چرا باید برای دفاع از تایوان هزینه کرد؟
بلومبرگ اخیرا متن مصاحبه دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا را منتشر کرد. خبرنگارها از ترامپ پرسیدند آیا در صورت حمله به تایوان از این کشور دفاع خواهد کرد؟ یک دریاسالار آمریکایی در ماه مارس شهادت داده بود که چین کمونیست تا سال ۲۰۲۷ آماده حمله به تایوان خواهد شد.
آندرس کور-استاد علوم سیاسی دانشگاه ییل و مدیر نشریه Political Risk: بلومبرگ اخیرا متن مصاحبه دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا را منتشر کرد. خبرنگارها از ترامپ پرسیدند آیا در صورت حمله به تایوان از این کشور دفاع خواهد کرد؟ یک دریاسالار آمریکایی در ماه مارس شهادت داده بود که چین کمونیست تا سال ۲۰۲۷ آماده حمله به تایوان خواهد شد. دونالد ترامپ در پاسخ گفت که تایوان باید حق بیمه دفاعی آمریکا را بپردازد. این پاسخ، ادامه همان سیاست «ابهام راهبردی» در قبال تایوان است؛ چراکه ترامپ به سؤال خبرنگارها پاسخ مستقیم نداد. درعینحال، ترامپ به حد نیاز سعی دارد منابع درآمدی جدیدی برای تأمین مالی تعهدات دفاعی آمریکا در سطح جهان به دست آورد. با توجه به اینکه مهار بدهی ملی ۳۳ تریلیون دلاری آمریکا دشوارتر شده است، درآمدزایی از راه تأمین امنیت جهانی به نفع خزانهداری آمریکا خواهد بود.
جو بایدن در سال ۲۰۲۲ با تأکید بر دفاع نظامی از تایوان، جهان را شوکه کرد. این رویکرد قدرت بازدارندگی آمریکا را در کوتاهمدت افزایش داد و از ابهام راهبردی موجود در قبال تایوان فاصله گرفت و همچنین باعث شد این کشور به پرداخت هزینههای دفاعی خود در بلندمدت ترغیب شود.
بازگشت ترامپ به رویکرد ابهام در مصاحبه بلومبرگ نتایج آنی داشت. وزیر امور خارجه تایوان در ۱۹ جولای پاسخ داد: «ما در سطح ملی باید به خودمان تکیه کنیم و این یک پیشنیاز است». اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا نیز در سخنرانی روز قبل خود روی بازدارندگی تایوان تأکید کرد. در نهایت، جلوگیری از تهاجم ارتش آزادیبخش خلق به نفع اروپا، آمریکا و تایوان خواهد بود.
بر اساس گزارش وزارت دفاع آمریکا، ایالات متحده در سال ۱۹۵۳ تقریبا ۱۱.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف امور دفاعی کرد. این بودجه به جلوگیری از پیشروی کره شمالی در جنوب و پیشروی چین در آسیا کمک کرد. در جریان بحران تنگه تایوان در سالهای ۱۹۵۴ و ۱۹۵۸، رژیم چین جزیرههای راهبردی تحت کنترل تایوان را بمباران کرد، اما مداخله آمریکا باعث نجات این جزایر شد و ارتش آزادیبخش خلق را از انجام کارهای بدتر بازداشت.
