گزارشی از اقداماتی که تهران را در فهرست شهرهای دوستدار سالمند قرار میدهد
انقلاب خاموش در پایتخت
سالمندان تهرانی بیشتر در کدام مناطق زندگی میکنند؟
شرق: برخی انقلاب خاموش توصیفش میکنند و گروهی بحران آینده کشور. جمعیت سالمندان ایران رو به افزایش است و هنوز آمادگی برای پاسخگویی به نیازهای این میزان سالمند در کشور به وجود نیامده است. براساس اعلام جمعیتشناسان، ایران در سال 1420 به مرز سالمندی مفرط جمعیتی میرسد. پیشبینی میشود در این سال حدود 19 درصد از جمعیت کشور در گروه سنی سالمندی قرار داشته باشد و در سال 1430 جمعیت سالمند کشور 26 درصد از کل جمعیت را به خود اختصاص خواهند داد و عملا کشور در دوره سالمندی مفرط قرار میگیرد.
شرق: برخی انقلاب خاموش توصیفش میکنند و گروهی بحران آینده کشور. جمعیت سالمندان ایران رو به افزایش است و هنوز آمادگی برای پاسخگویی به نیازهای این میزان سالمند در کشور به وجود نیامده است. براساس اعلام جمعیتشناسان، ایران در سال 1420 به مرز سالمندی مفرط جمعیتی میرسد. پیشبینی میشود در این سال حدود 19 درصد از جمعیت کشور در گروه سنی سالمندی قرار داشته باشد و در سال 1430 جمعیت سالمند کشور 26 درصد از کل جمعیت را به خود اختصاص خواهند داد و عملا کشور در دوره سالمندی مفرط قرار میگیرد.
براساس گفتههای کارشناسان این حوزه با عبور سهم سالمندان از کل جمعیت کشور از مرز 20 درصد، فاز سوم سالمندی -که در حکم سالمندی مفرط جمعیتی است- آغاز میشود. در واقع در حالی کشور در فاز اول سالمندی قرار گرفته و زنگ خطر ورود کشور به فاز کهنسالی به صدا درآمده است که در پایان دهه پیشرو، جمعیت کشور در فاز دوم سالمندی و در پایان دهه بعدی در فاز «سالمندی مفرط» (سهم نزدیک به 20درصدی) قرار میگیرد.
براساس گزارشی که مرکز مطالعات و برنامهریزی شهرداری تهران با عنوان «آیندهپژوهی و تدوین سند راهبردی سالمندی شهر تهران» تهیه کرده، احتمال میرود در افق 1415 جمعیت استان تهران 15 میلیون و 559 هزار نفر باشد و بر همین اساس پیشبینی میشود جمعیت 60 ساله و بیشتر (سالمندان) استان تهران که در سال 1396 حدود 11 درصد جمعیت استان را تشکیل میدهند، به 20 درصد در سال 1415 افزایش یابد. این در حالی است که در سال 1415 حدود 17 درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل میدهند که نشان از پیرشدن جمعیت استان تهران بیش از متوسط کشوری دارد.
همچنین یافتهها نشان میدهد سهم جمعیت سالمند در مناطق 1، 2، 3، ،6، 7، 8، 5 بیشتر از دیگر مناطق شهر تهران است. در این میان جامعهشناسان تأکید دارند آنچه باید مورد توجه قرار گیرد، کنترل جمعیت پیر و فراهمکردن شرایط محیط شهری متناسب با نیازهای سالمندان است و اگر نیازها مورد توجه قرار نگیرد، منجر به چالش و بحران در مدیریت شهری، خانهنشینی و جداسازی سالمندان از اجتماع شده و تبعات نامطلوبی چون بالارفتن آمار بیماریهای روحی و روانی، افسردگی و افزایش هزینههای درمان در پی داشته باشد. در این پژوهش به جمعیت سالمندان در جهان اشاره شده و آمده است: قرن بیستویکم با دو مشخصه اصلی که تأثیر مستقیم بر معیشت دارد مشخص میشود، نخستین مشخصه، جمعیت شهری است که به گفته سازمان ملل متحد بیش از نیمی از جمعیت جهان در حال حاضر در شهرها زندگی میکنند. مشخصه دوم، پیری جمعیت بهویژه در کشورهای توسعهیافته است که با افزایش امید به زندگی و کاهش مرگومیر نوزادان به وجود میآید. امروز سالخوردگی جمعیت در سطح جهانی در حال تبدیلشدن به پدیدهای فراگیر است. پیشبینی میشود تا سال 2050 جمعیت سالمند در جهان از 13 درصد به 21 درصد و تا پایان قرن بیستویکم به 23 درصد افزایش یابد.
