نگاهی به گیشه تابستانه سینمای ایران
لذت تماشای فیلم در سالن سینما
در میانه تابستان که برخی ترجیح می‌دهند روزهای طولانی و داغش را در سالن‌های سینما سپری کنند، سرگرم شوند و از فیلم‌های روز لذت ببرند، باعث شده تا تابستان گیشه سینمای ایران روزهای بهتری را سپری کند؛ هرچند که به اعتقاد بسیاری از اهالی سینما همچنان تا نقطه مطلوب فاصله است. اما عوض‌شدن فیلم‌های روی پرده و دیدن فیلم‌های جدیدتر این نوید را می‌دهد که اگر تنوع در چیدمان آثار رعایت شود، می‌توان همه سلایق را از سینما راضی نگه داشت. از ابتدای سال تا‌به‌امروز فروش سینمای ایران رقمی حدود ۷۰۰ میلیارد تومان را نشان می‌دهد. این اتفاق خوبی است؛ در‌حالی‌که همچنان نیم دیگری از سال با فیلم‌های متعددی که در صف اکران هستند، باقی مانده است.
شرق: در میانه تابستان که برخی ترجیح می‌دهند روزهای طولانی و داغش را در سالن‌های سینما سپری کنند، سرگرم شوند و از فیلم‌های روز لذت ببرند، باعث شده تا تابستان گیشه سینمای ایران روزهای بهتری را سپری کند؛ هرچند که به اعتقاد بسیاری از اهالی سینما همچنان تا نقطه مطلوب فاصله است. اما عوض‌شدن فیلم‌های روی پرده و دیدن فیلم‌های جدیدتر این نوید را می‌دهد که اگر تنوع در چیدمان آثار رعایت شود، می‌توان همه سلایق را از سینما راضی نگه داشت. از ابتدای سال تا‌به‌امروز فروش سینمای ایران رقمی حدود ۷۰۰ میلیارد تومان را نشان می‌دهد. این اتفاق خوبی است؛ در‌حالی‌که همچنان نیم دیگری از سال با فیلم‌های متعددی که در صف اکران هستند، باقی مانده است.
«پول و پارتی» به کارگردانی سعید سهیلی جدیدترین فیلمی است که به چرخه اکران سینماها اضافه شده است. «در دنیایی که همه به دنبال ثروت و مادیات هستند، قصه عشق دو جوان شکل می‌گیرد. داستانی که در آن، تضاد بین ثروت و عشق به تصویر کشیده شده است». این خلاصه‌ای از داستانی است که سهیلی روایت کرده است. «پول و پارتی» با نگاهی طنزآمیز به مسائل اجتماعی روز، به نقد برخی از ارزش‌های مادی‌گرایانه جامعه می‌پردازد. ساعد سهیلی، پردیس احمدیه، امیر جعفری، مهدی هاشمی، نیوشا ضیغمی، آزاده زارعی، داریوش فرهنگ، امیرحسین ساربان، شادی آهنگر، محمد‌متین محمدی و آریا نرج‌آبادی، بازیگران اصلی این فیلم سینمایی هستند. شاید خیلی دور از ذهن نیست که این فیلم در مدت کوتاهی از نمایش در سینماها به رقمی حدود ۱۳ میلیارد تومان رسیده است. تا‌به‌امروز اکثر مخاطبان سینما نشان داده‌اند که از فیلم‌های سرگرم‌کننده‌ای که با لحن کمدی به سراغ موضوعات روز جامعه می‌رود، استقبال می‌کنند. هرچند که باید این را هم در نظر داشت که بسیاری از ساخته‌های سینمایی سعید سهیلی با استقبال خوبی در سینما روبه‌رو شده است.
ساخت سه‌گانه «گشت ارشاد» از جمله فیلم‌هایی است که در هر بار اکرانش مخاطبان بسیاری را راهی سالن‌های سینما کرده است. با اینکه او سال‌هاست از ساخت فیلم‌های اجتماعی فاصله گرفته، اما همچنان «مردی شبیه باران» از ساخته‌های تحسین‌شده او است و ظاهرا سهیلی ترجیح می‌دهد در آثار سینمایی‌اش همچنان بیشتر به فکر سرگرمی مخاطبش با لحنی طنز باشد و نقدهای اجتماعی‌اش را با همین رویکرد مطرح کند.
با اینکه این روزها تنوع بهتری از فیلم‌ها را در اکران شاهد هستیم، اما همچنان فیلم‌های کمدی مخاطب بیشتری در سالن‌های سینما دارند. مسعود اطیابی پس از تجربه دو فصل از «تگزاس» که به فروش خوبی در گیشه رسید، این بار هم با ساخت «تگزاس ۳» این موفقیت را تجربه می‌کند. اطیابی، زوج پژمان جمشیدی و سام درخشانی را در سه فصل کنار یکدیگر قرار داده است که از این میان کمدی پرفروش دیگری را رقم بزند و تا‌به‌امروز این نتیجه حاصل شده است. این فیلم در فهرست پرفروش‌های سینمای ایران در سال جاری جای گرفته است.
