پیشنهاد افزایش حمل‌ونقل عمومی با خودروهای اینترنتی
نزدیک به نیم‌قرن است که معضل ترافیک دامن‌گیر کلان‌شهر تهران شده و هنوز درمانی اساسی برای این درد جان‌کاه تجویز نشده است. با بهره‌گیری از دانش روز و تجارت جهانی، راه‌‌حل نجات از عوارض این زخم دردآور، درمان از سرچشمه آن است. سرچشمه ترافیک حرکت خودروها از همه طرف به سمت مراکز تهران است؛ باید از محل‌های ورود خودروها به تهران، جلوی این معضل گرفته شود.
حسین میرافضلی: نزدیک به نیم‌قرن است که معضل ترافیک دامن‌گیر کلان‌شهر تهران شده و هنوز درمانی اساسی برای این درد جان‌کاه تجویز نشده است. با بهره‌گیری از دانش روز و تجارت جهانی، راه‌‌حل نجات از عوارض این زخم دردآور، درمان از سرچشمه آن است. سرچشمه ترافیک حرکت خودروها از همه طرف به سمت مراکز تهران است؛ باید از محل‌های ورود خودروها به تهران، جلوی این معضل گرفته شود. حدود 50 درصد خودروها از طریق اتوبان‌های همت، حکیم، آزادگان، جاده قم - تهران، اتوبان دماوند و اتوبان امام رضا وارد تهران می‌شوند. بنابراین باید در ساعت‌های اوج ترافیک، برای ورود خودروهای تک‌سرنشین به تهران محدودیت‌های جدی، بازدارنده و مؤثری اعمال شود و در مقابل برای جلوگیری از فشار و آزار‌و‌اذیت مردم، راهکارهای قابل اجرائی جایگزین شوند. از جمله این راهکارهای جایگزین عبارت‌اند از:
تأمین سریع اتوبوس‌های مورد نیاز، تأمین واگن‌های مورد نیاز مترو، تأمین مینی‌بوس و ون.
بهره‌گیری از امکانات گسترده موجود در خودروهای اینترنتی.
بر‌اساس قول مسئولان، تا پایان سال جاری بخشی از واگن‌های مترو و اتوبوس‌های مورد نیاز تأمین خواهند شد و با کاهش ترافیک سرعت جابه‌جایی مسافران توسط اتوبوس‌ها و سایر خودروها دو برابر خواهد شد. اما در کنار برنامه تأمین ناوگان حمل‌ونقل عمومی، آنچه می‌تواند نقشی کلیدی در کنترل ترافیک و تسهیل مسافرت برای مردم تهران داشته باید، اسنپ و سایر خودروهای اینترنتی هستند. روزانه حدود 3.8 میلیون سفر با اسنپ انجام می‌شود که 1.7میلیون آن مربوط به تهران است. سهم خودروهای اینترنتی در حمل‌ونقل درون‌شهری حدود شش درصد است. تعداد رانندگان فعال تاکسی‌های ایترنتی حدود 3.5 میلیون نفر هستند. چنانچه سهم خودروهای اینترنتی در جابه‌جایی مسافر به 18 درصد برسد، تعداد شغل ثابت در اسنپ به سه میلیون نفر خواهد رسید و روزانه حدود 3.8 میلیون نفر در تهران توسط خودروهای اینترنتی جابهجا خواهند شد. خودروهای اینترنتی دارای امکان سفر اشتراکی هستند که در صورت اجرائی‌کردن آن، امکان جابه‌جایی 20 تا 30 درصد مسافران درون‌شهری توسط این شیوه مدرن حمل‌ونقل وجود دارد. برای افزایش گرایش به استفاده از شیوه سفرهای اشتراکی خودروهای اینترنتی، پیش‌نیازهای قابل اجرای زیر باید عملیاتی شود:
1- خط‌کشی در اتوبان‌ها برای تعیین مسیر مخصوص خودروهای عمومی دارای چند سرنشین (قرار است این طرح به صورت آزمایشی در اتوبان همت اجرائی شود). اجرای این طرح در ساعات پرتردد صبح و عصر (5:30 تا 9 صبح و 16 تا 20) منجر به افزایش گرایش به استفاده از امکان سفرهای اشتراکی اسنپ، تپسی و... خواهد شد.
2- ایجاد محدودیت تردد خودروهای شخصی درون شهر در ساعات پرتردد صبح و عصر در محدوده طرح ترافیک و طرح آلودگی هوا. این طرح در شهرهای پرتردد جهان اجرا شده است.
