|

گزارشی از وقایع روزهای تعطیل بهار؛ حجاب یک مسئله فرهنگی یا پروژه‌ای سیاسی

مانورهای نوروزی تندروها

وزارت کشور: دشمن تلاش دارد حجاب را به موضوعی برای دو‌قطبی‌سازی تبدیل کند

‌آیا مقابله تندروها در بحث حجاب به کف خیابان‌ها کشیده خواهد شد؟ سؤالی که در تعطیلات نوروز بسیاری از یکدیگر پرسیدند، زیرا این روزها ماجرای تکراری دوقطبی‌سازی و قراردادن مردم در برابر هم چنان کلید خورده که در کنار پلمب برخی اماکن و مراکز تفریحی و گردشگری و رستوران‌ها به دلیل عدم رعایت حجاب در ایام عید به حمله با سطل ماست و درخواست برای شعار مرگ بر بی‌حجاب ختم شد تا موج جدیدی از نگرانی‌ها از احتمال گسترش ابعاد مختلف خشونت رفتاری در جامعه شکل بگیرد

مانورهای نوروزی تندروها
وحیده کریمی دبیر گروه سیاست روزنامه شرق

‌آیا مقابله تندروها در بحث حجاب به کف خیابان‌ها کشیده خواهد شد؟ سؤالی که در تعطیلات نوروز بسیاری از یکدیگر پرسیدند، زیرا این روزها ماجرای تکراری دوقطبی‌سازی و قراردادن مردم در برابر هم چنان کلید خورده که در کنار پلمب برخی اماکن و مراکز تفریحی و گردشگری و رستوران‌ها به دلیل عدم رعایت حجاب در ایام عید به حمله با سطل ماست و درخواست برای شعار مرگ بر بی‌حجاب ختم شد تا موج جدیدی از نگرانی‌ها از احتمال گسترش ابعاد مختلف خشونت رفتاری در جامعه شکل بگیرد.‌روزهای پایانی سال با خط‌و‌نشان تندروها نسبت به برخورد با بدحجابی همراه شد و مدافعان و حامیان برخورد تند با کم‌حجابی و بی‌حجابی که در بحبوحه اعتراضات سراسری به حجاب اجباری سکوت اختیار کرده بودند با آرام‌شدن فضا ادبیات تندی برای برخورد با مدافعان حجاب اختیاری انتخاب کرده‌اند. از یک سو بهارستان‌نشینان و از سوی دیگر تندروهای جناح اصولگرا با کمک تریبون‌هایی که در اختیار دارند، از روزهای پایانی اسفند سال گذشته از ابراز نگرانی، به تهدید برای برخورد با بی‌حجابان رسیدند.

در همین رابطه حسین شریعتمداری، مدیر‌مسئول روزنامه کیهان اواخر اسفند ۱۴۰۱ در یادداشتی نوشت: «مردم مسلمان و پاک‌باخته که بارها نشان داده‌اند که برای حفظ سلامت جامعه با کسی تعارف ندارند، بعید نیست اگر به این نتیجه برسند که دست‌اندرکاران امور برای مقابله با کشف حجابِ برخی از خانم‌ها از توان لازم برخوردار نیستند‌ یا در انجام وظایف خود کوتاهی می‌کنند، احتمالا خود برای مقابله با این هنجارشکنی دست‌به‌کار شوند». شریعتمداری در ادامه درباره «پیامدهای خسارت‌بار این‌گونه اقدامات بیرون از مدیریت هوشمندانه مراجع ذی‌ربط» هشدار داد. یکی از تهدیدکنندگان جدی، احمد علم‌الهدی، امام‌جمعه مشهد بود که در یکی از آخرین سخنرانی‌های خود در ۱۲ اسفند سال گذشته اعلام کرد که در مورد موضوع حجاب «اقتدار امنیتی نظام دیگر نمی‌تواند میدان‌داری کند» و از حامیان حکومت خواست که خود وارد عمل شوند. او در ادامه خطاب به نمازگزاران گفت: «در مسئله حجاب همه شما برادران و خواهران باید بایستید و با جریان کشف حجاب مقابله کنید».