بی‌تردید تا‌به‌اینجا ساخت نسخه جدید از فصل‌های موفقیت‌آمیز یک فیلم، برای بسیاری از کارگردانان سینما وسوسه‌انگیز بوده است؛ همچنان که در کنار بسیاری از فیلم‌های کمدی، عددهایی جا خوش کرده است. تجربه‌های پیشین نشان داده است که در برخی مواقع بسیاری از کارگردان‌های ما نتوانسته‌اند موفقیت فیلم‌های پرفروش و موفقیت‌آمیز گذشته‌شان را تکرار کنند. اما استثناهایی هم وجود دارد که همچنان نام فیلمی پرفروش در گذشته ضامن فروش دوباره آن در فصل‌های بعدی بوده است. «خجالت نکش ۲» به کارگردانی رضا مقصودی نیز در زمره همین فیلم‌ها دسته‌بندی می‌شود. شبنم مقدمی و احمد مهران‌فر، دو بازیگر اصلی این فیلم سینمایی، ترکیب درخشانی را در فصل اول به نمایش گذاشتند و این فیلم مورد توجه مخاطبانش قرار گرفت. فروش «خجالت نکش 2» که آن را در زمره فیلم‌های پر‌مخاطب سینماها نشان می‌دهد، ظاهرا مخاطبانش را راضی کرده است. نباید از حضور مهران مدیری در سینما غافل شد. مدیری نام و چهره‌ای شناخته‌شده و محبوب میان مخاطبان تلویزیون و سینما است. کارگردانی که بیشتر به‌واسطه ساخت آثار کمدی میان مخاطبانش شهره است و با همین ژانر محبوبیتی چندین‌ساله دارد. اما او هم بدش نمی‌آید هرازگاهی به دیگر گونه‌های سینمایی سر بزند و فیلم‌های متنوع‌تری بسازد. همچنان که «ساعت 6 صبح» با دیگر ساخته‌های او متفاوت است.
مهران مدیری یک بار دیگر در ساخت «ساعت ۵ عصر» نشان داد که به تغییر ژانر علاقه‌مند است. تغییری که اساسا برای مدیری و مخاطبانش، یک چالش جدید محسوب می‌شود. کمدی-اجتماعی تلخ «ساعت 5 عصر» فیلم موفقی در گیشه نبود و باید منتظر ماند و دید «ساعت 6 صبح» در اکران به موفقیت خواهد رسید یا خیر.
«یادگار جنوب» که اکران خود را از ۲۰ تیر‌ماه آغاز کرده است، با اختلاف اندکی از «ساعت ۶ صبح» در جایگاه پنجم جدول فروش هفتگی قرار گرفته است. «یادگار جنوب» بعد از فیلم «جاندار» دومین تجربه کارگردانی حسین دوماری و پدرام پورامیری است. این دو کارگردان با همان فیلم اول ثابت کردند در زمینه ساخت تریلرهای اجتماعی تسلط کافی دارند. وحید رهبانی، الناز شاکردوست، پژمان جمشیدی، مسعود کرامتی، ساناز سعیدی و با حضور سحر دولتشاهی و صابر ابر، بازیگران فیلم سینمایی «یادگار جنوب» هستند. این فیلم بعد از مدت‌ها بودن در صف اکران بالاخره نمایش داده شد و گریم بسیار متفاوت صابر ابر بسیاری از مخاطبان فیلم را غافلگیر خواهد کرد.
نمی‌توان از اکران‌های تازه سینماها نوشت و از اولین تجربه کارگردانی حمیدرضا آذرنگ، بازیگر و کارگردان خوب این سال‌ها یاد نکرد. «روزی روزگاری آبادان» ساخته حمیدرضا آذرنگ، بعد از مدت‌ها روی پرده سینماها است.
خانواده‌ای پنج‌نفری مصیّب چرخیده در آخرین روز سال مشغول خرید شب عید هستند، اما به دلیل حال بد مصیب که ناشی از گرفتاری‌اش به مواد مخدر است، کشمکشی میان آنها درمی‌گیرد و در اوج تلاش خیری، مادر خانواده برای به آرامش رساندن خانواده ناگهان اتفاقی غیرمنتظره همه آنها را غافلگیر می‌کند. این فیلم در جشنواره سی‌و‌نهم فیلم فجر جایزه بهترین طراحی صحنه را به خود اختصاص داد و در شش رشته نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد.
آذرنگ در نشست خبری این فیلم سینمایی درباره چرایی ساخت آن گفت: «روز اول آغاز جنگ آمریکا و عراق موشکی به اشتباه به یکی از انبارهای آبادان خورده بود. من در آن مقطع در مواجهه با آن خبر فقط خیال‌پردازی کردم که اگر با این مجموعه تصاویر روبه‌رو می‌شدیم، چه می‌کردیم».
