اصولگرایان همچنان برنامهای برای خروج ایران از لیست سیاه ندارند
پیوستن به FATF به شرط رفع تحریمها
شرایط سخت اقتصادی این روزهای ایران، برخی از چهرههای اصولگرا را بر آن داشته تا موافق مذاکرات برای رفع تحریمها و احیای برجام شوند؛ اما همچنان بر مخالفت خود برای پیوستن ایران به لوایح FATF استوار هستند.
شرایط سخت اقتصادی این روزهای ایران، برخی از چهرههای اصولگرا را بر آن داشته تا موافق مذاکرات برای رفع تحریمها و احیای برجام شوند؛ اما همچنان بر مخالفت خود برای پیوستن ایران به لوایح FATF استوار هستند. این درحالی است که حتی اگر شاهد رفع کامل همه تحریمهای برجامی هم باشیم، محدودیتهای حاصل از عدم عضویت ایران در گروه اقدام ویژه مالی، مانع تحقق اهداف رفع تحریمها و سد محکمی برای برقراری مراودات مالی و تجاری میان ایران و دنیا خواهد شد؛ زیرا نهتنها آمریکا و کشورهای اروپایی بلکه حتی کشورهای دوست و همسایه نیز بعضا ریسک رابطه تجاری، مالی و بانکی با ایران را نمیپذیرند.
البته پیشبینی میشد با امضای برجام، مجمع تشخیص مصلحت نظام و گروهی از اصولگرایان با دو لایحه مانده در مجمع موافقت کنند که هم افتخار امضای برجام۲ و پیوستن به FATF پای اصولگرایان نوشته شود و هم مسیر برای اجرای برجام هموار شود؛ اما در عمل اینروزها نه از برجام خبری است و نه ایران از لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی خارج شده. مصباحیمقدم، عضو اصولگرای مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «شرایطی که ما الان داریم، شرایط تحریمی است؛ به همین خاطر سرمایهگذار خارجی در ایران سرمایهگذاری نمیکند و اگر شما بخواهید هر اعتمادی را فراهم کنید، با توجه به شعاری که آمریکا به شرکتها و بانکها داده و گفته یا با ایران یا با ما، در این صورت اگر سرمایهگذاری کنند، بهصورت قاچاق سرمایهگذاری میکنند و با قاچاق نمیشود سرمایهگذاری کرد مگر اینکه دولت در بحث مذاکراتی که حالت میرایی پیدا کرده مجددا با طرفهای غربی وارد گفتوگو شود».
اما همین عضو مجمع با پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی مخالف است و میگوید: «در شرایط حاضر بنده بهشدت با آن مخالف هستم؛ چون FATF ابزاری را برای تحریم بیشتر ما در اختیار آمریکا قرار میدهد و اگر کسی این را نمیفهمد بیاید تا او را توجیه کنم. اگر آمریکا تحریمهایش را بردارد، در آن صورت معنا دارد که ما به FATF بپیوندیم و مبادلات بانکیمان را با دیگران افزایش دهیم تا راهی برای رفت و برگشت سرمایه به وجود آید. پس مسئله FATF در چنین شرایطی یک شعار توخالی است و از نظرم آنچه جناب آقای روحانی و تیمشان در مورد FATF مطرح میکردند، یک فرافکنی بود. ما الان بدون FATF حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار گردش تجاری داریم که برای ما هزینه دارد؛ اما اگر به FATF بپیوندیم، تمام منشأ مبادلاتمان با دیگران باید افشا شود و رسمی باشد».
البته او یک پیششرط برای پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی بیان کرده و گفته است: «بنده در مورد این مسئله بیش از ۳۰۰ ساعت کار کردم و هرکسی که مدعی است، سراغ من بیاید. حتی کسانی در اتاق بازرگانی مدعی بودند اما من با آنها صحبت کردم و به یک ساعت نکشید تا حرفهای من را قبول کردند. اگر بنا باشد ما تجارتمان را داشته باشیم، در شرایط تحریم آمریکا باید بدون FATF باشیم. اگر FATF را بپذیریم به این معناست که تمام معاملات ما شفاف خواهد شد و این یعنی طرف تجاری ما لو میرود؛ آن صرافی یا آن شرکتی که با ما کار میکند، کسی که به ما صادر میکند همه لو میروند! آیا میدانید چند شرکت ایرانی در ترکیه دفتر زدند و به نام ترکیه فناوریهای موردنیازشان را وارد میکنند؟ چرا این کار را میکنند؟ چون طرف خارجی آن صنعت را به ایرانی نمیفروشد؛ بنابراین ناچار هستند از آن دفتری که در ترکیه زدهاند، خریداری کنند. مسئله ما چنین چیزی است. شفافیت مقتضای FATF است و ما FATF را در مناسبات داخلی صد درصد پذیرفتهایم و داریم به آن عمل میکنیم اما تا زمانی که تحریمها هستند، در مناسبات بینالمللی نباید آن را پذیرفت».
بنابراین درحالیکه از برجام خبری نیست، نمیتوان دیگر امیدی به پذیرش لوایح گروه ویژه اقدام مالی و خروج ایران از لیست سیاه داشت. بااینحال، این شعار اصولگرایان نیز که قرار بود اقتصاد ایران به برجام و تحریمها گره نخورد و ارزش پول ملی حفظ و تورم کنترل شود، بدون نتیجه مانده و اینکه گره کور اقتصاد بدون رابطه با دنیا و بودن در فهرست تحریمها چگونه قرار است باز شود، نه مشخص است و نه برنامهای برای عملیشدن آن منتشر شده.