ساعت شروع مدارس و ادارات استانی شود

کشور ایران در عرض‌های جغرافیایی میانی واقع شده و تغییرات طول شبانه‌روز در طول سال درخور توجه است. به ‌همین‌ دلیل و برای استفاده بیشتر از روشنایی روز، در فصل‌های بهار و تابستان ساعت رسمی را یک ساعت به جلو می‌کشیدند.

در یک نظام، تغییر ساعت به منظور بهره‌گیری از روشنایی نور روز که به اختصار (DST) نوشته می‌شود، به منظور صرفه‌جویی در انرژی، زمان محلی را به زمان خورشیدی نزدیک‌تر کرده تا بتوان از نور طبیعی خورشید استفاده بیشتر انجام داد.

طرفداران قانون تغییر ساعت اعتقاد دارند این کار به نفع میزان مصرف انرژی است؛ اما پژوهش 11 سال پیش دانشگاه سانتاباربارای کالیفرنیا نشان داد این تصور غلط است. بنیاد ملی خواب آمریکا هم اعلام کرد تغییر ساعت‌ها موجب افت 40دقیقه‌ای خواب شهروندها و تأثیر مخرب بر سلامتی آنها می‌شود. آمریکایی‌ها هم از مخالفان سرسخت این قانون هستند و می‌خواهند راهی برای جلوگیری از اجرای تغییر ساعت‌ها پیدا کنند. حال اروپایی‌ها هم به بهانه سلامتی مردم و برای نیاز مردم کشورهایی که زندگی شبانه در آن جریان دارد، به دنبال آن هستند تا از بروز ضررهای مادی به زندگی شهروندان جلوگیری کنند.

طبق قانون در کشور ایران، هر سال در نیمه‌شب اول فروردین ساعت رسمی کشور یک ساعت به جلو کشیده می‌شد و در نیمه‌شب آخر تابستان دوباره به وضعیت قبل برمی‌گشت.

اوایل سال 1401 جمعی از نمایندگان طرحی تحت عنوان «عدم تغییر ساعت رسمی کشور» را به تصویب رساندند که طبق آن دولت موظف شد ضمن تغییرندادن ساعت رسمی کشور، ساعات کاری ادارات و مدارس را متناسب با شرایط جغرافیایی و آب‌وهوایی تعیین کند.

متن این قانون به‌ شرح زیر است:

«قانون تغییر ساعات رسمی کشور مصوب 31/05/1386 نسخ می‌شود و دولت مجاز به تغییر ساعت رسمی کشور نیست. به هیئت وزیران اجازه داده می‌شود مطابق ماده 87 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 08/07/1386 با اصلاحات و الحاقات بعدی نسبت به تنظیم ساعات کار ادارات، سازمان‌ها و مراکز تابعه اقدام کند». این قانون از تاریخ 01/01/1402 لازم‌الاجراست.

به همین منظور در 28 اسفند 1401 بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت اعلام کرد: با تصویب هیئت دولت، از سال 1402 آغاز به‌ کار مدارس متوسطه ساعت ۷:۳۰ و ابتدایی ساعت هشت خواهد بود و ادارات 7، بانک‌ها در سراسر کشور ۷:۳۰ و ادارات ستادی در شهر تهران هم به‌ صورت شناور از ۷ تا ۹ شروع به فعالیت خواهند کرد.

تغییر در آغاز به کار ادارات، مدارس و بانک‌ها و متفاوت‌بودن شروع به کارها، در شهرهای بزرگ علاوه بر کاهش مصرف انرژی می‌تواند در کم‌شدن پیک ترافیک و کاهش آلودگی هوا نیز مؤثر باشد. تجربه و تحقیقات نشان می‌دهد که بهتر است مدارس ابتدایی با توجه به سن کمتر دانش‌آموزان و استراحت بیشتر، کار را دیرتر از مدارس متوسطه شروع کنند. حتی تغییر در شروع به کار مدارس ابتدایی و متوسطه نیز در کاهش ترافیک و آلایندگی مؤثر خواهد بود.

به‌عنوان مثال در شهرها و استان‌های جنوبی کشور که هوا زودتر از سایر نقاط کشور گرم می‌شود، بهتر است که ادارات، مدارس و بانک‌ها با دو ساعت تعجیل (در ساعت‌های مختلف) شروع به کار کنند و در سایر استان‌ها با توجه به شرایط جغرافیایی و آب‌وهوایی با یک ساعت، نیم ساعت یا بدون تغییر، کار را شروع کنند.

با توجه به گستره جغرافیایی کشور ایران و تنوع آب‌وهوایی بهتر است هیئت دولت اختیار تغییر ساعات شروع به کار ادارات و مدارس را به استان‌ها محول کند و این موضوع به صورت غیرمتمرکز مدیریت شود تا هر استانی با درنظرگرفتن شرایط جغرافیایی و آب‌و‌هوایی خودش برای شروع به کار مدارس، ادارات و بانک‌ها تصمیم‌گیری کند.