معادلات برجامی بایدن-رئیسی

مدیریت جدید رئیس‌جمهوری آمریکا برای ایران چه فایده‌ای دارد؟ چه زیان‌هایی دارد؟ گفته می‌شود برجام همچنان در عرصه بین‌الملل برای ایران فایده دارد. ولی مدیریت جدید جناب رئیسی چه فوایدی برای ایران داشته است؟ با این یادداشت مروری کنیم بر بحث.

آمریکایی‌ها به رهبری بایدن یک تئوری به نام power of image دارند که براساس آن تلاش می‌کنند تصویری هراسناک از ایران بسازند. آنها در این مسیر در یک سال دوران ریاست‌جمهوری آقای رئیسی موفق بودند و بقیه کشورها رفتارهای آمریکا علیه ایران را تأیید می‌کنند. مصداق آن تصویب قطع‌نامه ضد ایران در شورای حکام آژانس است.

آن شکل ساخته‌شده این است که ایران یک کشور غیرعادی است. ایران منطقه را ناامن، برجام را نقض و حقوق بشر را نقض می‌کند. آمریکایی‌ها در تلاش‌اند تا به هدف خود برسند. به همین دلایل اسنپ‌بک می‌تواند به یک تهدید جدی تبدیل شود. در گذشته توسل به مکانیسم ماشه (در دوران ترامپ) یک تلاش تبلیغاتی بود. اکنون توسل به اسنپ‌بک به یک خطر قریب‌الوقوع تبدیل 

شده است. متأسفانه در داخل هم عده‌ای با اظهارنظرهای غلط به این تئوری کمک کردند. تهدید به خروج از برجام، عدم همکاری با آژانس، برخورد با مردم معترض و دستگیری فعالان مدنی تأیید تصویر معرفی‌شده از سوی آمریکاست. در مقابل دولت آقای رئیسی فاقد تئوری و بر پایه تاکتیک‌های تبلیغاتی عمل می‌کند. آزادی و بازداشت دوتابعیتی‌ها، توقیف کشتی، ادعای بازداشت دیپلمات‌های در ‌حال جاسوسی و مذاکره و ترک مذاکره شیوه‌ای از ارزیابی‌های با منفعت کوتاه‌مدت و جنجال وسیع است.

نتیجه دو شیوه فوق بایدنی-رئیسی فقر بیشتر مردم ایران و تشدید فشارهای اقتصادی در ابعاد جهانی بر ملت ایران است. اتکای دولت رئیسی به روسیه و چین از اساس خطاست. نه روسیه و نه چین تعریف درازمدت در روابط با ایران ندارند. ایران بازنده تنش روسیه-‌اوکراین و بازنده بازار نفتی است که سایر اعضای اوپک اکنون در ‌حال بهره‌برداری نجومی از آن هستند.

اقتصاد کشور به دلیل گماردن افراد فاقد دانش تخصصی، مهارت حرفه‌ای و تقوای ملی سراپا قفل شده و هیچ خروجی‌ای به نفع ملت نداشته است. نتیجه معادلات تشکیل‌شده نابودی منابع کشور و فقر خواهد بود. واکنش‌های تبلیغی جای تصمیم‌های دوراندیشانه، تئوریک و حقوقی را گرفته‌اند. بر این باورم که در این مسیر ایران امتیازی نخواهد داشت و مردم بازنده معادله سیاسی بایدن-رئیسی خواهند بود.