|

واکنش غنی‌زاده به انصراف رضایی‌راد از اجرا

چند روز پیش بود که مدیر تئاتر شهر از انصراف گروه «خانه» از اجرای نمایش «به گزارش زنان تروا» به کارگردانی محمد رضایی‌راد خبر داد؛ اما دلیل این انصراف را توضیح نداد.

واکنش غنی‌زاده به انصراف رضایی‌راد از اجرا

چند روز پیش بود که مدیر تئاتر شهر از انصراف گروه «خانه» از اجرای نمایش «به گزارش زنان تروا» به کارگردانی محمد رضایی‌راد خبر داد؛ اما دلیل این انصراف را توضیح نداد. گروه «خانه» نامه‌ای منتشر کرده و دلایل آن را توضیح داده است. در‌این‌باره چند نفر از هنرمندان و کارگردانان تئاتر نظیر محمد رحمانیان و همایون غنی‌زاده در حمایت از او واکنش نشان دادند. در ابتدای متن همایون غنی‌زاده آمده است: «هنرمند محترم جناب آقای رضایی‌راد از اجرای آذر و دی ۱۴۰۱ در سالن اصلی تئاتر شهر انصراف داده‌اند. بخشی از دلایل‌شان به اختصار اینها بوده است.

الف) ممنوع‌الکاری خانم ثمینی جهت اجرا در سالن‌های دولتی.

ب) ورود افراد غیرکارشناس به‌عنوان استاد و کارشناس سانسور و بازبین در حوزه تئاتر.

ج) حمایت از دیگر هنرمندان که سیستم حق اجرا را به بهانه‌های واهی از آنها گرفته است.

از آنجا که این دلایل کاملا منطقی، کارشناسی و قابل درک است، من تصمیم ایشان را درست می‌دانم و از آن حمایت می‌کنم. 

اما جایی آقای رضایی‌راد پرسشی صنفی مطرح کرده‌اند که آیا در چنین شرایطی اجرای نمایش ما در یک «سالن دولتی» به معنای بی‌اعتنایی ما و تضییع آشکار حقوق همکاران‌مان (که قبلا در این فرایند ممنوع‌الکار شده‌اند) نخواهد بود؟ از نظر من جواب مثبت است. آقای رضایی‌راد عزیز! و ممنون که این سؤال را بالاخره یک هم‌صنف مطرح کرده است.

واضح و مبرهن است که از طرف هنرمند هرگونه تعامل بدون پرسش با چنین روش‌هایی که وزارت ارشاد در حال ابداع و به‌روزرسانی آنهاست، یک وادادگی و تأیید نهفته است». 

او سپس به حضور افراد غیرکارشناس و غیرمتخصصی اشاره می‌کند که به جای کارشناسان مرسوم اجرای نمایش‌ها را می‌بینند و اصلاح می‌کنند و در‌این‌میان هنرمندان ناگزیرند تا سخنی نگویند و این روند از نظر غنی‌زاده «کمک به عادی‌سازی این مسئله غیرعادی» است. این کارگردان تئاتر که آخرین تئاترش با عنوان «چاه بازکن» بدون بازیگر امکان اجرا نگرفت، در بخش دیگری از یادداشتش می‌نویسد: «این سقوط محض است و با پذیرفتن این فاجعه ما دیگر قربانیان اشتباه سیستم نیستیم؛ بلکه خود تبدیل به همکار فعال سیستم برای تحکیم این اشتباه و این کار بی‌جهت و پوچ و بی‌دلیل می‌شویم.

منِ همایون غنی‌زاده عضو کوچکی از خانواده محترم تئاتر باور دارم پر‌کردن صحنه‌ها و سالن‌هایی که رضایی‌رادها به اعتراض یا به زور و اجبار خالی کرده‌اند! آن‌هم در همان تاریخ‌ها آن‌هم در گذر تعاملات مادی و معنوی با مدیران ارشاد! از طرف دیگر همکارانم خجالت‌آور است. همان‌طور که حذف نام یک هنرمند از بیلبورد و پرکردن جای خالی او با بزرگ‌کردن فونت نام هنرمندی دیگر غیراخلاقی است. واضح است که اگر هنرمندی ممنوع‌الکار باشد یا مجبور به ترک صحنه شده باشد، جای خالی او ارج دارد و نباید ما هم با پرکردن برق‌آسای جای خالی او در آن سالن و آن تاریخ کمک کنیم به‌سادگی، حذف یک انسان و یک موجود زنده از عرصه و فعالیت حرفه‌ای‌اش کمتر احساس شود». او در بخش دیگری از یادداشت خود می‌نویسد: «بنابراین می‌خواهم به دلیل آنکه دوست عزیزم جناب آقای رضایی‌راد مجبور به انصراف از اجرای‌شان شده‌اند و ایجاد این شرایط حذف‌شدن را از طرف سیستم غیرقانونی می‌دانم، با احترام اعلام دارم، دی و آذر ۱۴۰۱ در سالن اصلی تئاتر شهر تاریخ اجرای آقای رضایی‌راد و گروه ایشان است و شرافتمندانه آن است که همکاران در آن تاریخ و در آن سالن به جای ایشان اجرا نروند؛ چرا‌که ممکن است ناخواسته همکار و همیار و موافق سانسور و حذف و ممنوع‌الکاری هم‌صنفان‌مان قلمداد شویم. بهتر است دیگر بدانیم و مشخص کنیم در این برهه از تاریخ هرکدام از ما هنرمندان کدام سو می‌ایستیم!». او در بخش پایانی یادداشتش خطاب به همکارانش می‌نویسد: «در پایان آن دسته از همکارانم که بلافاصله آماده می‌شوند تا جای خالی آقای رضایی‌راد را مثلا با شاهکاری در سالن اصلی پر کنند، خوب است بدانند که زیباترین و با‌شرف‌ترین و پرمفهوم‌ترین تئاتر این سال‌ها، شاید سالن خالی و بدون اجرای سالن اصلی در آذر و دی ۱۴۰۱ باشد. سالن و تاریخی که اگر آقای رضایی‌راد در آن نباشد، کسی دیگر حاضر نخواهد شد جای او را پر کند. گاهی معنی و پیام صحنه خالی از هر تئاتری پویاتر است».