اصفهان و قم هم می‌توانند میزبان حادثه متروپل شوند
فاجعه فروریختن ساختمان «متروپل» در شهر آبادان بار دیگر موضوع ایمنی سازه‌ها و مجتمع‌های عمومی را به رسانه‌ها کشاند. شاید بارزترین نماد تخلفات از ایمنی این سازه‌ها مجتمع پلاسکو در تهران باشد که به علت سهل‌انگاری در دی‌ماه سال 1395 منجر به ریزش این ساختمان شد.
فاجعه فروریختن ساختمان «متروپل» در شهر آبادان بار دیگر موضوع ایمنی سازه‌ها و مجتمع‌های عمومی را به رسانه‌ها کشاند. شاید بارزترین نماد تخلفات از ایمنی این سازه‌ها مجتمع پلاسکو در تهران باشد که به علت سهل‌انگاری در دی‌ماه سال 1395 منجر به ریزش این ساختمان شد. اگرچه علت فاجعه «متروپل» آبادان، به مشکلات زیربنایی در هنگام ساخت‌وساز این ساختمان برمی‌گردد؛ بااین‌حال بحث ایمنی ساختمان‌ها چیزی فراتر از مصادیق ذکرشده است و لزوم نظارت و دقت بر ایمنی ساختمان‌ها را در همه ابعاد می‌طلبد. همین هم باعث شده نگرانی‌ها از تکرار این حادثه در شهرهای دیگر به یکی از جدی‌ترین بحث‌های این روزها بدل شود. قم، یکی از همین شهرهاست.
دو مورد مشهود تخلف از اصول ایمنی بناها و ساختمان‌ها در شهر قم، «پاساژ حجت» و «پاساژ حضرت موسی بن جعفر(ع)» است که این موضوع بارها سوژه رسانه‌های مختلف بوده است.
عدم استحکام سازه، عدم نصب سیستم اعلام و اطفای حریق، عدم نصب وضعیت ناایمن کنتورها، کابل‌ها و سیم‌های برق، وضعیت نامناسب جعبه‌های آتش‌نشانی، انبارداری نادرست و نبود نرده مناسب از مواردی است که از سوی مسئولان شهرداری و آتش‌نشانی به عنوان وضعیت ناایمن این مراکز عنوان شده است. این مراکز تجاری علاوه بر قدیمی‌بودن سازه‌هایشان، حتی در موارد ساده‌ای چون برق‌کشی نیز نتوانسته‌اند خود را با اصول ایمنی ساختمان‌سازی، به‌روز کنند. علاوه بر این، ترافیک سنگین و معابر تنگ و باریک در اطراف این سازه‌ها، امکان هرگونه امدادرسانی به این مراکز تجاری را در صورت بروز حادثه، با سختی همراه می‌کند.
نکته مهم اینکه دو سال پیش معاون دادستان قم با تعیین ضرب‌الاجل، به صاحبان مراکز تجاری ناایمن هشدار داد در صورتی که اقدامات ایمنی برای تأمین امنیت این پاساژها صورت نگیرد از ورود شهروندان به این اماکن ممانعت می‌‌شود و در گام‌های بعدی عدم صدور و تمدید پروانه کسب اجرائی خواهد شد.
با این حال مشاهدات میدانی اهالی رسانه در قم نشان می‌دهد که این اقدامات ایمنی، دست‌کم در مهم‌ترین مورد یعنی سازماندهی شبکه برق‌رسانی به این دو پاساژ صورت نگرفته است و با کوچک‌ترین حادثه مرتبط با سیستم برق‌رسانی، یک رخداد کوچک می‌تواند به حادثه‌ای بزرگ برای این دو پاساژ تبدیل شود.
شایان ذکر است پایگاه اطلاع‌رسانی قم‌نا نیز در دی 1399 در گزارشی به مشکلات این دو پاساژ پرداخته بود و تصاویر موجود در این خبر، تازه‌ترین وضعیت سیستم برق‌رسانی «پاساژ حجت» و «پاساژ حضرت موسی بن جعفر(ع)» است.
دومین شهر مورد بحث در این روزها اصفهان است. شهری که در سال‌های اخیر بارها نسبت به بروز فرونشست در آن هشدار داده شده است. حالا مدیر کل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی استان اصفهان گفت: فاجعه متروپل سرمشقی برای پیشگیری از حوادث بالقوه‌ای است که فرونشست‌های متعدد، زمینه آن را در اصفهان فراهم کرده و بارها به مسئولان در این ارتباط هشدار داده شده است.
رضا اسلامی در‌این‌‌باره اظهار کرد: متأسفانه فاجعه متروپل در اصفهان دور از انتظار نیست اما تفاوت مهمی با آن دارد. علت فاجعه متروپل عوامل انسانی است. این در حالی است که فرونشست در اصفهان که به علت عدم جریان زاینده‌رود و تخلیه آبخوان‌ها رخ می‌دهد، عامل رخداد فجایعی نظیر متروپل خواهد شد.
او با تأکید بر اینکه چاره‌ای جز تأمین حقابه زیست‌محیطی زاینده‌رود نیست، گفت: امروز جلسه‌ای با محوریت کمیسیون ویژه آب توسط شورای شهر برگزار شد تا نتایج بازدید از مناطق دارای فرونشست و تبادل نظر پیرامون کنترل این پدیده و کاهش پیامدهای آن تبیین شود، چراکه فرصتی باقی نمانده است و هر آن ممکن است فاجعه متروپل در سطح گسترده‌ای در اصفهان رخ دهد و آن وقت بار حقوقی این مسئله مشخص نیست که چه کسانی باید پاسخ‌گو باشند!
مدیر کل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی استان اصفهان باز هم بر جریان دائمی زاینده‌رود از سراب تا پایاب تأکید کرد و گفت: روز گذشته شاهد فروچاله‌ای در خیابان عباس‌آباد بودیم که به‌طور سلسله‌وار در خیابان‌های آمادگاه، آپادانای اول و اکنون عباس‌آباد رخ داده است که آن را باید با پدیده فرونشست زمین مرتبط دانست.