آمریکا و تایوان از سال ۱۹۵۴ تا ۱۹۷۹ یک معاهده دفاعی دوجانبه داشتند که به بازدارندگی آنها در قبال پکن کمک میکرد. جیمی کارتر، رئیسجمهور وقت آمریکا، پیمان ایجاد روابط تجاری با چین کمونیست را که به امید دموکراتیزهکردن این کشور در دستور کار قرار گرفته بود، لغو کرد. اکنون که میدانیم آن راهبرد به شکست انجامید و بازدارندگی بدون معاهده تایوان راه به جایی نمیبرد، عقل حکم میکند از خودمان بپرسیم آیا این معاهده باید احیا شود یا خیر؟
پیشنهاد ترامپ مبنی بر دریافت هزینههای دفاعی از تایوان به افزایش بازدارندگی کمک میکند، به شرطی که این امر به تنظیم یک معاهده رسمی بین دو کشور بینجامد. درحالحاضر، آمریکا سالانه دو میلیارد دلار به تایوان کمک مالی-دفاعی میکند و دو میلیارد دلار دیگر هم وام نظامی میدهد. آمریکا همچنین ۲.۷ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینههای دفاعی میکند، درحالیکه تایوان تنها ۲.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به این امر اختصاص میدهد. تایوان میتواند بهجای دریافت کمکهای آمریکا چهار میلیارد دلار دیگر هزینه کند و بودجه دفاعی خود را به ۲.۷ درصد برساند که با شرایط آمریکا برابری میکند. بدینترتیب، تایوان میتواند از موضع برابر وارد مذاکره شود و بگوید که به دلیل بدشانسی جغرافیایی در همسایگی با چین نباید بیش از آمریکا برای دفاع دربرابر یک دشمن مشترک هزینه کند.
بااینحال، منافع ملی آمریکا حکم میکند از تایوان حق بیمه دفاعی بگیرد. «حق بیمه دفاعی» برای تایوان چقدر آب میخورد؟ ترامپ ممکن است دستکم پنج درصد از تولید ناخالص داخلی تایوان را مطالبه کند. حق بیمه سالانه ۴۰ میلیارد دلار خواهد بود. با توجه به خطر جنگ هستهای، ۴۰ میلیارد دلار هزینه زیادی نیست، اما اگر صرف افزایش هزینههای دفاعی آمریکا شود، میتواند از وقوع جنگ جلوگیری کند.
اگر منطقی نگاه کنیم، تایوان درحالحاضر حدود ۱۹ میلیارد دلار واردات دفاعی دارد که همگی سفارش آمریکا هستند. جنگ اوکراین تاکنون صدها میلیارد دلار هزینه داشته و جان دهها هزار نفر را گرفته است. روسیه همه کشورهایی را که به اوکراین کمک میکنند، به حمله هستهای تهدید کرده است. از اینرو، آمریکا و نیروهای متحد این کشور دست روی دست نمیگذارند.
سؤال دیگری مطرح میشود؛ اگر تایوان سالانه ۴۰ میلیارد دلار بابت حق بیمه دفاعی پرداخت کند، آیا آمریکا باز هم تا سال ۲۰۲۷ با خطر جنگ هستهای چین مواجه خواهد بود؟ تایوان باید این سؤال را از خود بپرسد.
تایوان ممکن است به ازای پرداخت حق بیمه دفاعی خود از آمریکا بخواهد تعهدش را به این کشور به نمایش بگذارد که میتواند شامل استقرار نیروهای آمریکایی در خاک تایوان، لنگر انداختن زیردریاییهای هستهای آمریکا در بنادر تایوان و مشارکت مقامات تایوانی در برنامهریزی هستهای آمریکا باشد. برای نمونه، کرهجنوبی درخواستهای مشابهی را مطرح کرد و در سال ۲۰۲۳ پاسخ گرفت. در مقابل، این کشور موافقت کرد که سلاح هستهای تولید نکند. لهستان در ماه آوریل اعلام کرد این کشور نیز آماده میزبانی از تسلیحات هستهای ناتو در خاک خود است.
چنان که گفتیم، احیای معاهده دفاعی تایوان خطراتی در سطح هستهای دارد. پکن در ۱۷ جولای برای ابراز نارضایتی خود از افزایش فروش تسلیحات آمریکایی به تایوان از مذاکرات هستهای با آمریکا دست کشید. درعینحال، تایوان در حال نوسازی ارتش خود است و روی پروژه زیردریایی بومی خود کار میکند که در نهایت بازدارندگی هستهای مستقل تایوان را در آبهای این کشور تقویت خواهد کرد. اما انفعال نیز خطراتی دارد. دنیا ساکت نمینشیند.