تعمدی در کمبود بلیت هواپیما نیست؛ از مردم عذرخواهی می‌کنیم

سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری معتقد است که گرچه ناوگان هوایی کشور حدود 180 فروند بوده؛ در‌حالی‌که تعداد مورد نیاز برای پاسخ‌گویی نیاز مسافران در سفرهای هوایی500 تا 550 فروند هواپیمای مسافری است؛ اما تعمدی در کمبود بلیت هواپیما نیست و از مردم بابت برخی مشکلات به‌وجودآمده عذرخواهی می‌کنیم. یازرلو علت کمبود بلیت هواپیما را افزایش تقاضای بالای سفر، تحریم‌های تحمیلی، گذر از دوران شیوع ویروس کرونا، مقرون‌به‌صرفه‌بودن قیمت بلیت هواپیما و... دانست و می‌گوید: ممکن است تخلفاتی در حوزه توزیع بلیت هواپیما وجود داشته باشد؛ اما نظارت‌ها و برخوردهای لازم با متخلفان صورت گرفته و خواهد گرفت. در این زمینه جعفر یازرلو، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری در گفت‌وگو با روزنامه «شرق» به جزئیات این مسئله پرداخت که متن آن را به تفصیل در ادامه می‌خوانید.

 شما علت کمبود بلیت هواپیما و مشکلاتی را که در این زمینه برای مسافران به وجود می‌آید، چه می‌دانید؟

این مسئله همواره در سال‌های گذشته مطرح بوده و مربوط به امروز و دیروز نیست که یکی از دلایل این امر به تقاضای بالای سفر و رغبت بیشتر به سفرهای هوایی بازمی‌گردد. البته باید به این نکته هم توجه کرد که ناوگان هوایی کشور ظرفیت محدودی دارد. ناوگان هوایی به‌ دلیل‌ تحریم‌های تحمیلی با محدودیت مواجه است و همین امر منجر به نبود تناسب عرضه و تقاضا در این بخش شده؛ به‌ گونه‌ای که طبق کارشناسی‌های صورت‌گرفته برای پاسخ به نیازهای این بخش به تعداد 500 تا ۵۵۰ فروند هواپیما نیاز است؛ در‌حالی‌که در‌حال‌حاضر این تعداد کمتر از حدود 180 فروند است. البته با تعدادی هواپیما که وارد شده‌اند، به حدود 200 فروند می‌رسد. با وجود این شرایط، ایمنی و امنیت پرواز دو موضوع مهم و کار ویژه سازمان هواپیمایی کشوری است. از سوی دیگر باید به این نکته نیز توجه کرد که انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (یاتا) هفته گذشته در گزارشی به این موضوع اشاره کرد که در هفته‌های آتی ترافیک مسافران هوایی به قبل از دوران شیوع ویروس کرونا برمی‌گردد. همچنین شواهد حاکی از این است که تعداد تقاضای بسیار بالا برای سفرهای هوایی به دلایلی از‌جمله صرفه‌جویی در زمان، ایمنی بسیار بالا، بعد مسافت و به‌ دلیل مقرون‌به‌صرفه بودن این مدل در مقایسه با سایر مدل‌های حمل‌ونقلی است.

 نظر شما درباره طرح موضوعاتی مبنی بر اینکه ایرلاین‌ها به دلیل عدم صدور مجوز برای افزایش قیمت بلیت هواپیما، پروازهای خود را کاهش داده‌اند، چیست؟

روزانه هزارو 50 پرواز داخلی و نشست و برخاست در فرودگاه‌های کشور صورت می‌گیرد. به‌همین‌دلیل در فرودگاه‌ها، مسافر سرگردانی نیست و طرح این موضوع صحت ندارد. البته ممکن است در مواردی به دلیل نقص فنی، تأخیر در پروازی به وجود بیاید. از سوی دیگر باید به این نکته اشاره کرد که هیچ ایرلاینی هواپیماهای خودش را در پارک نگه نمی‌دارد و تعمدی در کمبود بلیت هواپیما نیست و برخلاف برخی تصورات، ایرلاین‌ها نه‌تنها با پروازنکردن سودی نمی‌برند؛ بلکه متضرر می‌شوند. اگرچه درباره کمبود ناوگان هوایی کشور و مشکلات به‌وجود‌آمده ناشی از آن مانند کمبود بلیت هواپیما که مورد اشاره رئیس سازمان هواپیمایی بوده است، تردیدی وجود ندارد. به‌عنوان مثال ممکن است اگر دو پرواز برای مسیر پرترددی مانند تهران – اصفهان در هر روز داشته باشیم، 10 هزار تقاضا وجود داشته باشد؛ اما ظرفیت جابه‌جایی تنها 300 نفر وجود دارد؛ اما نباید از این مشکل به سرگردانی مسافران تعبیر کرد. البته باید به این موضوع نیز دقت کرد که بخش هوایی ازجمله بخش‌هایی است که هر فرد برای بهره‌مندی از آن مستلزم برنامه‌ریزی و تهیه بلیت بوده و برای انجام سفر در مراحل پایانی در فرودگاه حضور می‌یابد؛ بنابراین بیان این مطالب دستاوردی جز تشویش اذهان عمومی به دنبال نخواهد داشت. یکی از دلایلی که تعمدی‌بودن کاهش عرضه بلیت هواپیما را رد می‌کند، این است که تعداد پروازها و میزان جابه‌جایی مسافر در شب عید و ایام نوروز امسال در قیاس با همین بازه زمانی در سال گذشته افزایش پیدا کرده است؛ چرا‌که دو‌میلیون‌و 400 هزار نفر مسافر هوایی از 25 اسفند سال 1400 تا 15 فروردین سال گذشته جابه‌جا شدند؛ در‌حالی‌که امسال در همین بازه زمانی به سه میلیون نفر رسید.