اولینبار در سال 1982 بود که سالمندی بهعنوان یک مسئله اجتماعی مورد توجه قرار گرفت. از این تاریخ تا امروز اقدامات متعددی برای مواجهه با این پدیده رو به گسترش تعریف شده و در دستور کار قرار گرفته است که از آن جمله میتوان به تصویب برنامه اقدام بینالمللی درمورد سالمندی در وین، تصویب اول اکتبر به عنوان روز جهانی سالمندی، تصویب اصول سازمان ملل برای سالمندان توسط سازمان ملل متحد، تدوین چارچوب سیاستی سازمان بهداشت جهانی درخصوص ترویج پیری فعال، تصویب برنامه اقدام بینالمللی مادرید درمورد سالمندی و تأکید بر ایجاد محیط توانمند و حمایتکننده برای سالمندی، ایجاد جنبش جهانی دوستدار سالمند بهعنوان ابتکاری برای ایجاد جوامع قابل زندگی برای هر سنی بهویژه سالمندان، انتشار راهنمای جهانی شهرهای دوستدار سالمند با تمرکز بر گروههای سالمند و تدوین دستورالعمل ویژگیهای اصلی یک شهر دوستدار سالمند با تأکید بر هشت حوزه زندگی شهری توسط سازمان بهداشت جهانی، تأسیس شبکه جهانی شهرها و اجتماعات دوستدار سالمند توسط سازمان بهداشت جهانی به منظور تبدیلکردن شهرها، جوامع و سازمانهای جهان متناسب با ویژگیهای سالمندان، تصویب دستور کار جدید شهری سازمان ملل متحد و تأکید بر مشارکت سالمندان در برنامهریزی شهری در کنفرانس سوم مسکن، پذیرش چارچوب سالمندی سالم از طرف 194 کشور عضو سازمان جهانی بهداشت و... اشاره کرد.
در بخشی از این مطالعه به تجارب جهانی در ایجاد محیطهای دوستدار سالمند پرداخته شده و آمده است: در حال حاضر بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا دارای اسناد راهبردی و چشمانداز دوستدار سالمند هستند. شهر منچستر یکی از شهرهایی است که برنامه منسجمی برای زندگی سالمندان در نظر گرفته است و در این برنامه طیف وسیعی از پروژههای محلهمحور برای جلوگیری از انزوای اجتماعی سالمندان در دوره پیری طراحی شده است. فعالیتهای مرتبط با سالمندی در شهر منچستر از سال 2009 راهاندازی شد و چشمانداز شهر منچستر برای تبدیلشدن به شهر دوستدار سالمند، عبارت است از: «مکانی که در آن افراد در سنین میانی و بالاتر، از نظر اقتصادی، جسمی و اجتماعی فعال بوده و افرادی سالم، ایمن و آگاه، تأثیرگذار، مستقل و قابل احترام هستند». شعار آنها نیز «منچستر: مکانی عالی برای پیرشدن» است که بهمنظور تحقق سه اولویت کلیدی ایجاد محلههای سازگار با سن، توسعه خدمات سازگار با سن و ارتقای برابری سنی را برای شهر منچستر تعریف شده است.
در این مطالعات به شهرهای عربی دوستدار سالمند هم اشاره شده و شارجه اولین شهر عربی است که با رعایت معیارها و ضوابط شهرهای دوستدار سالمند به شبکه جهانی شهرهای دوستدار سن سازمان جهانی بهداشت (WHO) پیوسته است. در این گزارش آمده: این شهر برای رسیدن به این هدف برنامهای در سال 2020 طراحی کرد و آن را به اجرا گذاشت. در این برنامه بیش از 46 فعالیت شامل فضاها و ساختمانهای بیرونی، حملونقل، مسکن، مشارکت اجتماعی، احترام و فراگیری اجتماعی، مشارکت مدنی و اشتغال، ارتباطات و اطلاعات، حمایت اجتماعی و خدمات بهداشتی توسط نهادهای مختلف شارجه که در برنامه شهر دوستدار عصر شارجه شرکت کردند، تعریف و طراحی شده است.
