعی به مرحله عمل می‌رسد و تایید اجتماعی افراد از رعایت الگوهای مورد پذیرش اجتماعی که به آن «فرهنگ عمومی» اطلاق می‌شود خود نیروی محرک برای استمرار آن است.

به هر حال کشور ما موضوع اصلاح بهینه مصرف انرژی و تغیر عادات بدمصرفی یکی از موضوعات مهمی است که باید به صورت جدی به آن پرداخته شود تا کشور را از قرار گرفتن در بحران بی پایان بدمصرفی خارج کند. همگان باید قدر انرژی حیات بخش و بدون جایگزین برق را بدانند، چرا که استمرار تامین این انرژی به خصوص در فصول گرم که ناترازی تولید و مصرف به چشم می‌آید از اهمیت دو چندانی برخوردار شده و همراهی مردم می‌توانند زمینه آرامش و آسایش بیشتر مردم جامعه را فراهم آورد.