 برخی از سایت‌ها و عرضه‌کنندگان بلیت هواپیما اقدام به گران‌فروشی و بالابردن نرخ آن می‌کنند و گزارش‌هایی در‌این‌باره رسانه‌ای شده است، چه برخوردی با این متخلفان صورت گرفته است؟

ممکن است تخلفاتی در حوزه توزیع بلیت هواپیما وجود داشته باشد؛ اما نظارت‌ها و برخوردهای لازم با متخلفان صورت گرفته و خواهد گرفت، تأکید کرد: سازمان هواپیمایی کشوری در انجام مسئولیت‌های خود همسو با فرمایشات مقام معظم رهبری و سیاست‌های دولت گام برداشته و تا زمان تصویب نرخ‌های تعیین‌شده در ستاد تنظیم بازار نظارت خود را تشدید کرده و معیار محاسبه را نرخ‌های ابلاغی براساس نرخ‌نامه سال ۱۴۰۰ می‌داند و با تشدید نظارت‌ها در حدود اختیارات قانونی خود اقدام و از حداکثر ظرفیت ناوگان برای خدمتگزاری به مردم و مسافران هوایی استفاده خواهد کرد. تا زمانی که نرخ‌نامه جدید برای سفرهای هوایی اعلام نشده است، فروختن بلیت هواپیما بالاتر از نرخ‌نامه مذکور غیرقانونی است و تخلف محسوب می‌شود. مردم و مسافران باید مسئولانه‌تر با این موضوع برخورد کنند و در صورت مشاهده قیمت‌های بالاتر از نرخ‌نامه سال 1400 در پروازهای داخلی، مدارک خود را به سازمان هواپیمایی کشوری از طریق پرتال این سازمان اطلاع دهند تا با متخلفان برخورد شود. البته هفته گذشته جلسه‌ای برای تغییر قیمت بلیت هواپیما با پیشنهاد ایرلاین‌ها برگزار شد و هفته جاری نیز جلسه دیگری برگزار خواهد شد. نهایتا قیمتی که شورای عالی هواپیمایی کشوری با مشورت سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان به ستاد تنظیم بازار ارائه می‌کند، ملاک عمل است و با تصویب آن در ستاد، نرخ‌نامه جدید و با تصویب‌نشدن آن نرخ‌نامه سال 1400 معیار قانونی برای محاسبه و فروش بلیت هواپیما است. البته بلیت هواپیما کماکان براساس نرخ‌های مصوب سال ۱۴۰۰ به فروش می‌رسد و بدون تصمیم سازمان هواپیمایی کشوری و ستاد تنظیم بازار، شرکت‌های هواپیمایی اجازه فروش با قیمت بالاتر را ندارند و قیمت‌ها تابع قوانین و مقرارت است. حال نباید از نظر دور داشت که تقاضای مطرح‌شده درباره افزایش قیمت از سوی ایرلاین‌ها تابع شاخص‌های اقتصادی، نرخ تورمی و نرخ ارز است؛ به گونه‌ای که نرخ بلیت با وجود تغییرنکردن در طول ۲۲ ماه گذشته ثابت مانده؛ اما حقوق و دستمزد کارکنان‌ این بخش چه خصوصی و چه دولتی بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است. در بخش هزینه‌های شرکت‌های هواپیمایی که به دلار تأمین می‌شود نیز باید اشاره کرد که به‌ دلیل افزایش نرخ دلار یک قطعه هزاردلاری در سال گذشته با ۲۵ میلیون تومان خریداری می‌شد؛ اما هم‌اکنون این رقم به ۵۵ میلیون تومان افزایش یافته است؛ بنابراین نمی‌توان این فشار ناشی از شاخص‌های تورمی و گران‌شدن قطعات و دستمزدها را نادیده گرفت.