ترس از طردشدگی

شقایق درویشی: تقریبا همه افراد حس طردشدگی و رهاشدگی را چشیده‌اند. کمتر افرادی هستند که تابه‌حال این احساسات را تجربه نکرده باشند. افراد در دهه‌های اول یا سال‌های اول زندگی به خوبی این حس را تجربه می‌کنند؛ از‌این‌رو درمی‌یابند که قرار نیست همیشه مورد توجه قرار گیرند. حس طردشدگی یک نوع اختلال اضطرابی است که می‌تواند به‌ مرور زمان فرد مبتلا به این اختلال را دچار استرس و نگرانی کند. به وجود آمدن این احساسات در زندگی فرد تغییراتی ایجاد می‌کند که گاهی این تغییرات کاملا منفی است. به بیانی دیگر می‌توان طردشدن و رهاشدگی را محرومیت از عاطفه و توجه از افرادی دانست که برای فرد مبتلا‌شده به اختلال از اهمیت زیادی برخوردار باشد. ترس از طردشدن یا رهاشدگی جزء اختلالات اضطرابی محسوب می‌شود که می‌تواند در زندگی فرد مشکلاتی را ایجاد کند. دچار‌‌شدن به این نوع اختلال می‌تواند دلایل خاص خود را داشته باشد. افرادی که دچار ترس از طردشدن می‌شوند، به‌ مرور زمان اضطراب زیادی را متحمل می‌شوند و حتی این اضطراب می‌تواند بر زندگی‌شان تأثیر زیادی بگذارد. در ادامه درباره چیستی، درمان و علائم این اختلال صحبت می‌کنیم. اگر فکر می‌کنید دچار اختلال ترس از طردشدن شدید و اطلاعات کاملی در این زمینه ندارید، در ادامه مقاله با ما باشید. قطعا داشتن آگاهی کمک می‌کند که مسیر درست‌تری را انتخاب کنید. دقت داشته باشید که میزان این اختلال می‌تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد. بنابراین راهکارهای ارائه‌شده تنها برای افرادی است که در میزان متوسط یا کمی هستند. البته افراد دیگر هم می‌توانند از آن استفاده کنند و در صورت جواب‌نگرفتن سپس به روان‌شناس مراجعه کنند. زمانی که این احساس به وجود می‌آید، فرد هنوز چنین اتفاقی برایش رخ نداده است و پیشاپیش دچار رنج‌کشیدن از طردشدگی می‌شود. در تحقیقات مختلف بیان شده است افرادی که دارای عزت نفس پایین‌تری هستند بیشتر دچار این آسیب می‌شوند. بنابراین افرادی که چندین بار حس طردشدگی را تجربه کرده باشند، ترس بیشتری را درون خود دارند؛ از‌این‌رو از قرار‌گرفتن در موقعیت‌هایی که ممکن است پایان طردشدگی را داشته باشد، دوری می‌کنند. این افراد یک علائم خاص دارند که با توجه به آنها می‌توانید دریابید خود و اطرافیانتان دچار این اختلال هستید یا خیر. البته در ادامه درباره راهکارها و درمان‌های این اختلال هم صحبت می‌کنیم.

علائم ترس از طردشدن چیست؟

افرادی که همیشه ترس از طردشدن دارند، اغلب خود را از دیگر افراد دور می‌کنند. گاهی این دسته از افراد گمان می‌کنند با گرفتن تأییدیه از دیگران به آرامش می‌رسند، اما متأسفانه بعد از گرفتن تأییدیه همچنان استرس درون آنها وجود دارد. این روند اگر ادامه داشته باشد، باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود. در نهایت اگر این روند ادامه داشته باشد، این استرس و اضطراب باعث فرسودگی و افسردگی می‌شود. این افراد به‌ مرور زمان به هیچ چیز علاقه خاصی پیدا نمی‌کنند و رابطه خود را با دیگران کم‌رنگ می‌کنند. در ادامه به تمامی علائم ترس از طردشدن می‌پردازیم.