3- در ساعات پرتردد اجازه ورود خودروهای تک‌سرنشین از شهرهای اطراف به تهران داده نشود.
4- کاهش اتوماتیک سهمیه بنزین موجود در کارت سوخت خودروهای شخصی به ازای هر‌بار تردد در شهر طی ساعات طرح کنترل تردد.
5- ایجاد محدودیت در اختصاص پارکینگ به خودروها در محیط‌های کاری و عمومی در ساعات پرتردد ذکر‌شده.
با انجام تمهیدات یادشده و تدابیر دیگر، سفر با خودروی شخصی و تک‌سرنشین در ساعت‌های تعیین‌شده به‌شدت کاهش خواهد یافت و ترافیک جاده‌ها تا حد زیادی کمتر می‌شود و خودروها به صورت روان در زمان کوتاهی به مقاصد
خواهند رسید.
پس از انجام مراحل فوق:
1- هماهنگی با خودروهای اینترنتی برای فعال‌کردن گزینه سفر اشتراکی از زمان شروع اجرای طرح.
2- حمایت مالی و معنوی از اسنپ و سایر شرکت‌های خودروی اینترنتی و تضمین عدم آسیب مالی احتمالی به این شرکت‌ها.
3- و برای همراهی کامل شرکت‌های حمل‌ونقل اینترنتی و رانندگان تحت پوشش این شرکت‌ها با این طرح لازم است ضمن برگزاری جلسات هم‌فکری با آنها، منافع این دو ذی‌نفع مهم نیز تأمین شود.
شرح کار سفر اشتراکی خودروهای اینترنتی
1- تمامی افراد متقاضی سفر با اسنپ، محدوده مبدأ و مقصد سفر خود را در اسنپ، تپسی و... ثبت می‌کنند؛ فرضا یک میلیون نفر در تهران محدوده آدرس مبدأ و مقصد و سایر اطلاعات مد نظر را وارد می‌کنند.
2- مالکان یا رانندگان خودروهایی از قبیل تاکسی، ون، اتوبوس و... نیز اطلاعات خود را که متقاضی همکاری با اسنپ و... هستند، در نرم‌افزار وارد می‌کنند.
3- نرم‌افزار بر‌اساس اطلاعات واردشده، ایستگاه‌هایی را برای سوارکردن متقاضیان سفر در محلی نزدیک مبدأ سفر تک‌تک متقاضیان مشخص می‌کند. ممکن است در یک ایستگاه 10 نفر و ایستگاه دیگر پنج نفر و... در ساعت‌های مختلف متقاضی باشند.
4- نرم‌افزار به صورت اتوماتیک به مسافر پیام می‌دهد چه ساعتی و چه خودرویی به مبدأ می‌رسد و مشخصات خودرو و مسیر حرکت خودرو روی نرم‌افزار مشخص است (این امکان هم‌اکنون نیز در تاکسی‌های اینترنتی وجود دارد).
5- به مقاصد مختلف کدهایی اختصاص می‌یابد و هر خودرو، افرادی را که مقاصد مشترک دارند، بر‌اساس کد سوار می‌کند. به این ترتیب نیازی به توقف‌های متعدد نخواهد بود و راننده و مسافر عموما از این بابت دچار اتلاف وقت نمی‌شوند.
6- با انجام تمهیدات یادشده و سایر تدابیر، تاکسی‌های اینترنتی در هر سفر دوتا سفر مسافر را جابهجا می‌کنند.
مزیت‌های اجرای طرح
1- کاهش هزینه مسافران نسبت به هزینه جابه‌جایی تک‌مسافر.
2- کاهش شدید آلودگی هوای ناشی از ترافیک.
3- کاهش ترافیک و در نتیجه کوتاه‌شدن زمان سفر خودروها تا نصف شرایط کنونی.
4- موجب کنترل ورود خودروها به محدوده ترافیک تهران و کلانشهرها.
5- کاهش هزینه تصادفات جاده‌ای.
6- کاهش کشته‌ها و انواع مصدومیت‌ها در تصادفات جاده‌ای.
7- افزایش درآمد خودروهای اینترنتی و رانندگان آنها.
8- موجب ایجاد ده‌ها هزار شغل در این حوزه.
9- اجرای این طرح در تهران و کلانشهرها منجر به کاهش حداقل 30 درصد مصرف بنزین و گازوئیل خواهد شد.
10- با کاهش هزینه‌های دولت به میزان چند میلیارد دلار در سال ناشی از اجرای این طرح، دولت قادر به پشتیبانی از این طرح و توسعه شبکه مترو و اتوبوسرانی خواهد شد.