در هنگکنگ پروژه شهر دوستدار سالمند در سال 2015 راهاندازی شده است. برای این منظور چهار مؤسسه تحقیقاتی سالمندی با هدف ساختن شهری دوستدار سالمند مشارکت دارند. برخی از طرحهای شاخص که برای تحقق این چشمانداز اجرا شد، عبارت است از: افزایش امکانات پیادهروی برای بهبود دسترسی سالمندان، بهبود امکانات حملونقل عمومی برای سالمندان، بهبود امکانات فرهنگی و تفریحی برای ارتقای سالمندی فعال سالمندان در محل. علاوه بر سازمان بهداشت جهانی که در سطح جهانی در حال پیگیری و تشویق شهرهای مختلف جهان به اصلاح محیطی و کمک به شکلگیری اجتماعات سالمندمدار در بخشهای مختلف جهان است، شبکه شهرهای دوستدار سالمند راهاندازی شده و هدف اصلی و عمده این اجتماعات کمک به فعال ماندن سالمندان و تأمین سلامت و بهزیستی آنها و خوشایندکردن دوره سالمندی برای این قشر از جامعه اعلام شده است.
در بخشی از این مطالعات به «برنامه عمل ادونتیج» که بر جامعهپذیری سالمندان و ایجاد اجتماعات شاداب و دوستدار سالمندان متمرکز است اشاره شده و یادآوری شده: فعالیت اصلی برنامه عمل ادونتیج، بررسی نحوه رفتار سالمندان در جوامع خود و تمرکز بر نحوه تفکر سالمندان درباره جوامع خود است. برنامه ادونتیج بر چهار حوزه نیازهای اساسی، سلامت جسمی و روانی، میزان استقلال افراد ضعیف، کمتوان و خانهنشین و میزان فرصتهای مشارکت اجتماعی و مدنی سالمندان متمرکز شده است.
هدف نهضت دهکده کمک به مردم برای پیرشدن در خانههای خود و فعالماندن در اجتماعات خود است. این طرح با عنوان «شبکه دهکده به دهکده» در حال ارائه خدمات به سالمندان در کشورهای مختلف است. دهکدهها سازمانهای مردمی مبتنی بر عضویت هستند که تلاش دارند تا دسترسی به خدمات مقرونبهصرفه را برای اعضا فراهم کنند تا به این وسیله افراد قادر باشند دوران سالمندی خود را سپری کنند تا سالمندان بتوانند در دوره سالمندی در اجتماع خود فعالیت کنند و در امور مختلف مشارکت داشته باشند.
برنامه دیگری که این پژوهش به آن پرداخته برنامه عمل ژن فیلی، به عنوان یک مدل نوآورانه و تکرارپذیر است که در شهر فیلادلفیا با هدف الهامبخشیدن و درگیرکردن رهبران و مدیران نوظهور از رشتههای مختلف برای ترویج و در مرکز توجه نگهداشتن دستور کار سالمندی در اجتماع است. تسهیل یادگیری بین رشتهای و نوآوری در مورد مسائل مربوط به سالمندی، تأکید بر مزیت رقابتی برای رهبران نوظهور از حوزههای مختلف برای کسب آگاهی و دانش درمورد مسائل سالمندی، تقویت نیروی کار شبکه سالمندان، شکستن کلیشهها درباره کار با سالمندان و معرفی تخصص خارج از شبکه سالمندی برای بهرهمندی از سالمندان از جمله اقداماتی است که در این طرح پیگیری میشود.
دو رویکرد کلی و کلان نسبت به سالمندی وجود دارد: سالمندی فعال و محیطهای دوستدار سالمند یا محیطهای سازگار با سن. سالمندی فعال به فرایند بهینهسازی فرصتها برای سلامت، مشارکت و امنیت بهمنظور افزایش کیفیت زندگی با افزایش سن افراد اشاره دارد.
ارتقای کیفیت زندگی و فعالیتهایی مانند ورزش بدنی، معاشرت و یادگیری مهارتهای جدید و به طور کلی حفظ پویایی سالمندان و تلاش برای فعال نگهداشتن سالمندان ازجمله فعالیتهایی هستند که این رویکرد بر آن تأکید دارد. محیط دوستدار سالمند بیشتر تلاش دارد تا شرایط زندگی سالمندان از طریق اصلاح محیطی و قابل زیست و قابل استفاده بودن محیط برای این قشر با توجه به کاهش توان جسمیشان فراهم شود. از نظر عملی، محیطهای دوستدار سالمند عاری از موانع فیزیکی و اجتماعی هستند و با سیاستها، سیستمها، خدمات، ابزارها و فناوریهایی پشتیبانی میشوند که بتوانند سلامت، ظرفیت جسمی و ذهنی سالمندان را در طول زندگی حفظ کرده و ارتقا دهند. این رویکرد تلاش دارد محیطی متناسب با شرایط جسمی و روانی افراد سالمند ایجاد کند تا مانعی برای انجام فعالیتهای عادی و جسمی آنها وجود نداشته باشد.