مقصر‌دانستن خود

یکی از واکنش‌هایی که افراد بعد از طردشدن زیاد آن را تکرار می‌کنند، مقصر‌‌دانستن خود است. در‌واقع این افراد همه چیز را ‌گردن خود می‌اندازند و خود را مقصر هر اتفاق می‌دانند. معمولا با گذشت زمان فرد با کاهش اعتماد‌به‌نفس روبه‌رو می‌شود و مشکلات دیگری برای او رخ می‌دهد.

تخریب قدرت تفکر درست

زمانی که یک شخص دچار ترس از طردشدگی می‌شود، دچار اختلالاتی می‌شود که نمی‌تواند تصمیم درست بگیرد. دقیقا مانند زمانی که فرد دچار مشکلات جسمی می‌شود، قدرت تصمیم‌گیری صحیح برایش سخت می‌شود. در این مواقع فرد می‌بایست برای مدتی خود را از دیگران دور نگه دارد تا به آرامش برسد. البته این افراد می‌توانند از افراد مورد اطمینان و سالم کمک گرفته تا به‌‌زودی به روند نرمال خود دست یابند.

بروز خشم و پرخاشگری

یکی از واکنش‌های شایع بعد از طردشدگی یا احساس رهاشدگی، بروز خشم و پرخاشگری است. خود فرد شاید متوجه این واکنش نشود، اما دیگران به خوبی می‌توانند شاهد بروز این واکنش باشند. از طرفی بروز این واکنش می‌تواند دامان تمامی اطرافیان فرد را بگیرد و مشکلات زیادی را ناخواسته ایجاد کند.

بدبین‌شدن به همه افراد

زمانی که فرد یک بار طردشدگی یا رهاشدگی را احساس می‌کند برای همیشه در ذهنش ماندگار خواهد شد. ماندگارشدن این اتفاق باعث می‌شود که هر چیزی را به این اتفاق ربط دهد و حتی نسبت به رفتار دیگران حساس شود. این حساس‌شدن به حدی پیش می‌رود که دچار بدبینی می‌شود و در نهایت گمان می‌کند که همه افراد قصد طردکردن وی را دارند.

شاید در افراد مختلف، بروز عوامل ناشی از طردشدگی متفاوت باشد. اما موارد گفته‌شده معمولا در تمامی افراد یکسان است و اکثرا افراد در زمان طردشدن یا ترس رهاشدگی با این واکنش‌ها روبه‌رو می‌شوند.

درمان ترس از طردشدگی یا رهاشدگی

از آنجایی که ترس از طردشدگی امروزه جزء معضلات جامعه شده است، سعی کردیم که راهکارهای درمانی آن را بنویسیم. توجه داشته باشید که اگر شما هم جزء این افراد هستید و در حد معمولی قرار ندارید از روان‌شناسان و تراپیست‌ها کمک بگیرید. در غیر این صورت با اعمال روش‌های زیر می‌توانید به بهبود خود کمک کنید.

مشکلات خود را بر روی کاغذ بنویسید

یکی از روش‌های مهم و پربازده نوشتن مشکلات بر روی کاغذ است. این روش را تراپیست‌ها و روان‌شناسان هم توصیه می‌کنند چراکه می‌تواند بسیار اثربخش باشد. در واقع در علم پزشکی گفته می‌شود که نیمی از درمان در تشخیص دقیق است که این مرحله دقیقا همین کار را انجام می‌دهد. بنابراین دفترچه‌ای بردارید و به پاسخ سؤال «برای چه چیزی نگرانم؟» بپردازید. این کار را به قدری ادامه دهید که مطمئن شوید تمام موارد را نوشته‌اید و چیزی را از قلم نینداخته‌اید.