با شروع تعطیلات نوروز اخبار پلمب کافه‌ها و رستوران‌ها و مزاکر تفریحی به دلیل عدم رعایت شئونات اسلامی توسط ستاد امر به معروف استان‌های مختلف اطلاع‌رسانی می‌شد و چندین فیلم از زدوخورد میان موافقان و مخالفان حجاب اختیاری هم در فضای مجازی منتشر شد که نشان‌دهنده تحمل پایین مردم در این روزها بود. در این بین اخباری از مجازات‌های جدید برای بی‌حجابی که بر گرفته از ایده‌های حسین جلالی نماینده شهرستان انار در کرمان که سابقه ریاست دفتر آیت‌الله مصباح یزدی را در کارنامه دارد، منتشر شد که از ۵۰۰ هزار تا سه‌میلیارد تومان جریمه، ابطال گواهینامه رانندگی، ابطال پاسپورت و ممنوعیت استفاده از اینترنت‌ را دربر می‌گرفت.

در این بین اصولگرایان بیش از گذشته خواستار برخورد جدی‌تر با بی‌حجابی شدند. به گزارش خبرگزاری فارس، محمدهادی رحیمی صادق روز ۱۱ فروردین در یک سخنرانی از عنوان «مردم متدین» نام برد و هشدار داد: «صبر مردم متدین ما به پایان خواهد رسید و ممکن است خودشان دست به اقداماتی بزنند، آن‌وقت جامعه دچار نابسامانی و هرج‌ومرج خواهد شد». مدیر حوزه علمیه استان تهران در ادامه از آنچه «سکوت عجیب» مسئولان «هر سه قوه» در زمینه حرکت جامعه به‌سوی پیروی‌نکردن از حجاب اجباری نامید، انتقاد کرد و آن را «باعث تعجب جامعه اسلامی به‌خصوص مردم متدین، علما و حوزویان» دانست. او همچنین در بیان «راهکارها» برای برخورد با بی‌حجابی خواستار مکلف‌کردن متروها، اتوبوس‌ها و دیگر وسایل حمل‌ونقل به «خدمات‌ندادن» به افرادی شد که از حجاب پیروی نکنند.

آیت‌الله مصطفی علما، نماینده ولی‌فقیه در استان و امام‌جمعه کرمانشاه نیز در دیدار سردار رادان، فرمانده نیروی انتظامی کشور‌ بر رعایت حجاب با حفظ حرمت مردم تأکید کرد و گفت: کسانی که نسبت به رعایت حجاب موضع‌گیری می‌کنند، باید بدانند‌ در زمین دشمنان بازی می‌کنند و در مسیر خدا و قرآن نیستند. باید نسبت به رعایت حجاب قانون فصل‌الخطاب باشد، ضمن اینکه با فرهنگ‌سازی بهتر می‌توان این ارزش اسلامی را گسترش داد.

در همین راستا آیت‌الله اراکی، عضو مجلس خبرگان هم گفت که «زن بی‌حجاب، در بند شهوت دیگران و ارضای آنان است و باید زنان بی‌حجاب به این امر متوجه باشند. زن با حجاب خود را در معرض نگاه مردهای هرزه قرار نمی‌دهد». توهین‌هایی که واکنش رسانه‌ها را برانگیخت و عصر ایران در پاسخ به آیت‌الله اراکی نوشت: «در دنیا زنان پرشماری اعم از مسلمان و مسیحی و یهودی و ... وجود دارند که حجاب بر سر نمی‌گذارند ولی عفاف دارند، پاکدامن هستند و هرگز در بند شهوت دیگران و ارضای آنان نیستند». مهدی باقری، ناظر کارگروه تعیین محتوای مجرمانه رایانه‌ای و عضو کمیسیون قضائی مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است «ما در سال‌های گذشته با پدیده برهنگی و بی‌عفتی مواجه نبودیم که قانون مربوط به‌آن تدوین شود و قطعا برای حاکم‌شدن آرامش در جامعه باید با برهنگی و بی‌عفتی برخورد کنیم». مجمع رهروان امر به‌معروف و نهی از منکر شهر قم هم با ارسال پیامکی بعد از نماز جماعت هنگام تکبیر، خواستار گفتن مرگ بر بی‌حجاب شده است.