در بخش دیگری از این گزارش به جمعیت سالمندان در مناطق مختلف تهران اشاره شده و با مفروضدانستن الگوی مرگومیر سال 1395 در بین جمعیت سالخورده شهر تهران و پذیرش ثابتبودن مهاجرت و تغییرات مکانی طی دوره پیشبینی تا افق 1430 پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که مناطق 2، 4، 5 و 1 به ترتیب بیشترین تعداد جمعیت سالمند را در سال 1430 خواهند داشت. در مقابل مناطق 22 و 21 ساختار سنی جوانتری را در سال 1430 خواهند داشت. جمعیت سالخورده در سال 1430 حدود سه میلیون نفر خواهد بود.
در یکی از بخشهای این مطالعه به سند سالمندی شهر تهران اشاره شده و متغیرهای اصلی و عدم قطعیتهای مهم و اثرگذار بر آینده سالمندی در شهر تهران در چهار دسته متغیرهای جمعیتشناختی، تغییرات ارزشی و نگرشی، تحولات خانواده و متغیرهای اقتصادی طبقهبندی شده است. متغیرهایی که یا از جنس فرهنگی - اجتماعی هستند یا بهشدت از تحولات ارزشی و اجتماعی تأثیر میگیرند. در این مطالعه یادآوری شده که مدیریت شهری شهر تهران باید به جای مقابله با سالمندی، سیاست آمادگی مواجهه با سالمندی را در پیش گیرد. سیاست آمادگی برای مواجهه با پدیده سالمندی شهر تهران شامل تمرکز بر توانمندسازی افراد برای دوره سالمندی و اصلاح محیط و سازگارکردن محیط برای سالمندان است.
در ادامه پژوهش به سیاست سالمندی فعال و پیری در محل پرداخته شده و سالمندی فعال را توانمندکردن سالمندان برای مواجهه با چالشهای دوره سالمندی در دوره پیری توصیف کردهاند؛ به طوری که این توانمندی بتواند به پیری در محل و ادغام اجتماعی این گروه سنی در اجتماع کمک کند و مانع از جداسازی سالمندان از اجتماع شود.
با توجه به اینکه سالمندی فعال با توان حرکتی و پویایی سالمندان و حفظ سالمندان آنان در دوره سالمندی مرتبط است؛ اقدامات تعریفشده باید دارای ویژگیهایی باشد که هم به حفظ سلامتی، تحرک و پویایی آنان کمک کند و هم به ادغام اجتماعی آنان بینجامد و مانع انزوای آنان شود. ایجاد پایگاه داده سالمندان شهر تهران و ثبت تمام مشخصات سلامت آنها با همکاری وزارت بهداشت و خانههای سلامت، تشکیل پروفایل سلامت سالمندان به تفکیک مناطق بیستدوگانه، شناسایی و طبقهبندی بیماریهای شایع در بین سالمندان و ارائه مشاورههای درمانی و معرفی به مراکز درمانی و بهداشتی در سطح شهر، تعریف و اجرای برنامههای ورزشی و برنامههای حرکتی، تعریف برنامهها و رویدادهای فرهنگی و اجتماعی با در نظر گرفتن تنوع سلایق، ایجاد شبکه ملی سالمندان و در صورت امکان پیوستن به شبکه جهانی سالمندان، پیشبینی ارتباط مستمر با سالمندان و ارائه اطلاعات جامع زندگی شهری به آنان با تأکید بر طراحی اپلیکیشن همیار سالمند (همیار شهروند) اعم از اطلاعات مورد نیاز درباره خدمات درمانی، رژیم غذایی سالم، معرفی فعالیتها و رویدادهای اجتماعی، معرفی مشاغل و فعالیتهای پارهوقت یا تماموقت، ترویج امکانهای خوداشتغالی و دیگر موضوعات مرتبط و مورد نیاز سالمندان، ایجاد زمینهها و شرایط امکان فعالیتهای داوطلبانه برای سالمندان ازجمله اقداماتی است که باید به انجام برسد. در ادامه تأکید شده است: سیاست اصلاح محیطی و فراهمکردن استانداردهای شهر دوستدار سالمند سیاست موازی توانمندسازی سالمندان است که برای آمادهسازی شهر تهران برای مواجهه با پدیده سالمندی در سالهای آتی است و اصلاح و سازگارکردن محیط برای آمادگی با سالمندی فزاینده در سالهای آتی لازم و ضروری خواهد بود.