بدترین پیامدهای ممکن را بنویسید

در مرحله دوم تمامی پیامدهای ممکن را بررسی کنید و آنها را روی کاغذ بیاورید. در‌واقع در این مرحله باید به سؤال «پیامدهای ممکن چیست؟» پاسخ دهید. شاید پاسخ این سؤال از‌دست‌دادن مال، رابطه، خانواده، دوست و...‌ باشد. نوشتن این موارد روی کاغذ، کمک می‌کند تا حد زیادی نگرانی شما رفع شود.

شاید در ابتدا گمان کنید که این راهکار نتواند برایتان پاسخ‌گو باشد، اما بعد از انجام‌دادن متوجه خواهید شد تا چه اندازه تأثیر‌گذار است. طبق تحقیقات انجام‌شده افراد مبتلا به این اختلال با انجام روش اول و دوم به سرعت استرسشان کاهش یافته است.

در‌واقع در این روش با بدترین پیامدها روبه‌رو می‌شوید که همین سبب می‌شود در برابر پیامدها مقاومت نداشته باشید. نداشتن مقاومت کمک می‌کند استرس و نگرانی تا حد قابل قبولی کاهش پیدا کند. در این مرحله شما باید خودتان را برای بروز بدترین اتفاق آماده کنید. سعی کنید با فکر‌کردن به آن و پیداکردن راه‌حل، پیشاپیش آن را بپذیرید. این کار باعث می‌شود در صورت رخ‌دادن آن پیامد بتوانید به درستی با آن روبه‌رو شوید و مقابله کنید. زمانی که شما این کار را انجام می‌دهید و با دلیل و منطق پیامد به‌وجود‌آمده را می‌پذیرید، استرس و نگرانی را از خود دور می‌کنید. 

خود را برای بهتر‌کردن بدترین اتفاق آماده کنید

در مرحله چهارم باید به دنبال روش‌های صحیح برای بهترکردن شرایط باشید. در واقع باید تلاش کنید که راه‌حلی پیدا کنید که در صورت بروز بدترین پیامد بتوانید آن را به کار گیرید. زمانی که به بدترین پیامد آگاه شوید و از آن هیچ‌گونه ترسی نداشته باشید، بسیار راحت‌تر می‌توانید درباره آن و راه‌حل‌های ممکن فکر کنید. به این دلیل که هیچ‌گونه ترس و اضطراب ندارید و با ذهنی آرام می‌توانید به موردهای مدنظر فکر کنید.

به یاد داشته باشید که ترس و نگرانی خود را به قدری پرورش ندهید که به اضطراب و نگرانی تبدیل شود. همچنین آگاه باشید که تنها راه از‌بین‌بردن اضطراب انجام عملی هدفمند است. پس به این دلیل به حدی خود را مشغول انجام کارهای مرتبط با مشکل‌تان کنید که زمانی برای نگرانی درباره آن موضوع نداشته باشید.

زمانی که اقدام به انجام این امور می‌کنید، متوجه می‌شوید که اعتمادبه‌نفس، عزت نفس و شهامت در شما افزایش پیدا می‌کند و به‌ مرور زمان شرایط بهتر می‌شود.

۵ مهارت‌ برای مقابله با ترس از رهاشدگی

برای اینکه بتوانید با احساس رهاشدگی به‌خوبی مقابله کنید، باید برخی مهارت‌ها را در خود تقویت کنید. در ادامه به این مهارت‌ها می‌پردازیم و به طور کامل درباره آنها صحبت می‌کنیم.

شناخت محاسن و ویژگی‌های مثبت خود:

شناخت محاسن و ویژگی‌های مثبت کمک می‌کند که بتوانید در شرایط حساس با یادآوری آنها احساس خوبی را به دست آورید. از‌این‌رو باید در قدم اول به‌خوبی از محاسن و نقاط قوت خود باخبر باشید و آنها را به خود یادآوری کنید.

