رونمایی دوباره از اتوبوس‌های آبی

 اتوبوس آبی آشناست. دورتا دورش را پاپیون قرمز زده‌اند. جمعیتی از مسئولان شهری داخل اتوبوس می‌شوند و راهنما هم درباره ویژگی‌های این اتوبوس برای آنها توضیح می‌دهد. اتوبوس آبی که در بسته حمل‌ونقل پاک شهرداری تهران رونمایی شد، همان اتوبوسی است که 25 فروردین خبر حضورش در تهران را روزنامه شهرداری تهران منتشر کرد و دو روزی هم آزمایشی در مسیر جمهوری – بهارستان فعالیت کرده بود.

مجتبی شفیعی، مدیرعامل سازمان حمل‌ونقل و ترافیک، موضوع را رد نمی‌کند می‌گوید اتوبوس‌هایی که در حال مونتاژ بودند هنوز تکمیل نشده‌اند و این اتوبوس که مونتاژ آن انجام شده بود، به مراسم امروز آمد.

این اتوبوس در بهار امسال حدود هزارو 500 اتوبوس را جابه‌جا کرده است، قرار بود تعداد این اتوبوس‌ها افزایش پیدا کند، اما همین یک اتوبوس هم از خط خارج شده بود. شفیعی می‌گوید: همان دو روز برای حضور این اتوبوس در این خط کافی بود، زیرا قرار بود به صورت آزمایشی فعالیت کند که جواب داد. هنوز زیرساخت‌های شارژ اتوبوس‌های برقی کامل نشده و باید این زیرساخت‌ها ایجاد شود، مراسمی که گرفته شد اعلام جهش فعالیت‌های شهرداری در حوزه حمل‌ونقل پاک است.

مجتبی شفیعی در جریان رونمایی بسته حمل‌ونقل پاک شهرداری هم به ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر هم اشاره می‌کند و آن را زمینه توسعه حمل‌ونقل پاک می‌داند و می‌گوید:‌ براساس این قانون دولت موظف است به‌ازای صرفه‌جویی در سوخت کمک‌هایی را به تولیدکنندگان برای رفع آلودگی هوا در قالب توسعه تولیدات برقی از جمله موتورسیکلت و... داشته باشد. در سال گذشته و امسال کمک‌هایی در این حوزه انجام شده که این مسئله با پیگیری‌های شهردار تهران در هیئت دولت و معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در شورای اقتصاد بوده که اخیرا نیز دستورالعمل شورای اقتصاد تقویت شده است و این تأثیر بسزایی را در کاهش مصرف و شرایط زیست‌محیطی خواهد داشت.

به گفته او باید به سمت مدل‌های جدید حمل‌ونقل از جمله اتوبوس و موتورسیکلت‌های برقی گام برداریم که این موضوع به طور جدی در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفته است و برای نخستین‌بار موتورسیکلت‌های برقی با باتری سوآپ توسط تولیدکننده داخلی تولید شده‌اند.

شفیعی درباره اتوبوس برقی‌ها هم می‌گوید:‌ براساس توافق انجام‌شده قرار بود 50 دستگاه اتوبوس برقی در بهمن‌ماه وارد ناوگان حمل‌ونقل پایتخت شوند و در مسیر بهارستان - جمهوری قرار بگیرند که با توجه به مشکلاتی که در گمرک و در ارتباط با ترخیص قطعات این اتوبوس‌ها ایجاد شد، این مسئله با کمی تأخیر در آینده نزدیک محقق خواهد شد. براساس اعلام کارخانه تولیدکننده، این مجموعه آمادگی دارد تا 500 دستگاه اتوبوس برقی را تولید کند و این اتوبوس‌ها تأثیر بسزایی در کاهش آلودگی هوا در شهر تهران خواهند داشت.

شهردار تهران هم در این مراسم که صد موتور برقی به شرکت پست تحویل داده شد، به آمار موتورهای فرسوده اشاره می‌کند و می‌گوید:‌ دو میلیون و ۶۰۰ هزار موتورسیکلت پلاک‌شده در تهران داریم که دو میلیون آنها فرسوده هستند، اما ۱۳ درصد بار ترافیکی تهران در ساعت پیک بر عهده موتورسیکلت‌هاست و هدف‌گذاری ما این است که تا پایان برنامه چهارم ۳۰۰ هزار دستگاه را برقی کنیم که این کار را از موتورسیکلت‌های پست شروع کردیم، چراکه پیمایش آنها زیاد است.

محمدصادق حسن‌وند؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، این اقدامات را در برابر لشکر موتورهای آلاینده در حال حرکت، تعداد اتوبوس‌های فرسوده داخل شهر چندان مؤثر نمی‌داند و می‌گوید:‌ برای اولین‌بار در تاریخ کشور پنج سال است که روند افزایش غلظت آلاینده‌ها را شاهد هستیم و تقریبا غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون افزایش شش برابری پیدا کرده است. دو سال است که شاهد برگشت دی‌اکسید گوگرد هستیم که این نشان می‌دهد وضعیت خوبی نداریم، سالانه ۴۵ هزار مرگ ناشی از آلودگی هوا وجود دارد که در این میان هفت درصد مرده‌زایی است این در حالی است که ما به دنبال جوانی جمعیت هستیم. پنج برنامه توسعه‌ای داشتیم که در همه آنها تأکید شده که هوای پاک حق مسلم است، اما در هیچ‌کدام از این برنامه‌ها این حق به وجود نیامده است.