سیدجواد سلیمانی، امام‌جمعه لاهیجان نیز در توییتی نوشت: «کار به‌جایی رسیده حتی خواهران شل‌حجاب از برهنگی برخی بی‌حجاب‌ها شکایت دارند! فرماندهان و سربازهای ما اسیر شدند. ما تا آخر هستیم!». محمدعلی ابطحی هم در پاسخ به او نوشت: «بی‌حجاب‌ها دشمن خارجی نیستند که شهر سقوط کند. فرزندان این آب و خاک هستند. بی‌سیم نزنید. ادبیات شما فقط به گسترش بی‌حجابی می‌انجامد».

در برابر فضاسازی رسانه‌ای که تندروها بدون توجه به شرایط خاص کشور با تحریک برخی متدینین برای برخورد با بی‌حجابی و تقابل مردم با یکدیگر در پیش گرفته‌اند، حجت‌الاسلام والمسلمین مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، درباره موضوع حجاب گفت: من برخی اظهارات نسنجیده و تند روزهای اخیر و بدتر از آن برخی اقدامات نابخردانه، سخیف و اهانت‌بار مانند ماست‌پاشی که از سوی برخی افراد تحریک‌شده یا مغرض صورت گرفته را نه‌تنها در جهت حل مشکل نمی‌دانم بلکه معتقدم نگاه سیاسی به مسئله را تشدید و عده‌ای را به لج‌بازی وادار خواهد کرد و بستری را برای رسانه‌های معاند فراهم می‌کند. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌گوید اینکه هر‌کسی صبح از خواب بیدار می‌شود یا هر امام‌جمعه‌ای که پشت تریبون قرار می‌گیرد به خودش حق بدهد که فرمان عمل و فرمان آتش به اختیار صادر کند، مگر اینجا ملوک‌الطوایفی است که آقایان به خودشان حق می‌دهند در هر کاری دخالت عملی کنند؟! یک‌دفعه می‌خواهند تبیین کنند و مسئله حجاب را توضیح بدهند یا فلسفه حجاب را بیان کنند، با زبان درست و جذاب و با منطق صحیح بگویند. این از شئون روحانیت نماز‌ جمعه هم هست. اما اینکه در مقام فرمانده عملیات پشت تریبون قرار بگیرند و دستور بگیر و ببند و برخورد صادر کنند، قطعا به نفع ضد انقلاب است و کار را برای مسئولان اداره کشور هم دشوار خواهد کرد.

در‌این‌بین بیانیه وزارت کشور هم در رابطه با حجاب با از اجتناب با دوقطبی‌سازی در جامعه تأکید داشت: بر اساس اطلاعات پیدا و پنهان، دشمنان در آشوب‌های سال گذشته تلاش کردند حجاب را به موضوعی برای دوقطبی‌سازی و ایجاد شکاف‌های عمیق اجتماعی و عاملی برای انفکاک ملت از حاکمیت تبدیل نمایند و در این راه همه ظرفیت شبکه‌های اجتماعی خارجی را به‌عنوان بستر تهاجم علیه ذهن و قلب نوجوان و جوان ایرانی به کار بست. وزارت کشور بر خود فرض می‌داند که به احترام همه زنان و دختران ایرانی که در طوفان فتنه ترکیبی دشمن استوار مقاومت کردند و به الگویی از پایداری شناختی برای همه آحاد ملت تبدیل شدند بایستد و ابراز فروتنی نماید.