تقویت شهامت و عدم ترس:

برای اینکه اعتماد‌به‌نفس خود را از دست ندهید و غرق در مشکلات نشوید، باید ترس را کنار بگذارید و آگاه باشید که در برابر ترس‌ها شهامت داشته باشید؛ چرا‌که همه افراد حتی موفق‌ترین و بزرگ‌ترین افراد ترس‌ها و دلهره‌هایی دارند. نکته مهم این است که در برابر آنها تسلیم نمی‌شوند و به‌خوبی با آن مقابله می‌کنند.

قراردادن خود در جمع‌های بزرگ:

توجه داشته باشید که حتما خود را در جمع‌های بزرگ دوستی قرار دهید. سپس نقاط قوت و محاسن خود را به نمایش بگذارید. این کار سبب بروز اتفاقات زیادی از‌جمله افزایش اعتمادبه‌نفس می‌شود.

آگاهی نسبت به تنهابودن:

باید بپذیرید که همه افراد تنها هستند و تنهایی بخشی از زندگی ما انسان‌ها است. هیچ شخصی نمی‌تواند دوست‌داشتن را همیشه و در زمان مورد نیاز به شما تزریق کند. پس آگاهی و پذیرفتن این موضوع یکی از مهارت‌های مهم در احساس طردشدگی شمرده می‌شود.

داشتن توقع سطح پایین از دیگران:

باید توقع خود را از دیگران به صفر برسانید. در واقع داشتن توقع همان طلبکاربودن است که می‌تواند صدمات زیادی را وارد کند. زمانی که خواسته برآورده نشود، فردی که در این موقعیت قرار گرفته است، به‌راحتی دچار آسیب روحی می‌شود. اگر هیچ‌گونه انتظاری وجود نداشته باشد، احتمال به وجود آمدن آسیب هم کاهش پیدا می‌کند.

رها‌شدگی و تنهایی

تأثیرات اختلال اضطرابی و احساس طردشدگی

احساس طردشدگی می‌تواند به‌شدت ناراحت‌کننده و صدمه‌زننده باشد؛ به‌خصوص برای افرادی که مدت‌زمان طولانی است با آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. این احساس می‌تواند در هر جامعه‌ای و به هر علتی به وجود آید. این افراد زمانی که به حس طردشدگی مبتلا می‌شوند، احساس می‌کنند ناخواستنی هستند یا برای دیگران جذاب و مورد پذیرش نیستند. معمولا حس طردشدگی زمانی که تحت درمان صورت گیرد، به‌زودی حل‌شدنی است؛ اما دراین‌میان افرادی هم هستند که برای مدت طولانی با این حس روبه‌رو هستند و در نهایت صدمات زیادی را متقبل می‌شوند. در ادامه به اثرات مخرب در اختلال اضطرابی و احساس طردشدن می‌پردازیم که بیشتر از آنها آگاه شوید و در صورت روبه‌رو‌شدن با این اختلال به فکر رهایی باشید.

تغییر در وضعیت نرمال روحیه:

طردشدن طولانی‌مدت می‌تواند آسیب روحی زیادی داشته باشد؛ به گونه‌ای که فرد وضعیت نرمال روحی خود را از دست می‌دهد و دچار مشکلات متعددی در جامعه می‌شود. به طور مثال زمانی که یک کودک فکر می‌کند از سمت خانواده طرد شده است، در ایجاد ارتباط با هم‌سالان خود ضعیف‌تر عمل می‌کند. همین امر اگر به‌زودی درمان نشود، فرد را در مراتب بالاتر دچار مشکلاتی می‌کند و در نهایت کناره‌گیری و برطرف‌کردن آن سخت خواهد شد.

افسردگی:

در نوجوانان دختر افسردگی حاصل از احساس طردشدن بسیار بیشتر است؛ چرا‌که این دسته از افراد نسبت به دیگران دارای روحیه حساس‌تری هستند و همچنین آسیب بیشتری را می‌پذیرند. علاوه بر افسردگی، قلدری و زورگویی در افراد بروز پیدا می‌کند. در این مواقع فرد نمی‌داند که به چه دلیلی به افسردگی دچار شده است و وارد یک مرحله از سردرگمی می‌شود تا دلیل بروز این واکنش را متوجه شود. و اگر دچار افسردگی شد باید حتما از مشاوره افسردگی کمک بگیرد.

