مسئولیت قاچاق فیلم‌های روز سینمای ایران با کیست؟
از آنجایی که نمی‌دانیم این فیلم از کجا لو رفته است، نمی‌توانیم نظری درباره این موضوع بدهیم. این همه مسئول و دستگاه وجود دارد اما نمی‌دانند که این فیلم از کجا درز کرده است. یک نکته که وجود دارد، این فیلم در ابتدا از تلگرام دست به دست شد، در گذشته هر زمان این اتفاق رخ می‌داد، مکاتبه می‌کردیم که آن را از روی کانال‌ها بردارند اما الان هرقدر به تلگرام ایمیل می‌زنند اصلا پاسخ‌گو نیست و جواب پیگیری‌های ایران را نمی‌دهند.
شرق: «از آنجایی که نمی‌دانیم این فیلم از کجا لو رفته است، نمی‌توانیم نظری درباره این موضوع بدهیم. این همه مسئول و دستگاه وجود دارد اما نمی‌دانند که این فیلم از کجا درز کرده است. یک نکته که وجود دارد، این فیلم در ابتدا از تلگرام دست به دست شد، در گذشته هر زمان این اتفاق رخ می‌داد، مکاتبه می‌کردیم که آن را از روی کانال‌ها بردارند اما الان هرقدر به تلگرام ایمیل می‌زنند اصلا پاسخ‌گو نیست و جواب پیگیری‌های ایران را نمی‌دهند. متولی این ماجرا باید وزارت ارشاد باشد؛ اما خیلی فعال و تأثیرگذار نبودند. در یک بازه‌ای توانستند با همکاری پلیس بخشی از ماجرای قاچاق فیلم را کنترل کنند اما در‌حال‌حاضر به‌خاطر گستردگی ارائه فیلم‌ها و در فرمت‌هایی که وجود دارد، قاچاق فیلم به‌راحتی انجام می‌شود. در فضای مجازی وقتی نسخه دیجیتال فیلم‌ها با کیفیت‌های متفاوت وجود دارد، این اتفاق رخ می‌دهد، از طرفی هم بحث فرهنگ‌سازی است؛ بسیاری از مردم ما واقعا نمی‌دانند که تماشای فیلم قاچاق کار اشتباهی است و یک نوع دزدی است. چون سازندگان یک اثر دنبال این هستند که سرمایه‌شان بازگردد. ضمن اینکه این کار از لحاظ شرعی و عرفی هم ایراد دارد. من فکر می‌کنم اگر این موضوع را به مردم توضیح دهیم و فرهنگ‌سازی کنیم، دست‌کم وقتی نسخه قاچاق یک فیلم منتشر می‌شود، بخش زیادی از مردم آن را تماشا نخواهند کرد». این بخشی ازگفت‌وگوی محمد احمدی، عضو اتحادیه تهیه‌کنندگان و دبیر کارگروه قاچاق با «خبرآنلاین» درباره انتشار نسخه قاچاق دو فیلم «برادران لیلا» و« جنگ جهانی سوم» است که در چند روز گذشته به موضوع بحث‌برانگیزی تبدیل شد. هرچند انتشار نسخه قاچاق فیلم‌های ایرانی موضوع جدیدی نیست اما از قاچاق فیلم‌های روی پرده به جایی رسیدیم که فیلم‌های درصف اکران قاچاق می‌شوند و سرمایه‌های بسیاری به خطر می‌افتد. اوایل سال 98 که برخی از آثار سینمایی در صف اکران آنلاین قرار گرفتند، به فاصله کوتاهی از انتشار، روی کانال‌های تلگرامی و شبکه‌های فارسی‌زبان قرار می‌گرفت. همان زمان بسیاری از سینماگران در اعتراض به تضییع حقوقشان، عطای اکران آنلاین را به لقایش بخشیدند و ترجیح دادند در صف اکرانی که ممکن است سال‌ها انتظارش را بکشند، بمانند اما آثارشان قاچاق نشود.
برخی از کارشناسان سینما معتقدند امروز بیشتر از هر زمانی در موقعیتی قرار گرفته‌ایم که ساختارهای قانونی نیاز به بازتعریف در بسترهای تکنولوژیک دارند و باید هرچه زودتر به این موضوع ورود کرد تا آسیب‌های بیشتری متوجه محصولات فرهنگی نشود. عباس امینی از کارگردانان سینمایی ایران که اثر سینمایی‌اش «کشتارگاه» در اکران آنلاین تنها در چند ساعت قاچاق شد، به «شرق» گفت: «هیچ فیلم‌سازی دوست ندارد فیلمش را خارج از سینما ببیند؛ اما باید خودمان را با شرایط موجود تربیت کنیم و پیش برویم. فیلم «کشتارگاه» برای نمایش در سالن‌های سینما ساخته شده و ساختار فنی آن هم برای پرده سینما تنظیم شده است. وقتی قرار شد فیلم در اکران آنلاین به نمایش گذاشته شود، وضعیت میکس صدا و حتی رنگ و نور را تغییر دادیم؛ در این شرایط کاری نمی‌توان انجام داد. فقط ایران نیست که باید به چنین شرایطی عادت کند. تمام دنیا شرایط مشابهی دارند و از روش‌های اکران آنلاین استفاده می‌کنند؛ اما با این تفاوت که سازوکار درست و حساب‌شده‌‌ای برای اکران آنلاین فیلم در سراسر دنیا وجود دارد و قانونی وجود دارد. اگر فیلم به این شکل نمایش داده می‌شود، حق و حقوق تولیدکنندگان اثر سر جای خودش است و همه‌چیز رعایت می‌شود و در ساعات اولیه نمایش فیلم‌هایشان به سوددهی می‌رسند؛ اما متأسفانه در ایران این امکان وجود ندارد. ما از چند نظر تحریم هستیم. تحریم مردم خودمان و تحریم بیرون از ایران که نمی‌توانیم سایت‌های عرضه‌کننده قاچاق فیلم را پیگیری کنیم».
طی چند هفته گذشته «براداران لیلا» به کارگردانی سعید روستایی بی‌اینکه رنگ پرده سینما را ببیند، قاچاق شد و تهیه‌کننده این اثر سینمایی در چنین شرایطی بازهم پیشنهاد اکران سینماها را به سازمان سینمایی داد که شاید برخی تمایل به دیدن فیلم در سالن‌های سینما داشته باشند و با توجه به شرایط و حواشی این فیلم به نظر نمی‌رسد این گزاره ممکن باشد. اما «جنگ جهانی سوم» که ماه‌ها قبل به عنوان نماینده ایران به آکادمی اسکار معرفی شد، از دیگر فیلم‌هایی است که این روزها نسخه قاچاقش دست به دست می‌شود. هرچند این فیلم در روزهای آینده اکران خواهد شد اما نمی‌توان از این حقیقت گذشته که عرضه نسخه قاچاق فیلم ضربه سهمگینی به فروش فیلم در گیشه سینما زده است و باید این پرسش را مطرح کرد که در نهایت چه کسی مسئولیت قاچاق فیلم‌های روز سینمای ایران را بر عهده می‌گیرد؟
