ظاهر قدیر بازداشت شد

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق، عبدالظاهر قدیر، معاون پیشین پارلمان افغانستان و یکی از چهره‌های شناخته‌شده‌ی سیاسی این کشور، روز ۱۴ آوریل ۲۰۲۵ در نایروبی، پایتخت کنیا، بازداشت شد. این بازداشت به‌درخواست رسمی اداره مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده (DEA) صورت گرفت و دادگاه عالی نایروبی، در تصمیمی قضایی، مجوز ادامه بازداشت و آغاز روند استرداد او به آمریکا را صادر کرده است.

بازداشت در هتل، به فاصله ساعاتی از ورود

براساس گزارش روزنامه نایروبی تایمز، ظاهر قدیر پس از ورود به کنیا با پرواز قطر ایرویز، در یکی از هتل‌های شهر نایروبی اقامت کرد. تنها چند ساعت بعد، مأموران اداره تحقیقات جنایی کنیا با دریافت اطلاعاتی از سوی نهادهای بین‌المللی، با دستور قضایی، او را بازداشت و برای دریافت مجوز رسمی از دادگاه اقدام کردند.

قاضی ارشد دادگاه، پس از بررسی پرونده و در پاسخ به درخواست دادستان کل کنیا، اجازه بازداشت موقت قدیر را صادر کرد. مقامات قضایی کنیا تصریح کرده‌اند که هدف از این بازداشت، اجرای حکم استرداد صادره از سوی دادگاه ناحیه جنوبی نیویورک است؛ حکمی که در تاریخ ۲۵ مارس ۲۰۲۵ علیه این مقام سابق افغان صادر شده است.

اتهامات سنگین؛ از توطئه بین‌المللی تا سلاح‌های خودکار

به گفته‌ی نیکلاس دی‌فرانچسکو، مأمور ویژه اداره مبارزه با مواد مخدر آمریکا، عبدالظاهر قدیر به اتهام «توطئه برای واردات مواد مخدر به ایالات متحده» و همچنین «در اختیار داشتن و انتقال غیرقانونی سلاح‌های خودکار جنگی» تحت پیگرد قانونی قرار دارد.

اتهام اول می‌تواند قدیر را تحت قانون مبارزه با قاچاق بین‌المللی مواد مخدر آمریکا قرار دهد که مجازات آن، در صورت اثبات، زندان‌های طولانی‌مدت یا حبس ابد خواهد بود. اتهام دوم نیز با توجه به ماهیت نظامی سلاح‌ها، می‌تواند پیامدهای سنگینی در پی داشته باشد.

خطر فرار و مخالفت با آزادی مشروط

در جریان دادرسی در دادگاه نایروبی، افسران تحقیق و دادستانی اعلام کردند که متهم هیچ نشانی اقامت دائمی در کنیا ندارد و خطر فرار او بسیار بالا ارزیابی شده است. بر همین اساس، قاضی اعلام کرد که آزادی او با هر نوع وثیقه، می‌تواند موجب بر هم خوردن روند قانونی استرداد، اخلال در پیگیری همدستان احتمالی، و تضعیف تعهدات بین‌المللی کنیا شود.

افسر تحقیق به صراحت گفت که «متهم ممکن است به یکی از کشورهایی که معاهده استرداد با ایالات متحده ندارند پناه ببرد، که در این صورت روند پیگرد غیرممکن خواهد شد.»

استرداد به آمریکا؛ دستور رسمی در راه

دادگاه نایروبی در تاریخ ۱۵ آوریل ۲۰۲۵ با استناد به یادداشت دیپلماتیک رسمی دولت آمریکا و بررسی شواهد ارائه‌شده، مجوز ادامه روند استرداد را صادر کرد. این تصمیم، مسیر حقوقی برای تحویل عبدالظاهر قدیر به مقامات قضایی ایالات متحده را هموار می‌کند.

بر اساس فرآیندهای حقوق بین‌الملل، کنیا موظف است در صورت ارائه مستندات کافی و نبود موانع حقوقی، متهم را به کشور درخواست‌کننده تحویل دهد. در حال حاضر، دولت آمریکا با استفاده از ابزار دیپلماتیک، در حال نهایی‌سازی روند تحویل متهم است.

روایت متفاوت خانواده قدیر

در حالی که منابع رسمی بازداشت را در نایروبی تأیید کرده‌اند، خانواده‌ی ظاهر قدیر پیش‌تر اعلام کرده بودند که او در دبی بازداشت شده است. هنوز مشخص نیست این دو روایت چگونه با یکدیگر تلاقی دارند یا اینکه آیا ورود او به کنیا پس از توقفی در امارات صورت گرفته است یا خیر.