|

در اهمیت مدیریت کاظم موسوی‌بجنوردی

نگه‌داشتِ مجموعه‌ای با تفاوت‌های فکری شدید

دو مسئله را باید از هم جدا کرد؛ یکی بحث فن نگارش دانشنامه‌ای و دیگری بحث فن مدیریت دانشنامه‌ای است. بزرگان در فن نگارش و پژوهش دانشنامه‌ای تجارب بسیار گران‌بهایی داشتند. معلمان ما بودند اما تجربۀ مدیریت دانشنامه‌ای بسیار کم‌تر بود و شاید مثلاً کسانی مثل غلامحسین مصاحب یا احسان یارشاطر تجربۀ مدیریت دانشنامه را داشتند و به چم‌وخم کار مسلط بودند. اما چه دائرةالمعارف فارسیِ مصاحب و دانشنامۀ ایران و اسلامِ یارشاطر از نظر حجم و نه محتوا کوچک و به‌لحاظ تعداد همکاران، افراد و رشته‌های درگیر مجموعه‌هایی جمع‌وجور بودند که چندان نمی‌شد کارهای بزرگ انجام داد.

نگه‌داشتِ مجموعه‌ای با تفاوت‌های فکری شدید

احمد پاکتچی-مدیر بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث و عضو شورای‌عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی : دو مسئله را باید از هم جدا کرد؛ یکی بحث فن نگارش دانشنامه‌ای و دیگری بحث فن مدیریت دانشنامه‌ای است. بزرگان در فن نگارش و پژوهش دانشنامه‌ای تجارب بسیار گران‌بهایی داشتند. معلمان ما بودند اما تجربۀ مدیریت دانشنامه‌ای بسیار کم‌تر بود و شاید مثلاً کسانی مثل غلامحسین مصاحب یا احسان یارشاطر تجربۀ مدیریت دانشنامه را داشتند و به چم‌وخم کار مسلط بودند. اما چه دائرةالمعارف فارسیِ مصاحب و دانشنامۀ ایران و اسلامِ یارشاطر از نظر حجم و نه محتوا کوچک و به‌لحاظ تعداد همکاران، افراد و رشته‌های درگیر مجموعه‌هایی جمع‌وجور بودند که چندان نمی‌شد کارهای بزرگ انجام داد. 

در بخش تألیفی در دانشنامۀ ایران و اسلام حجم بسیارکمی را تشکیل می‌داد و از نظر کیفی نیز گاهی اوقات مقالات با معیارهای دانشنامه‌ای نوشته نشده بود. بعدتر که او به دانشگاه کلمبیا رفت و دانشنامۀ ایرانیکا را راه‌اندازی کرد، مدیریت کار، کنترل از راه دور بود و تشکیلاتی برای انجام کار به وجود نیامده بود. درنتیجه مدیریت علمی بسیار اهمیت دارد. مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی متشکل از افرادی حتی با تفاوت فکری شدید است و نگه‌داشتن چنین مجموعه‌ای و جلوگیری از گسست آن برای مدت طولانی، به مدیریت بازمی‌گردد زیرا افراد در مجموعه‌های علمی بسیار فرّار هستند، اما آقای موسوی‌بجنوردی از پسِ این کار بسیارمهم و بزرگ برآمد.