فضاهاى باز و بناهای عمومی یکی از بخشهایی است که برای حضور سالمندان نیاز به اصلاح دارد. برآورد و ارزیابی دقیق از فضاهای باز و بناهای عمومی و موانع موجود برای حرکت و تردد سالمندان در هر منطقه، مشخصکردن تجهیزات مورد نیاز برای اصلاح محیط و محل تأمین هزینه آن و تدوین برنامهای میانمدت برای تجهیز و اصلاح محیط شهری، شناسایی فضاهای شهری ناامن و آسیبخیز شهری و رفع ناامنی آنها، تدوین برنامههای آشنایی جامعه با نیازهای سالمندان، فعال نگهداشتن و توجه به پراکندگی و توزیع توالتهای عمومی و برنامهریزی برای تعبیه آنها در مراکز مورد نیاز، بخشی از اقدامات برای آمادهسازی محیطهای عمومی برای حضور سالمندان است.
در حوزه حملونقل، اطلاعرسانی درباره اولویت نشستن برای سالمندان از طریق بنرهای تبلیغاتی در وسایل حملونقل عمومی، در نظر گرفتن تسهیلات آمدوشد از طریق سازمانهای مختلف برای سالمندان بهویژه برای مواقع اضطراری مانند مراجعه به خدمات درمانی، رویدادهای فرهنگی و...، معرفی مسیر در ایستگاه مبدأ و اعلام ایستگاهها در طول مسیر به صورت صوتی و تصویری، اطلاعرسانی حقوق سالمندان در وسایل حملونقل عمومی از طریق تبلیغات محیطی و رسانه، مجهزکردن وسایل حملونقل عمومی به تلویزیون، تهیه کلیپهای اطلاعرسانی در این زمینه و پخش آن در وسایل حملونقل عمومی، اختصاص مکانهایی برای پارک وسایل نقلیه افراد سالمند و اختصاص بخشی از ظرفیت پارکینگهای عمومی به افراد سالمند مورد توجه این پژوهش بوده است.
در حوزه مسکن هم سیاستهای عملی برای توسعه گزینههای مسکن مقرون به صرفه برای سالمندان باید مورد توجه قرار گیرد. تدوین و تهیه استانداردهای اولیه خانههای سازگار با سن و دوستدار سالمند در طراحی داخلی خانه و ارتباط آن با خیابان و خارج، الزام سازندگان به رعایت دستورالعملها و استانداردهای سازگاری با سن و گنجاندن آن بهعنوان شروط صدور مجوز ساخت خانه از دیگر اقداماتی است که باید در حوزه مسکن سالمندان انجام شود.
در حوزه مشارکت اجتماعی، تهیه و اجرای برنامهها و رویدادها با در نظر گرفتن سلایق مختلف جامعه سالمندان و پیشبینی اطلاعرسانی رویدادها به سالمندان و استفاده از ظرفیت صداوسیما، فضای مجازی و شبکههای اجتماعی مجازی، فراهمکردن امکان فعالیتهای داوطلبانه برای سالمندان و دیگر گروههای اجتماعی درباره درگیرکردن سالمندان مورد تأکید قرار گرفته است.
در بخش دیگر این گزارش، به احترام و منزلت اجتماعی سالمندان اشاره شده و اخذ نظرات و مشورت با سالمندان در تعریف و پیشبینی برنامهها و ارائه خدمات به سالمندان، توجه به سلایق گروههای مختلف در تدوین برنامهها، اجتناب از کاربرد کلیشههای منفی درباره سالمندان در بازنمایی این گروه در رسانهها، در نظر گرفتن یارانه و سوبسید برای سالمندان کمبضاعت برای دسترسی به خدمات عمومی پیشنهاد شده است.
