|

وقتی خشک‌سالی‌ ناامنی می‌آورد

تجارت‌نیوز با شهره صدری‌ خانلو، کارشناس، درباره‌ رابطه اقتصاد و خشک‌سالی گفت‌وگویی انجام داده که نکته‌های متفاوتی را در‌این‌باره می‌گوید: «به‌ طور کلی، خشک‌سالی با کمبود آب تعریف می‌شود و کمبود آب هم با فقر رابطه ناگسستنی دارد.

وقتی خشک‌سالی‌ ناامنی می‌آورد

تجارت‌نیوز با شهره صدری‌ خانلو، کارشناس، درباره‌ رابطه اقتصاد و خشک‌سالی گفت‌وگویی انجام داده که نکته‌های متفاوتی را در‌این‌باره می‌گوید: «به‌ طور کلی، خشک‌سالی با کمبود آب تعریف می‌شود و کمبود آب هم با فقر رابطه ناگسستنی دارد. از طرف دیگر، فقر هم نتیجه اقتصاد نابسامان است. این رشته‌ها با هم در ارتباط هستند ولی شدت آنها بستگی کامل به نحوه‌ مدیریت اقتصادی و آبی دارد؛ یعنی حتی در یک منطقه‌ بسیار خشک که با خشک‌سالی مواجه است، اگر مدیریت مناسب منابع آب را داشته باشیم، می‌توانیم اقتصاد منطقه را از خسارات بیشتر نجات دهیم. اگر خشک‌سالی در یک منطقه با اقتصاد بسیار قوی رخ دهد، منابع مالی موجود می‌تواند با اجرای راهکارهای فراوان موجود از دوره‌ خشک‌سالی به نحوی عبور کند که خسارات کمتری متوجه مردم و اقتصاد منطقه شود‌».

او اضافه می‌کند: «در سطح کلان، استان‌هایی که بیشتر با خشک‌سالی مواجه هستند از اقتصاد شکننده‌تری برخوردارند و فرصت‌های توسعه را به‌ دلیل کمبود آب از دست می‌دهند. ریسک سرمایه‌گذاری اقتصادی و اجتماعی در مناطقی که با خشک‌سالی مواجه هستند بالاتر و جذب سرمایه سخت‌تر است. کاهش جمعیت منطقه به دلیل مهاجرت مساوی است با از دست دادن نیروی کار که با اقتصاد رابطه‌ مستقیم دارد. حالا همه‌ این موارد را در گستره‌ وسیعی از کشورمان ایران تصور کنید. آسیب‌های وارده می‌تواند حجم بالایی داشته باشد‌».

شهره صدری خانلو در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تبعات اجتماعی خشک‌سالی اشاره می‌کند و می‌گوید: «زمانی که خشک‌سالی رخ می‌دهد، در ابتدا جامعه‌ محدوده‌ جغرافیایی درگیر خشک‌سالی تحت‌ تأثیر مستقیم قرار می‌گیرد. در همین جامعه هم آن گروهی که معیشت وابسته به زمین دارند بیشترین تأثیر را می‌پذیرند. خشک‌سالی با از دست دادن بسیاری از مشاغل همراه است و باعث افزایش بیکاری در منطقه می‌شود‌».

او می‌افزاید: «از دست دادن معیشت یا کاهش شدید درآمد بر اثر خشک‌سالی، منابع خانوار برای تأمین غذا، دارو و آموزش را کاهش می‌دهد و سبب گستردگی فقر می‌شود. علاوه‌بر‌ اینها، کمبود آب سبب استفاده‌ مردم از هر منبع آبی می‌شود که ممکن است در پی مصرف آب‌های آلوده، به گسترش بیماری‌ها و حتی مرگ‌ومیر کودکان زیر پنج سال بینجامد‌». او ادامه می‌دهد: «یکی از آثار اجتماعی خشک‌سالی، نااطمینانی به ادامه‌ زندگی در محل سکونت است. خالی از سکنه‌ شدن روستاها به معنای از دست رفتن امنیت اجتماعی است. مهاجرت خانوارها می‌تواند با لطمه به هویت، ناهم‌خوانی فرهنگی با محیط جدید و نااطمینانی به آینده برای مهاجران نیز همراه باشد. گسترش حاشیه‌نشینی نیز یکی از تبعات خشک‌سالی است. کوچک‌شدن اقتصاد خانواده و کاهش ارزش ملک مهاجران به معنی نیافتن خریدار برای خانه و زمین یا فروش به بهای بسیار نازل است‌».

شهره صدری خانلو می‌گوید: «در جوامع روستایی و شهرهای کوچک، کمبود آب ناشی از خشک‌سالی روند روزانه‌ زندگی را مختل می‌کند. تأمین آب در کنار تأمین معیشت به دغدغه تبدیل می‌شود. جامعه‌ درگیر خشک‌سالی از جنبه‌های مختلف آسیب می‌بیند. زنان و کودکان برای جمع‌آوری آب مجبور به طی‌کردن مسافت‌های طولانی می‌شوند. این مسئله علاوه‌بر زحمت روزانه و رنج ناشی از حمل دبه‌های سنگین، باعث آسیب جسمانی، از دست رفتن فرصت آموزش کودکان و زمان برای کار زنان می‌شود. حتی در مناطقی که آب‌رسانی با تانکر صورت می‌گیرد نیز در زندگی خانواده‌ها اختلال رخ می‌دهد‌».