این استاد دانشگاه معتقد است:‌ اثر باد خیلی بیشتر از اقدامات مسئولان در کاهش آلودگی هوا بوده، این در حالی است که ۹۹ درصد مردم دنیا با آلودگی هوا مواجه هستند و حتی جمعیت زیادی از مردم آمریکا در محل‌هایی زندگی می‌کنند که هوا آلوده است، اما روند آلودگی آنها کاهشی است اما در کشور ما از سال ۹۷ روند افزایشی شده و به نظر می‌رسد نیازمند اقدامات و مدیریت علمی فارغ از ایده‌پردازی‌های لحظه‌ای هستیم و انتظار می‌رود مسئولان حقیقتا به فکر سلامتی مردم باشند و اقداماتشان علمی و براساس مطالعات و هزینه - فایده باشد.

علیرضا نورپور رئیس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران هم در این مراسم از جایگزینی موتورهای برقی استقبال می‌کند و می‌گوید:‌ در دوره گذشته به جای تفکر درست در جهت کاهش آلودگی هوا طرح دوچرخه‌های اشتراکی اجرا شد که کار اشتباهی بود. استفاده از موتورسیکلت‌های برقی راهکار خوبی است و اگر تمام موتورهای شهر تهران برقی شود ۲۰ درصد در کاهش آلودگی هوا تأثیر دارد.

دراین مراسم درباره تأثیر شهرسازی بر آلودگی هوای تهران هم سخن گفته و تأکید شد در پروژه‌های شهرسازی به این موارد توجه شود. مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، به این سخنان واکنش نشان می‌دهد و می‌گوید:‌ در ارتباط با این مسئله که آیا ساختمان‌های بلندمرتبه از ورود باد جلوگیری می‌کنند یا خیر، هنوز مطالعاتی انجام نشده است، هنوز در این زمینه چیزی عاید ما نشده که آیا ساختمان‌های بلندمرتبه جلوی باد را می‌گیرند یا خیر، البته نظر بنده این است که این ساختمان‌ها چندان تأثیری در این زمینه ندارند. او با بیان اینکه باید بپذیریم که در ارتباط با هوای پاک کار خاصی انجام نشده است، می‌گوید: البته به این معنا نیست که کاری انجام نشده بلکه مسئله این است که کار مهمی صورت نپذیرفته است.

قرار بود روز گذشته فهرست ساختمان‌های ناایمن شهر تهران هم منتشر شود، اما به نظر می‌رسد مسئولان شهری قصد ندارند نام این ساختمان‌های ناایمن را منتشر کنند. خبرنگاران روز گذشته در حاشیه این مراسم پیگیر انتشار این فهرست بودند. مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران می‌گوید شهردار تهران وظیفه دارد این لیست را در سامانه شفافیت قرار دهد و در این زمینه سلیقه افراد مهم نیست، بلکه عمل به قانون باید مورد توجه قرار گیرد.

او معتقد است وقتی مدیر شهرداری از فهرست ساختمان‌های پرخطر تهران آگاه هستند و نمی‌گذارند خانواده‌هایشان در این ساختمان‌ها که برخی از آنها مجتمع‌های تجاری و اداری و درمانی هستند تردد کنند، باید مردم هم انتخاب کنند که به این ساختمان‌ها پا بگذارند یا خیر؟

اما روز گذشته خبری از انتشار فهرست به‌روز‌شده ساختمان‌های پرخطر که می‌گویند تعداد آنها به 119 ساختمان رسیده منتشر نشد. مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، دراین‌باره می‌گوید: منتظر هستیم که سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران فهرست را به‌روز و برای ما ارسال کند. حفظ جان شهروندان تهرانی برای ما در اولویت است و اقداماتی که در حیطه وظایف مدیریت شهری است انجام خواهد شد.

شهردار تهران قصدی برای انتشار فهرست بناهای پرخطر ندارد. او در جمع خبرنگاران می‌گوید از من پیگیر ایمن‌سازی پرخطرها باشید نه انتشار فهرست. علیرضا زاکانی درباره دلیل منتشرنشدن لیست ساختمان‌های ناایمن گفت: وقتی صحبت از ساختمان ناایمن می‌کنیم، مؤلفه‌های مختلفی دارد و تا الان هیچ‌وقت با یک نگاه جامع درباره وضعیت ساختمان‌های تهران برداشت نشده و تنها ناایمن‌بودن ساختمان‌ها از نظر آتش‌نشانی پردازش شده که به ۱۲۹ ساختمان ناایمن رسیده‌اند که به متولیان این ساختمان‌ها اعلام شده است که ساختمان‌هایشان را از نظر استانداردهای آتش‌نشانی ایمن کنند. برای اولین‌بار از دو ماه پیش با همکاری ۹ دستگاه ۲۲ تیم تشکیل دادیم که موضوع ایمنی ساختمان‌ها را از همه نظر مورد پایش قرار دهند که هدف اولیه ما پایش ۱۶ هزار ساختمان است که تا الان اطلاعات ۶۰۰ ساختمان برداشت شده است.

زاکانی با بیان اینکه این پایش ساختمان‌ها از بعد ایمنی، سازه و مصالح و... است، ادامه می‌دهد: ساختمان‌ها دو دسته هستند یا ایمن هستند یا ناایمن که ساختمان‌های ناایمن یا نیاز به بازسازی دارند یا نوسازی و قرار است بعد از پایش ساختمان‌ها برای آنها شناسنامه صادر کنیم.

او با بیان اینکه ما مسئول انتشار اسامی ساختمان‌ها نیستیم، بلکه اسامی ساختمان‌های ناایمن را به مراجع قضائی تحویل می‌دهیم، می‌گوید: ما در موضوع ایمنی با کسی تعارف نداریم و از پایش ساختمان‌های بلند کار را شروع کردیم و در مقوله ایمنی جدی هستیم و از من مسئول اقدام بخواهید نه اینکه فهرست را منتشر کنم.