روایتهای متفاوت از پنجشنبه خونین غزه
واکنشهای منطقهای و بینالمللی به شهادت بیش از صد نفر در جریان کمکرسانی به مردم و ساکنان محلی در شمال نوار غزه همچنان ادامه دارد. جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، گفت مقامهای دولتی در واشنگتن در حال بررسی گزارشهای دریافتی از «حادثه تیراندازی» در یک نقطه کمکرسانی در غزهاند.
واکنشهای منطقهای و بینالمللی به شهادت بیش از صد نفر در جریان کمکرسانی به مردم و ساکنان محلی در شمال نوار غزه همچنان ادامه دارد. جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، گفت مقامهای دولتی در واشنگتن در حال بررسی گزارشهای دریافتی از «حادثه تیراندازی» در یک نقطه کمکرسانی در غزهاند. بایدن هشدار داد که این حادثه احتمالا مذاکرات کنونی برای دستیابی به یک آتشبس موقت را پیچیدهتر میکند. او در ادامه تأکید کرد که دو روایت کاملا متفاوت از «حادثه» مرگبار روز پنجشنبه در شمال غزه وجود دارد و او هنوز پاسخ پرسشها را ندارد و دقیقا نمیداند چه اتفاقی رخ داده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، دستکم 112 نفر در جریان کمکرسانی به «ضرب گلوله» شهید و دهها نفر دیگر مجروح شدهاند. مقامهای حماس در غزه، نیروهای نظامی اسرائیل را عامل شلیک به غیرنظامیان در حین دریافت کمکهای بشردوستانه معرفی کردهاند. مقامهای نظامی در اسرائیل هنوز این گزارشها را تأیید نکردهاند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پس از اعلام خبر این حادثه در غزه در جریان توزیع کمکهای بشردوستانه، این اقدام را «قتل عامی جدید» و «کاملا غیرقابل قبول» خواند و آن را محکوم کرد.
بنا بر اعلام تشکیلات بهداشتی حماس، «تیراندازی نیروهای اسرائیلی به سمت جمعیت بزرگی از مردم گرسنه که برای دریافت کمکهای بشردوستانه تجمع کرده بودند»، مسبب این روز خونین بود. جوزپ بورل در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «من از دریافت گزارشها درباره کشتار جدید غیرنظامیان در غزه که ناامیدانه به دنبال دریافت کمکهای بشردوستانه بودند، وحشتزده شدم. این مرگها کاملا غیرقابل قبولاند». او افزود: «محرومکردن مردم از کمکهای بشردوستانه، نقض جدی قوانین بینالمللی است. باید در غزه امکان دسترسیهای بشردوستانه فراهم شود».
در این میان، رویترز به ادعای یک سخنگوی ارتش اسرائیل نوشت: «هیچ گزارشی مبنی بر تیراندازی واحدهای نظامی اسرائیلی در منطقه وجود ندارد».
مقامات اسرائیل اگرچه وقوع «تیراندازی محدود» توسط سربازانی را که احساس «تهدید» کرده بودند، تأیید میکنند اما میگویند بسیاری از افراد بر اثر ازدحام جمعیت و به دلیل هجوم به سمت کامیونها زیر دست و پا ماندهاند. اسرائیل میگوید این کامیونها توسط پیمانکاران خصوصی و بهعنوان بخشی از عملیات کمکرسانی بینالمللی به غزه فرستاده شده بودند و ارتش اسرائیل طی چهار شب گذشته تنها بر فعالیت آنها نظارت داشته است.
رویترز نوشت: «این حادثه «در دو مرحله و به فاصله چندصد متری از یکدیگر» روی داده است. در اولین حادثه، دهها نفر که میخواستند از کامیونها کمک بگیرند، زیر دست و پا ماندند. سپس حادثه دوم روی داده است؛ یعنی زمانی که گروهی از این جمعیت به نیروهای اسرائیلی حاضر در محل نزدیک شدند، چون این سربازان احساس خطر کرده بودند، به سمت آنها تیراندازی کردند». ارتش اسرائیل هم ساعتی پس از انتشار این گزارشها، با انتشار بیانیهای ادعا کرد دهها نفر در نتیجه هلدادن و زیر دست و پا افتادن انبوه جمعیت مجروح شدند. ارتش اسرائیل همچنین تصاویری هوایی را منتشر کرد که نشان میدهد صدها نفر در اطراف کامیونهای حامل کمکهای انساندوستانه در شمال نوار غزه تجمع کردهاند. از تصاویری که ارتش اسرائیل منتشر کرده، روشن نمیشود آیا افراد زیر دست و پا افتاده یا بر اثر تیراندازی شهید شدهاند.