مشارکت مدنی و اشتغال موضوع دیگری است که باید در اصلاح رویهها برای زندگی بهتر سالمندان به آن پرداخته شود، اختصاص بخشی از نیروی انسانی سازمانی به افراد بازنشسته و سالمندان، آموزشهای ضمن خدمت برای همه کارمندان، ترویج و ارتقای شغلی بدون در نظر گرفتن سن و براساس توانمندی و شایستگی افراد، ترویج فعالیتهای پارهوقت و دورکار به منظور استفاده از تجربه و تخصص سالمندان بازنشسته مورد توجه این پژوهش بوده است. در حوزه تأمین اجتماعی و خدمات سلامت هم تهیه و تدوین استانداردهای محیطی برای استفاده مناسب و آسان سالمندان از امکانات سلامت، شناسایی بیماریهای شایع در بین سالمندان و ارائه اطلاعات لازم برای کنترل و درمان این بیماریها به خانوادهها از طریق رسانههای جمعی، تشکیل صندوق سلامت سالمندان و تأمین اعتبار برای کمک به درمان بیماران نیازمند سالمند، بهینهکردن نظام ارتباطی برای افزایش ارتباط مؤثر نظام سلامت با افراد سالمند و پیشبینی مرجعی برای ارئه اطلاعات سلامت به سالمندان، استفاده از ظرفیت شبکههای اجتماعی و فضای مجازی برای ارائه اطلاعات سلامت به اقشار مختلف ازجمله سالمندان، پیشبینی خدمات سلامت غیرحضوری برای سالمندانی که امکان تردد و مراجعه حضوری به مراکز خدمات درمانی ندارند، آموزش کارکنان برای ارتباط مؤثر و آموزش نحوه مواجهه و ارتباط محترمانه با سالمندان مورد توجه قرار گرفته است.
در حوزه ارتباطات و اطلاعات هم پیشنهاد تدوین دستورالعملهایی برای ارائه خدمات بهداشتی و اجتماعی برای حفظ و بازیابی سلامت سالمندان برای آگاهی لازم به این قشر، احصای اطلاعات کامل مراکز بهداشتی و درمانی و نوع خدمات ارائهشده در این مراکز، ارائه اطلاعات مسیرهای دسترسی به مراکز ارائه خدمات به سالمندان از طریق وسایل حملونقل عمومی مختلف مانند مترو، اتوبوس، تاکسی و...، هماهنگی بینسازمانی برای ارائه خدمات هماهنگ و جلوگیری از موازیکاری و سادهسازی استفاده از خدمات بهداشتی، آموزش کارکنان برای مواجهه با سالمندان و پیشبینی دورههای آموزشی برای آنها، برای فراهمکردن امکانات و زمینه لازم و مدیریت یکپارچه و مؤثر فعالیتهای سازمانهای مختلف و ایجاد همافزایی در این زمینه پیشنهاد شده که نسبت به طراحی و راهاندازی اپلیکیشن همیار سالمند اقدام شود. در این اپلیکیشن انواع خدمات مختلف مورد نیاز سالمندان در هشت حوزه اصلی مدنظر سازمان بهداشت جهانی ارائه میشود. بهعنوان مثال در حوزه مسکن انواع خدمات مرتبط با مدیریت منزل مانند معرفی فروشگاههای لوازم منزل، نحوه تهیه لوازم منزل، خدمات تعمیر و نگهداری منزل و...، خدمات حملونقل شامل مسیرهای اتوبوس و تاکسی، ساعات حرکت و زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه، مشخصات ایستگاههای تاکسی و خدمات مرتبط با مبدأ و مقصد مسیرهای تاکسی و ایستگاههای بین مسیر، معرفی پارکینگهای عمومی و خصوصی، معرفی رویدادهای اجتماعی مختلف و مشخصات زمان و مکان، معرفی مراکز خدمات درمانی و بخشهای مختلف مراکز خدمات درمانی، معرفی بیماریهای شایع سالمندی و نحوه کنترل آنها، معرفی رژیمهای غذایی سالم برای گروههای مختلف، معرفی خدمات مرتبط با اشغال، معرفی و ترویج طیف متنوعی از فعالیتهای خوداشتغالی و دیگر بخشهای مورد نیاز سالمندان گنجانده شده است.
نیازهای تهران برای شهروندان سالمند مشخص است اما به نظر میآید با وجود آنکه مطالعات گستردهای برای میزبانی از شهروندان سفیدموی تهران انجام شده اما همچنان اقدامات عملی برای داشتن شهری دوستدار سالمند با کُندی روبهروست و تصمیمگیران و مجریان شهری، هنوز به این باور نرسیدهاند که این شهر باید برای زندگی تعداد زیادی از شهروندانش که به فصل پیری رسیدهاند، آماده شود.