او درباره اینکه چرا نمایش‌نامه 15 سال پیش خود را تبدیل به فیلم سینمایی کرده است، تأکید کرد: «در سالن‌های مهجور تئاتر در ایران فقط 30 روز یک تئاتر روی صحنه می‌ماند و حداکثر چهار هزار نفر می‌توانند حرف تو را بشنوند. بچه‌های تئاتر دوست دارند حرف‌شان را با تعداد بیشتری به اشتراک بگذارند. از طرف دیگر قصه جنگ قصه کهنه‌ای نیست. روزبه‌روز چهره نکبت‌بار آن را می‌بینیم و احساس می‌کردم میرایی ندارد و با توجه به زیاده‌خواهی‌های انسان که مدام به جنگ منتج می‌شود، ترجیح دادم بسازم. من تا قبل از این، کارگردانی تئاتر زیاد انجام داده بودم و مشکلات کارگردانی را می‌دانستم. در مدیوم دیگری می‌دانستم کارگردانی کار سختی است اما هرگز نمی‌دانستم این‌قدر رنج، سختی و سخت‌کوشی را توأمان با هم می‌خواهد و مدیریت کلان می‌خواست. در مقام کارگردان، مجموعه‌ای تخصصی دورت هست که باید به لحاظ روحی و کاری با آنها کنار بیایید. با علم به اینکه می‌دانستم کار سختی است، الان بیشتر می‌دانم سخت‌تر است که بدنم می‌لرزد به کار بعدی فکر کنم. هنوز ریکاوری می‌شوم، امیدوارم لیاقت این را داشته باشم که ادامه مسیر بدهم».
«مصائب شیرین2» به کارگردانی علیرضا داوودنژاد از دیگر آثاری است که به‌تازگی به اکران سینماها رسیده است. فیلمی که در گیشه به انتظاری که از فروش آن می‌رفت، نرسیده است. علیرضا داوودنژاد در این‌باره در یادداشتی به ایرنا پاسخ داد: «برای وضعیت غیرعادی فروش فیلم «مصائب شیرین۲» باید عرض کنم که متأسفانه تهران زندگی نمی‌کنم و مستقیما خبر از وضعیت سالن‌های نمایش ندارم، اما با توجه به اینکه بسیاری فیلم‌های بدون ستاره و معمولی هم از روز اول نمایش دچار چنین انزوایی نمی‌شوند، جای سؤال دارد که چرا «مصائب شیرین۲» با وجود رضا و ترلان پروانه و با توجه به فضایی که بعد از فقدان رضا ایجاد شده بود، از روز اول، با این برخورد غیرعادی مواجه شد؟ البته نمی‌دانم در شرایط حاضر سینما که مدتی است از آن دورم، اگر فیلمی در تلویزیون معرفی و تبلیغ نشود و از تبلیغات محیط شهری هم محروم باشد و ضمنا طبق رسم رایج این روزها، در کانال ماهواره‌ای هم تبلیغاتی نداشته باشد و در اینستاگرام و شبکه‌های مجازی هم حضور چشمگیری از آن دیده نشود، به چه سرنوشتی دچار خواهد شد؟ نمی‌دانم این بی‌اعتنایی‌ها و نادیده‌گرفتن احترام رضا که در شش‌سالگی با فیلم بی‌پناه اشک ملت را سرازیر کرد و در 17سالگی با «مصائب شیرین۱» موجب قهقهه و شادی آنها شد و به عنوان بازیگر نقش اول مرد، نامزد سیمرغ بلورین جشنواره فجر شد و بعدها با اصغر فرهادی و پشت کنکوری‌ها در دل جوانان و خانواده‌ها جا باز کرد و سال‌ها در سریال‌های تلویزیونی به اوقات فراغت ملت خوشحالی و شادمانی هدیه کرد را چگونه باید بفهمم و توجیه کنم؟ آیا تعمدی در کار است؟ آیا رأفت فیلم نسبت به هم‌وطنان مهاجر و دعوت ضمنی از آنها برای بازگشت به وطن، فیلم را مغضوب و مهجور کرده است یا آنچه در‌حال وقوع است، چیزی نیست جز اثبات پیش‌فرض «نفروش»بودن فیلم که اگر موفقیتی حاصل می‌شد، آن «پیش‌فرض» اولیه و همچنین سال‌ها بایگانی‌شدن فیلم را زیر سؤال می‌برد؟ سرجمع مسئولان و دوستان و عوامل ذی‌ربط همه دست به دست هم دادند تا تدفینی دوباره برای رضای عزیز من برگزار کنند. دست‌مریزاد؛ متشکر و ممنون». «روایت ناتمام سیما» به کارگردانی علیرضا صمدی نیز که از ۱۳ تیر‌ماه اکران شده است، در هفته‌های نخست نمایش با فروش نسبتا خوبی روبه‌رو شده است.
