گروگان‌ها در مرکز تنش امریکا و حماس

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق؛ حماس تهدید تازه ترامپ را رد کرد و خواستار آتش‌بس دائمی برای آزادی گروگان‌ها شد. روز پنج‌شنبه، گروه حماس تهدید اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، را رد کرد و از آزادی گروگان‌های بیشتر اسرائیلی بدون توافق آتش‌بس دائمی در نوار غزه امتناع ورزید. این بن‌بست پس از اولتیماتوم ترامپ در پلتفرم "تروث سوشال" او رخ داد، جایی که او خواستار آزادی فوری تمام گروگان‌ها و بازگرداندن اجساد کشته‌شدگان شد و هشدار داد که در صورت عدم تبعیت حماس، عواقب شدیدی در پی خواهد داشت و "این گروه نابود می شود."

ترامپ این هشدار را در حالی صادر کرد که ساعاتی پیش‌تر، کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، تأیید کرد واشنگتن در حال مذاکره مستقیم با حماس است. لیویت اعلام کرد که این گفت‌وگوها پس از رایزنی با اسرائیل آغاز شده است. او افزود: "اگرچه سیاست آمریکا از تماس مستقیم با گروه‌هایی که در لیست تروریستی واشنگتن قرار دارند، جلوگیری می‌کند، اما ترامپ نشان داده وقتی پای منافع مردم آمریکا در میان باشد، آماده گفت‌وگو با هر فرد یا گروهی در جهان است."

لیویت همچنین از اعطای اختیارات به آدام بولر، نماینده دولت ترامپ در امور گروگان‌های اسرائیلی، برای مذاکره مستقیم با حماس خبر داد. پیش‌تر، آکسیوس در گزارشی فاش کرده بود که بولر در حال رایزنی با حماس است. دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، با تأیید این مذاکرات، اعلام کرد که تل‌آویو موضع خود را به آمریکا اعلام کرده است. طبق گزارش رویترز در مارس ۲۰۲۵، این مذاکرات با میانجی‌گری قطر و مصر در جریان است و هدف آن آزادی گروگان‌ها و کاهش تنش‌هاست.

بحران کنونی از حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل ناشی می‌شود که حدود ۱۲۰۰ نفراکثراً غیرنظامی کشته شدند و منجر به ربودن ۲۵۱ گروگان شد. اسرائیل با حمله نظامی به غزه پاسخ داد و حماس می گوید که بیش از 48 هزار فلسطینی جان خود را در حملات مرگبار اسرائیل از دست دادند. حماس در حال حاضر ۲۴ گروگان زنده، اجساد ۳۴ نفر دیگر که در حمله یا در اسارت کشته شده‌اند، و بقایای یک سرباز از جنگ ۲۰۱۴ را در اختیار دارد.

تهدید ترامپ و پاسخ حماس

"آخرین هشدار" ترامپ، که روز چهارشنبه پس از دیدار با هشت گروگان سابق در واشنگتن منتشر شد، صریح و بی‌تعارف بود. او نوشت:" شالوم حماس. یعنی هم سلام حماس و هم خداحافظ حماس - شما می‌توانید انتخاب کنید که کدامشان رخ دهد. تمام گروگان‌ها را همین حالا، نه بعداً، آزاد کنید و فوراً اجساد تمام افرادی را که به قتل رساندید، بازگردانید، وگرنه کارتان تمام است." 

او همچنین اعلام کرد که «هرآنچه اسرائیل برای اتمام کار نیاز دارد، ارسال می‌کند» و هشدار داد که "اگر خواسته‌هایم را نادیده بگیرید، هیچ عضو حماس در امان نخواهد بود." ترامپ خطاب به مردم غزه هم افزود: "آینده‌ای زیبا در انتظارتان است، اما نه اگر گروگان‌ها را نگه دارید. اگر این کار را بکنید، مرده‌اید! تصمیم هوشمندانه‌ای بگیرید. گروگان‌ها را همین حالا آزاد کنید، وگرنه بعداً جهنمی پیش رو خواهید داشت." 

عبداللطیف القنوع سخنگوی حماس این تهدیدهای ترامپ را رد کرد و تأکید کرد که "طرف مقابل به خوبی می داند که راه آزادی گروگانهای اسرائیلی چیست و این تهدیدها راه به جایی نخواهند برد... بهترین راه برای آزادی گروگان‌های باقی‌مانده اسرائیلی در مذاکره برای فاز دوم توافق آتش‌بس است." فاز اول، که ۴۲ روز به طول انجامید، روز شنبه به پایان رسید، اما پیشرفت در فاز بعدی تنها به مذاکرات مقدماتی محدود شده و تاکنون هیچ پیشرفت چشمگیری گزارش نشده است.

وضعیت گروگان‌ها و مذاکرات آتش‌بس

در فاز اول آتش‌بس، بیشتر ۲۵۱ گروگان از طریق توافقات یا ترتیبات دیگر آزاد شدند. نیروهای اسرائیلی نیز هشت گروگان زنده را نجات داده و اجساد ده‌ها نفر دیگر را بازیابی کرده‌اند. با این حال، حماس اصرار دارد که آزادی‌های بیشتر به آتش‌بس دائمی مشروط است، شرطی که در خواسته‌های ترامپ برای اقدام فوری بدون مذاکره لحاظ نشده است.

اگر وضعیت در بن بست فعلی باقی بماند، تعهد ترامپ به تجهیز اسرائیل می‌تواند به تشدید عملیات نظامی در غزه منجر شود، که احتمالاً تلفات و تخریب را افزایش خواهد داد. هشدار او مبنی بر «جهنم پیش رو» نشان‌دهنده آمادگی برای حمایت از حمله اسرائیلی است. اگر حماس گروگان‌ها را آزاد کند و اجساد را بازگرداند، می‌تواند تنش‌ها را کاهش دهد و راه را برای مذاکرات بیشتر آتش‌بس باز کند. البته هیچ تضمینی برای کاهش تنش ها وجود ندارد و حتی در صورت آزادی تمام گروگانها هم بنیامین نتانیاهو ادعا کرده که حماس باید از بین برود. با این حال، موضع فعلی آن‌ها نشان‌دهنده عدم تمایل بدون تضمین امتیازات است.

حماس اولتیماتوم ترامپ را رد کرده و آزادی گروگان‌ها را به آتش‌بس دائمی مشروط کرده است. شرطی که در خواسته‌های او ذکر نشده. با ادامه تنش‌ها، گام‌های بعدی بستگی به پیشرفت مذاکرات یا تشدید اقدامات نظامی دارد.