بااینحال، روزنامه تایمز اسرائیل به نقل از منابع نظامی نوشت: «تنها ۱۰ نفر در نتیجه شلیک نیروهای ارتش در محل کمکرسانی کشته شدهاند».
وزارت خارجه عربستان نیز در بیانیهای ضمن محکومکردن شدید «تیراندازی مرگبار به مردم و ساکنان محلی در شمال غزه» از جامعه بینالمللی خواست «اسرائیل را ملزم به احترام به قوانین بینالمللی بشردوستانه کند».
اشرف القدره، سخنگوی وزارت بهداشت حماس، در گفتوگو با آسوشیتدپرس گفت: «علاوه بر شهادت 112 نفر از غیرنظامیان، دستکم ۷۶۰ نفر دیگر مجروح شدهاند».
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرد این حادثه «نیازمند انجام تحقیقات مستقل و مؤثر» است. گوترش گفت از شنیدن این خبر که این جنگ تاکنون بیش از ۳۰ هزار نفر را از زندگی محروم کرده، «شوکه» شده است. او با اشاره به اینکه تشدید شکافهای ژئوپلیتیکی «حق وتو را به ابزاری برای فلجکردن اقدامات شورای امنیت تبدیل کرده است»، افزود: «کاملا متقاعد شدهام که ما به یک آتشبس بشردوستانه، همچنین آزادی بیقیدوشرط و فوری گروگانها نیاز داریم و باید یک شورای امنیتی داشته باشیم که بتواند به این اهداف دست یابد». در همین حال، کشورهای عربی موفق به کسب حمایت فوری از یک بیانیه پیشنهادی به شورای امنیت سازمان ملل متحد برای محکومیت اسرائیل نشدند. بیانیه الجزایر، نیروهای اسرائیلی را به دلیل آنچه حمله به فلسطینیها در صف دریافت غذا و سایر کمکهای بشردوستانه در شمال شهر غزه نامید، محکوم میکرد.
ریاض منصور، سفیر فلسطین (تشکیلات خودگردان فلسطینی) در سازمان ملل، در پی جلسه غیرعلنی و اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد، به خبرنگاران گفت که ۱۴ عضو از ۱۵ عضو شورا از پیشنویس ارائهشده از سوی الجزایر حمایت کردند. بر اساس گزارشها، ایالات متحده از این بیانیه حمایت نکرد و رابرت وود، معاون نمایندگی ایالات متحده، به خبرنگاران درباره دلیل این اقدام گفت: «مشکل این است که ما همه حقایق را در زمین نداریم».
وود با اشاره به وجود گزارشهای ضدونقیض در این مورد، افزود: ایالات متحده تلاش میکند تا همه حقایق را جمعآوری کند. او اشاره کرد که دیپلماتها در حال بررسی هستند تا ببینند آیا میتوان متنی پیدا کرد که همه بتوانند روی آن توافق داشته باشند یا خیر. پیشتر کاخ سفید خبر داده بود جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، با رهبران مصر و قطر درباره «حادثه غمانگیز و نگرانکننده» در شمال غزه، راههای تضمین آزادی گروگانهایی که هنوز در اسارت حماس هستند و همچنین آتشبس ششهفتهای
گفتوگو کرده است.
از طرف دیگر، مقامات ایالات متحده و کانادا میگویند این دو کشور در حال بررسی کمکرسانی هوایی به غیرنظامیان در نوار غزه هستند. یک مقام آمریکایی رویترز گفت که دولت جو بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده، در حال بررسی ارسال کمکهای هوایی با هواپیماهای نظامی آمریکا به غزه است؛ زیرا ارسال این کمکها از راه زمینی دشوارتر شده است. پیش از سخنان این مقام آمریکایی که رویترز به نام او اشاره نکرده است، وبسایت «اکسیوس» گزارش داده بود که ایالات متحده در حال بررسی انجام کمکرسانی از راه هوایی است. با این همه، اکسیوس به نقل از مقامات آمریکایی نوشت چنین اقدامی چندان مؤثر نخواهد بود و کمکرسانی به مقدار زیاد تنها از راه زمینی ممکن است.
در همین حال، احمد حسین، وزیر توسعه بینالمللی کانادا، گفت این کشور در تلاش است تا کمکهای بشردوستانه را در اسرع وقت به غزه ارسال کند و در این ارتباط، گزینههای جدید برای ارسال کمکها بررسی میشود. او در این زمینه اشاره کرد که ارسال کمکهای هوایی با مشارکت کشورهایی مانند اردن، مطرح است. این مقام کانادایی هفته گذشته پس از دیدار از رفح در مرز مصر و نوار غزه گفته بود که ارائه کمکها در حد میزان مورد نظر نیست و روند طولانی بازرسی کامیونها و کمکها باعث کندی در کمکرسانی شده است.