سقوط سطح یادگیری دانشآموزان ایرانی
نتایج آزمون تیمز ۲۰۲۳ (TIMSS) منتشر شد و ایران در بین ۵۸ کشور شرکت‌کننده، رتبه ۵۳ را به دست آورد.
به گزارش گروه رسانه ای شرق؛ نتایج آزمون تیمز ۲۰۲۳ (TIMSS) منتشر شد و ایران در بین ۵۸ کشور شرکت‌کننده، رتبه ۵۳ را به دست آورد. این نتایج نشان می‌دهد که عملکرد دانشآموزان ایرانی در مقایسه با دوره‌های گذشته روند نزولی داشته است و کشورمان نه تنها نتوانسته پیشرفتی در مقایسه با سایر کشورهای منطقه و جهان داشته باشد، بلکه جایگاه خود را نسبت به سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۹ نیز از دست داده است.
مقایسه عملکرد ایران در آزمون‌های تیمز طی سال‌های اخیر
مطالعه داده‌های مربوط به آزمون تیمز از سال ۱۹۹۵ تاکنون نشان می‌دهد که ایران همواره در رتبه‌های پایین‌تر از میانگین جهانی قرار داشته است. با این حال، در سال‌های اخیر، جایگاه کشور در این آزمون‌ها حتی نسبت به گذشته نیز تنزل پیدا کرده است:
سال ۱۹۹۵: ۲۶ کشور در آزمون شرکت داشتند و ایران رتبه ۲۵ را کسب کرد.
سال ۲۰۱۹: با افزایش تعداد شرکت‌کنندگان به ۵۷ کشور، ایران در جایگاه ۴۹ قرار گرفت.
سال ۲۰۲۳: تعداد کشورهای شرکت‌کننده به ۶۴ کشور رسید و ایران با پنج پله سقوط، در رتبه ۵۴ قرار گرفت.
این روند نزولی، حاکی از کاهش کیفیت آموزش و چالش‌های موجود در نظام آموزشی ایران است که باعث شده است دانشآموزان کشور در رقابت‌های بین‌المللی فاصله بیشتری از استانداردهای جهانی بگیرند.
عملکرد دانشآموزان ایرانی در آزمون تیمز ۲۰۲۳
در آزمون تیمز ۲۰۲۳، ۱۲,۳۰۰ دانش‌آموز ایرانی شرکت کردند. بررسی نتایج نشان می‌دهد که:
تنها ۵۹ درصد از دانشآموزان ایرانی موفق به کسب نمره ۴۰۰ یا بالاتر شدند که این رقم ۲۰ تا ۳۰ واحد درصد کمتر از میانگین جهانی آزمون است.
۲۱ درصد از دانشآموزان ایرانی عملکرد بسیار ضعیفی داشتند و در سطح پایین‌تری از حد استاندارد جهانی قرار گرفتند.
در حالی که در آزمون تیمز، نمره ۶۲۵ سطح پیشرفته، ۵۵۰ سطح بالا، ۴۷۵ سطح متوسط و ۴۰۰ سطح پایین محسوب می‌شود، بیشتر دانشآموزان ایرانی حتی نتوانسته‌اند از سطح پایین عبور کنند.
دلایل افت عملکرد دانشآموزان ایرانی در تیمز
تحلیلگران آموزشی معتقدند که این افت جایگاه ایران در آزمون تیمز ناشی از چندین عامل اساسی است:
کیفیت پایین آموزش و عدم تطابق با استانداردهای بین‌المللی
کمبود منابع مالی و امکانات آموزشی مناسب در مدارس دولتی
سیاست‌های نادرست در حمایت از دانشآموزان ضعیف و مناطق محروم
روش‌های ناکارآمد تدریس و ضعف در پرورش مهارت‌های حل مسئله و تفکر انتقادی
عدم اجرای برنامه‌های مناسب برای ارتقای سطح علمی معلمان و دانشآموزان
واکنش مسئولان آموزش‌وپرورش
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش، با اشاره به نتایج آزمون تیمز و وضعیت نامناسب دانشآموزان ایرانی، تأکید کرد که برای بهبود شرایط، باید سیاست‌های آموزشی کشور بازنگری شده و تلاش بیشتری برای رسیدن به میانگین جهانی انجام شود. وی افزود که ارتقای کیفیت آموزش نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت، سرمایه‌گذاری در مدارس و تغییر روش‌های تدریس است.
جمع‌بندی
نتایج آزمون تیمز ۲۰۲۳ زنگ خطر جدی برای نظام آموزشی ایران است. رتبه ۵۴ از میان ۶۴ کشور، افت معناداری نسبت به سال‌های گذشته را نشان می‌دهد. بیش از ۲۱ درصد از دانشآموزان ایرانی عملکرد بسیار ضعیفی داشته‌اند و بسیاری از آن‌ها حتی نتوانسته‌اند به سطح استاندارد جهانی دست پیدا کنند.
با توجه به این وضعیت، اصلاح سیاست‌های آموزشی، بهبود کیفیت تدریس و تأمین منابع کافی برای مدارس دولتی، از جمله اقدامات ضروری برای جلوگیری از ادامه روند نزولی آموزش در ایران است. اگر این روند ادامه پیدا کند، فاصله ایران از استانداردهای جهانی روزبه‌روز بیشتر خواهد شد و تبعات آن در آینده آموزشی و علمی کشور مشهود خواهد بود.
