آیا اعتراضات دانشجویی در آمریکا و اروپا میتواند روند جنگ در غزه را تغییر دهد؟
دانشگاه علیه ظلم
تصاویری که در دو هفته اخیر از ایالاتمتحده مخابره میشود، شامل دانشجویان معترض، کمپهای دانشجویی و رفتار خشونتآمیز پلیس علیه دانشجویان و برخی از اساتید است.
دانشجویان در مهمترین دانشگاههای آمریکا علیه جنایت اسرائیل در نوار غزه به پا خواستهاند. خشم آنها به دانشگاههای اروپایی هم سرایت کرده.
پرچم اعتراضات در دست دانشجویان کلمبیا قرار گرفت
فضای دانشگاه کلمبیای نیویورک در دست دانشجویانی است که علیه جنایت اسرائیل در غزه اعتراض میکنند. مقامهای این دانشگاه مانند دیگر دانشگاههای درگیر اعتراضات، تلاش دارند تا وضعیت را آرام کنند. چانهزنی دانشجویان با رئیس دانشگاه با هدف قطع روابط علمی و مالی با اسرائیل به بنبست رسیده است.
درگیریها در دانشگاه کلمبیای جنوبی پس از جلوگیری پلیس از سخنرانی دانشجویان طرفدار فلسطین در روز اول اردیبهشت آغاز شد و به سرعت به دیگر نقاط آمریکا و سپس اروپا رسید.
دانشگاه کلمبیا تنها محلی نیست که اعتراضات دانشجویان در آن جریان دارد. در ۲۲ دانشگاه دیگر آمریکا هم اوضاع بر همین منوال است. نامهایی مانند ییل و هاروارد در بین دانشگاه درگیر دیده میشود. خبرهایی از حضور پلیس در دانشگاه سوربون فرانسه منتشر شده و در ایتالیا و اسپانیا هم وضعیت مشابهی وجود دارد.
وضعیت تغییر کرده است
دانشجویان در آمریکا در شرایطی خواهان قطع ارتباطات مالی و کاری و علمی با اسراییل شدهاند که در نخستین ماههای جنگ در غزه، سرمایهداران حامی اسرائیل دانشگاههای آمریکایی و اساتید را برای موضعگیری علیه اسرائیل تحتفشار قرار میدادند. در برخی از نمونهها سرمایهگذارانی مانند لئون کوپرمن مالک شرکت امگا به مدیران دانشگاه کلمبیا گفته بود باید استادی که از فلسطین حمایت میکرد را اخراج کنند.
ادامه جنگ و افزایش تعداد کشتهشدگان به بیش از ۳۴ هزار نفر، ورق را در ایالات متحده برگردانده است. هرچند زمزمههایی در مورد گسترش یهودیستیزی در آمریکا کماکان وجود دارد اما به میدان آمدن دانشجویان، بهعنوان قشری که فارغ از منافع حزبی و سیاسی عمل میکند، افکارعمومی را تحتتاثیر قرار داده.
جرقهای که اعتراضات را شعلهور کرد
سنای آمریکا اخیرا با بسته حمایتی کمک مالی به اسرائیل موافقت کرده. بر اساس آنچه سنا تصویب کرده، این کشور موظف است تا ۲۶ میلیارد دلار کمک نظامی به دست رژیمصهیونیستی برساند. این اتفاق در کنار حمایتهای واشنگتن از نتانیاهو و جنگ بیامانی که به راه انداخته به شعلهور شدن اعتراضات دامن زده است.
دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا در مصاحبه باشبکه فاکس نیوز مدعی شد بسیاری از معترضان حامیفلسطین در دانشگاه کلمبیا برای ایجاد اغتشاش و آشوبپول گرفتهاند و به آنچه که برای آن اعتراض می کنند،اعتقاد ندارند. رئیسجمهور سابق آمریکا پیش از این در شبکه ایکس در واکنش به اعتراضات گسترده دانشجویاناین کشور در حمایت از فلسطین نوشت: فعلاً اعتراضاترا متوقف کنید! این واکنشها در حالیست که دموکراتها کماکان تلاش دارند واکنش تندی به اعتراضات نشان ندهند و تنها خواهان آرامش و دوری از فضای یهودیستیزانه شدهاند.
آیا وقایع جنگ ویتنام تکرار میشود؟
دانشگاه کلمبیا در دهه ۶۰ میلادی شاهد اعتراض دانشجویان علیه جنگ کلمبیا بود. ساختمان مشهور هامیلتون در دانشگاه کلمبیا محل تجمع دانشجویانی است که سال ۱۹۶۸ با هدف توقف جنگ در ویتنام در آن جمع میشدند. در آن سال اعتراضات دانشجویان یک هفته بهطور انجامید و با دخالت پلیس فروکش کرد اما همین اعتراض جرقه دیگر اعتراضات در سراسر آمریکا علیه جنایت در ویتنام بود.
بسیاری از تحلیلگران معتقدند اعتراضات دانشجویی علیه اسرائیل شباهتهای زیادی به اعتراضات ۱۹۶۸ در دانشگاه کلمبیا و حتی اتفاقات می ۱۹۶۸ در فرانسه دارد.
فریدون مجلسی دیپلمات سابق و کارشناس مسائل بینالملل در مصاحبه با شبکه شرق میگوید: شباهت میان اعتراضات علیه جنگ ویتنام و غزه تنها در علت آن است. در هر دو مورد دانشجویان کشتار تعداد زیادی از مردمعادی را متهم میکنند. اعتراضات علیه جنگ ویتنام تابعی از دو قطبی جهان کمونیستی و جهان سرمایهداری بود. در صورتیکه اعتراضات در مورد غزه، فرای ایدئولوژی و دو قطبیها و در مورد کشته شدن انسانها در فضایی کوچک به نام باریکه غزه است.
مذاکرات ادامه دارد
همزمان با اعتراضات در دانشگاهها، روند مذاکرات برای رسیدن به یک آتشبس سرعت گرفته است. کشورهایی چون قطر، مصر و عربستان و حتی کشورهای دورتری مانند چین درصددند تا به ماهها بمباران غزه پایان دهند.
فریدون مجلسی در پاسخ به این سوال که آیا اعتراضات دانشجویی، به تنهایی میتواند منجر به آتشبس شود میگوید: من فکر نمیکنم تا زمانی که مساله فقط آتشبس باشد، اعتراضات دانشجویان و همت کشورهای دیگر به جایی برسد. بهنظر من تا زمانی که حماس جهت ایجاد آتشبس شرط میگذارد؛ تلاویو که هزینه بسیاری تاکنون برای پیشبرد این جنگ پرداخت کرده است، زیر بار توقف حملات نمیرود. برای آنها توقف حملات به معنای دادن فرصت دوباره به حماس برای تجهیز و قوی کردن خود است و نمیخواهند چنین فرصتی را در اختیار آنها قرار دهند.