اضطراب و استرس مداوم:

احساس طردشدگی با خود استرس و اضطراب را به وجود می‌آورد. فرد وارد تفکراتی می‌شود که برای او استرس و اضطراب به وجود می‌آورد.

سوءاستفاده:

در یک تحقیقات روان‌شناختی مشخص شده است که مورد سوءاستفاده قرار‌گرفتن در مردان به‌ویژه در روابط صمیمی با تجربه طردشدگی از والدین در دوران کودکی ارتباط مستقیمی دارد. اگر فرد به مقدار زیادی این علائم را داشته باشد، با مراجعه به یک روان‌شناس خوب می‌تواند میزان تأثیرات را کم کند. همچنین با انجام مهارت‌های تخصصی به‌ مرور زمان فرد از این تأثیرات رها می‌شود.

انواع طردشدگی و رها‌شدگی

طردشدن و رها‌شدن می‌تواند از جوانب مختلف صورت گیرد که هر‌کدام دارای عوارض و تأثیراتی هستند. برخی از انواع احساس طردشدگی شامل موارد زیر است:

طردشدگی از طرف خانواده: طردشدن از سوی خانواده جزء بیشترین آمار طردشدگی است. زمانی که والدین به فرزند توجه نمی‌کنند یا به او عشق نمی‌دهند، فرزند را دچار احساس طردشدگی می‌کند. در این مواقع فرزند نسبت به خانواده احساسات نامناسبی را دریافت می‌کند و در درازمدت می‌تواند باعث ایجاد مشکلات زیادی شود.

طرد‌شدگی از طرف اجتماع (طرد‌شدگی اجتماعی):

طردشدن از اجتماع می‌تواند در هر سنی به وجود آید. زمانی که فرد در اجتماع حضور دارد؛ اما به او توجه نمی‌شود یا نادیده گرفته می‌شود، احساس رهاشدگی به او داده می‌شود. برای رهایی از این مشکل راه‌حل‌هایی وجود دارد که فرد باید به روان‌شناس مراجعه کند یا با مطالعه کتاب‌های مرتبط مشکل خود را بهبود ببخشد تا به سایر اختلال‌ها مانند اضطراب اجتماعی و... مبتلا نشده و اختلال تشدید نشود.

طردشدگی در روابط عاشقانه (رهاشدگی عاطفی):

طردشدن در روابط عاشقانه در نوجوانان و جوانان بسیار رخ می‌دهد. اگر در محدوده سنی 20، 30 سال باشید، احتمالا نام طردشدگی در رابطه عاشقانه را شنیده‌اید یا حداقل یک بار با آن روبه‌رو شده‌اید. در این مدل از طردشدگی فرد درخواست رابطه می‌دهد؛ اما طرف مقابل نمی‌پذیرد؛ از‌این‌رو ممکن است به شخص پیشنهادکننده احساس طردشدگی داده شود و تا مدتی ترس از پیشنهاد داشته باشد. البته این اتفاق در همه افراد به وجود نمی‌آید؛ به‌ویژه اگر فرد آگاهی لازم را داشته باشد و آسیب‌پذیر نباشد.

طردشدن در رابطه:

برخی از رابطه‌ها به‌ گونه‌ای است که تنها یک فرد ابراز احساسات دارد و طرف دیگر دوست‌داشتن و احساسات خود را بروز نمی‌دهد. این افراد می‌توانند در یک رابطه دوستی باشند یا ازدواج کرده باشند. در هر صورت هیچ تفاوتی وجود نخواهد داشت. نکته مهم احساس طردشدگی در یکی از طرفین است. در این مواقع فرد سعی می‌کند که به رابطه خود پایان دهد. در این زمان است که احساس طردشدگی به‌ طرف مقابل داده می‌شود.